Chi tiết bài tư vấn

Sonde dạ dày (đặt ống thông dạ dày) được biết đến là một kỹ thuật quan trọng để cung cấp dinh dưỡng, theo dõi tình trạng bệnh hoặc hút dịch. Cùng tìm hiểu rõ hơn Sonde dạ dày nghĩa là gì? Đối tượng nào cần đặt Sonde dạ dày và những lưu ý khi chăm sóc?

Tìm hiểu chung về sonde dạ dày

Đặt sonde dạ dày là một phương pháp phổ biến trong y khoa sử dụng để truyền thức ăn, thăm khám, điều trị cho hầu hết các bệnh nhân hôn mê. Sau đây là một số thông tin bạn cần nắm rõ về đặt sonde hay còn gọi là ống thông dạ dày.

Sonde dạ dày là gì?

Đặt sonde dạ dày được áp dụng phổ biến nhất với bệnh nhân không có khả năng ăn uống. Thường thì bác sĩ sẽ đưa ống thông dạ dày từ miệng hoặc mũi xuống dạ dày  để truyền thức ăn cho người bệnh. Bên cạnh đó, đặt ống thông dạ dày còn được các bác sĩ dùng để hút dịch, chẩn đoán bệnh tình và theo dõi sức khỏe cho bệnh nhân.

Đặt ống thông dạ dày được thực hiện qua hai đường đó là đặt ống theo đường mũi vào dạ dày. Đây là phương pháp phổ biến nhất, ít ảnh hưởng tới vấn đề răng miệng và giao tiếp của bệnh nhân. Còn biện pháp thứ hai đó là đi ống thông qua miệng đến dạ dày, thường dùng cho bệnh nhân không thể nói chuyện và mũi đang có vấn đề.

Kích thước Sonde dạ dày

Tùy theo độ tuổi mà bác sĩ áp dụng các loại ống thông dạ dày khác nhau. Thường thì trẻ em sẽ sử dụng ống thông có kích thước 5-10mm còn người lớn thì ống thông có kích thước là 10-22mm.

Đối tượng được chỉ định đặt sonde dạ dày

Đặt ống thông dạ dày thường được áp dụng với các trường hợp sau:

• Trẻ em nghi ngờ bị lao phổi hoặc các vấn đề hô hấp.

• Các bệnh nhân bị ung thư dạ dày tá tràng, viêm loét dạ dày.

• Các trường hợp chướng bụng sau các ca phẫu thuật.

• Bệnh nhân khó nuốt thức ăn, khó thở khi ăn trong trường hợp bị dạng đường tiêu hóa.

• Bệnh nhân ngộ độc và phải rửa dạ dày.

• Bệnh nhân hôn mê, bất tỉnh.

Đối tượng chống chỉ định đặt sonde dạ dày

Các đối tượng không nên sử dụng ống thông dạ dày thường là:

• Bị áp xe ở thành họng.

• Bệnh nhân bị tổn thương vùng hàm và mặt.

• Có bệnh ở thực quản như chít hẹp, phình tĩnh mạch, co thắt, động mạch thực quản.

• Bệnh nhân bị nghi thủng dạ dày.

• Bệnh nhân bị tổn thương thực quản như u, ung thư, bỏng thực quản do acid/kiềm mạnh, bệnh nhân teo thực quản.

Mục đích của sonde dạ dày

Đặt ống thông dạ dày sử dụng với nhiều mục đích khác nhau. Một số mục đích sau chính là điểm mấu chốt để bác sĩ sử dụng ống thông dạ dày cho bệnh nhân:

• Lấy dịch dạ dày để tiện hơn trong khâu chẩn đoán và xét nghiệm các bệnh đường tiêu hóa.

• Cung cấp thức ăn để nuôi bệnh nhân không có khả năng ăn uống như hôn mê, bất tỉnh, tiêu hóa không hiệu quả.

• Giảm áp lực của dịch ứ đọng trong dạ dày sau phẫu thuật. Tránh tình trạng chướng bụng và khó chịu.

• Bơm rửa và làm sạch dạ dày trong trường hợp bệnh nhân ngộ độc thức ăn hoặc thuốc bảo vệ thực vật.

Ưu, nhược điểm của kỹ thuật sonde dạ dày

Về mặt ưu điểm, đặt ống thông dạ dày có những lợi ích sau:

• Cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho bệnh nhân.

• Không gây tai biến.

• Giá thành không đắt đỏ, phù hợp với nhiều bệnh nhân.

• Cung cấp năng lượng cho người bệnh.

• Không phụ thuộc vào cảm quan của bệnh nhân.

