Trẻ sơ sinh không bú được sữa mẹ là tình trạng khiến nhiều bà mẹ lo lắng. Điều này khiến con gặp nhiều nguy cơ về sức khỏe. Vậy nguyên do và cách khắc phục như thế nào, mẹ hãy đọc và tham khảo bài viết dưới đây nhé!
Nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh không bú được sữa mẹ
Trẻ sơ sinh không bú được sữa mẹ không phải là tình trạng hiếm gặp. Có nhiều nguyên nhân làm thiên thần nhỏ không bú được sữa tùy thuộc theo từng giai đoạn trong quá trình phát triển. Một số lí do chủ yếu được chỉ ra như sau:
Mẹ cho bé bú sai cách
Một trong những nguyên nhân lớn nhất khiến trẻ sơ sinh không bú được sữa mẹ là do cách cho bé bú của mẹ chưa đúng khiến con cảm thấy không thoải mái. Trẻ bị vẹo cổ khi chỉ được cho bú ở một bên hoặc ngậm bắt núm vú không đúng khiến trẻ không còn hứng thú với việc bú mẹ.
Một số trường hợp, người mẹ thiếu hứng thú trong việc cho con bú cũng ảnh hưởng đến khả năng bú sữa của bé. Mẹ quá nóng vội, không muốn cho bé bú lâu làm trẻ sơ sinh không bú được sữa mẹ, dẫn đến chứng biếng săn, chậm lớn.
Bên cạnh đó, người mẹ không chú ý hoặc nói to trong khi cho con bú cũng khiến trẻ sơ sinh khó chịu, từ đó dẫn đến việc bé không chịu bú mẹ. Những phản ứng mạnh của bạn khi bị bé cắn khi cho bú cũng có thể gây cho bé cảm giác không muốn bú hoặc đôi khi trẻ chỉ đơn giản là trẻ quá lơ là không muốn bú mẹ.
Mẹ cho bé bú sai cách khiến trẻ từ chối bú sữaMẹ có những bất thường về sức khỏe
Cơ thể người mẹ thay đổi, sức khỏe suy giảm hoặc sự mất cân bằng nội tiết tố cũng khiến mùi vị của sữa mẹ thay đổi. So với sữa mẹ trong 3 tháng đầu thì sữa mẹ từ tháng thứ 3 - 6 có sự thay đổi nhất định về mùi vị. Bé có thể không quen với sự thay đổi này, tạm thời gây ra tình trạng trẻ sơ sinh không bú được sữa mẹ.
Mẹ gặp vấn đề về núm vú trong một thời gian như viêm vú hay nhiễm trùng vú cũng khiến mùi