Còn về mặt nhược điểm, ống thông dạ dày vẫn tồn tại những điểm bất cập sau:

• Người bệnh không có cảm giác ăn ngon miệng.

• Viêm phổi và dễ sặc khi có vật thể lạ đi vào phổi.

• Có thể gây viêm tuyến nước bọt.

• Nguy cơ tổn thương vùng niêm mạc mũi nơi cố định ống thông dạ dày.

• Người bệnh thậm chí còn bị rối loạn tiêu hóa.

Thời gian lưu sonde dạ dày

Thời gian lưu ống thông dạ dày trong cơ thể thường là 5 đến 7 ngày để tránh tình trạng viêm nhiễm từ ống dẫn đến. Nếu ở các cơ sở y tế, các y bác sĩ sẽ trực tiếp thay cho bệnh nhân. Còn bệnh nhân được đặt ống tại nhà, lưu ý thời gian lưu sonde dạ dày để kịp thời thay và lắp đặt sonde mới.

Quy trình thực hiện sonde dạ dày chính xác

Quy trình thực hiện đặt ống thông dạ dày không khó, tuy nhiên bạn cần được sự hỗ trợ của bác sĩ có uy tín để tránh những rủi ro đáng tiếc xảy ra.

Bước chuẩn bị

Nếu bệnh nhân còn tỉnh thì đặt họ trong tư thế nửa nằm nửa ngồi hoặc bệnh nhân hôn mê thì tiến hành đặt họ ở tư thế đầu nằm thấp, mặt nghiêng bên trái.

Đo độ dài của sonde từ cánh mũi tới dái tai vòng sang mũi ức, tầm 50cm là ngang với dạ dày hoặc từ răng cho tới rốn. Bôi trơn đầu ống khoảng 5cm, tránh để dầu đọng trong ống khiến người bệnh bị sặc và khó chịu.

Tiến hành sonde dạ dày

Cho người bệnh há miệng hoặc trong trường hợp họ bị hôn mê thì dùng dụng cụ chuyên mở miệng hoặc canun Guedel, luồn ống thông qua miệng. Nếu việc luồn qua miệng khó khăn thì nên sử dụng đường mũi.

Đưa ống thông vào miệng thật nhẹ nhàng, sát phía bên má, không nên đi gầy vòm họng và lưỡi gà. Nếu bệnh nhân tỉnh thì khuyên bệnh nhân nuốt xuống, trong khi y tá, bác sĩ đẩy từ từ ống vào đến khi vạch được đánh dấu khi đo độ dài sonde thì dừng. Người bệnh bị ho sặc và tím tái thì nên rút ra và đặt lại.

Kiểm tra ống thông và ghi chép

Kiểm tra ống thông bằng cách bơm 30ml khí và nghe tiếng sôi sục từ vùng thượng vị, cách khác dùng tiêm rút dịch vị hoặc nhúng đầu ngoài của ống thông vào một cốc nước sạch không thấy sủi khí.

Hoàn thiện kỹ thuật với việc cố định sonde dạ dày bằng băng dính và lắp túi dẫn lưu vào đầu sonde dạ dày.

Ghi hồ sơ bệnh án của bệnh nhân gồm có loại ống thông, kích thước, sự hợp tác và tình trạng người bệnh trong khi phẫu thuật và định vị ống thông.

Dấu hiệu bình thường và bất thường sau khi sonde dạ dày

Sau khi đặt ống thông, cơ thể vì có vật lạ vào mà không khỏi khó chịu. Phụ thuộc vào chất lượng ống và tay nghề điều dưỡng, bác sĩ mà người bệnh có phản ứng khác nhau. Sau đây là một số dấu hiệu sau khi đặt ống thông dạ dày.

Biểu hiện bình thường

Thường thì bệnh nhân có dấu hiệu buồn nôn, mệt mỏi, khó chịu, suy nhược và chảy máu nơi đặt ống.

Biểu hiện bất thường cần đi khám ngay

Nếu bệnh nhân bị sặc dịch dạ dày, nhịp tim không ổn định, chậm và ngất do kích thích dây X, tím tái mặt, bệch môi và ho sặc sụa thì hãy liên hệ gấp với bác sĩ để được đặt lại ống thông và khám ngay lập tức.

Lưu ý khi đặt và chăm sóc bệnh nhân sonde dạ dày

Sau khi đặt ống thông dạ dày, bệnh nhân cần được chăm sóc một cách cẩn thận, thức ăn mang vào cơ thể cũng có một số lưu ý nhất định.

Xây dựng thực đơn phù hợp

• Thức ăn mang vào cơ thể thường là thức ăn mềm, lỏng, dễ nuốt. Nên sử dụng những loại thức ăn đã được xay nhuyễn/ép lấy nước như cháo, súp, sữa, sinh tố. Những thực phẩm này sẽ giúp cung cấp năng lượng cho bệnh nhân để hồi phục sức khỏe.

• Dựa vào tình trạng của bệnh nhân để làm những thức ăn khác nhau. Mỗi người có một bệnh nền và tình trạng riêng nên họ đòi hỏi chế độ ăn uống khác nhau. 

• Thay vì ăn nhiều trong một bữa làm tăng nguy cơ sặc, nôn trớ thì hãy chia nhỏ bữa ăn trong một ngày. Có thể là 5 đến 6 bữa, mỗi lần 400ml, còn trẻ em thì trên dưới 20ml mỗi bữa ăn.

Lưu ý trong quá trình chăm sóc

• Thức ăn cần được xay nhuyễn và không có tình trạng khó tiêu hóa.

• Không cho bệnh nhân ăn quá nhanh, tránh bị nôn ói và trào ngược.

• Đảm bảo ống thức ăn luôn sạch, không nhiễm khuẩn. Ngay sau khi cho bệnh nhân ăn cần phải vệ sinh ống sạch sẽ. Nên thay ống khi ống đã có dấu hiệu bẩn và hết kỳ sử dụng.

• Vệ sinh khoang miệng bằng nước muối sinh lý hằng ngày.

Tai biến và cách xử trí khi chăm sóc bệnh nhân sonde dạ dày

Sau khi đặt ống thông dạ dày, trong quá trình chăm sóc cần theo dõi và lưu ý một số tai biến có thể xảy ra. Bạn cần nắm được cách xử trí cho từng trường hợp như sau:

• Trào ngược thức ăn: bạn nên cho bệnh nhân ăn chậm lại và kiểm tra thức ăn còn dư trong dạ dày bằng cách hút dịch trước khi ăn, báo cáo bác sĩ lượng thức ăn còn dư thừa. Khi ăn cần giữ đầu cao 30 độ và sau khi ăn 30 phút đến một tiếng.

• Hít sặc: cho bệnh nhân nằm đầu 30 phút trước và sau khi ăn.

• Nôn: khi ăn quá nhanh, quá nhiều trong một cữ ăn thì bệnh nhân thường có dấu hiệu buồn nôn và nôn. Tiến hành hút dịch ở họng và phế quản cho bệnh nhân.

• Tiêu chảy: cần giảm tốc độ truyền thức ăn vào cơ thể, giảm chế độ ăn và kiểm tra vấn đề thức ăn. 

• Cân nặng: cần xem xét nếu bệnh nhân sụt cân để có chế độ ăn uống bổ sung thêm nhiều dinh dưỡng hơn.

Địa chỉ đặt sonde dạ dày tốt nhất Hà Nội

Sonde dạ dày là kỹ thuật không quá phức tạp nhưng đòi hỏi độ chính xác và an toàn cao. Vì vậy, bạn hãy lựa chọn cơ sở y tế thật uy tín để thực hiện quy trình này.

Bệnh viện Hồng Ngọc là địa chỉ uy tín hàng đầu trong việc đặt Sonde dạ dày tại nhà được nhiều bệnh nhân tin tưởng lựa chọn. Việc đặt sonde được tiến hành bởi đội ngũ nhân viên y tế chuyên nghiệp, tuân thủ nghiêm ngặt theo đúng quy trình của Bộ Y tế, đảm bảo an toàn tối đa cho người bệnh. Vui lòng liên hệ theo hotline 0949.416.006 – 0947.616.006 – 0911.858.616 để được tư vấn về dịch vụ đặt sonde dạ dày tại nhà.

Bên cạnh đó, Bệnh viện Hồng Ngọc cũng sở hữu Trung tâm tiêu hóa chất lượng cao, thăm khám và điều trị các bệnh lý liên quan đến hệ tiêu hóa. Với nhiều ưu điểm vượt trội về chất lượng dịch vụ như quy tụ đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, từng công tác tại Bệnh viện Bạch Mai; hệ thống máy móc hiện đại; phục vụ chuyên nghiệp… trung tâm luôn nhận được sự tin tưởng của đông đảo bệnh nhân.

Đăng ký khám các bệnh lý về Tiêu hóa tại đây:

**Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh không được tự ý mua thuốc để điều trị. Để biết chính xác tình trạng bệnh lý, người bệnh cần tới các bệnh viện để được bác sĩ thăm khám trực tiếp, chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị hợp lý cũng như kê đơn thuốc hiệu quả tốt nhất.

"

"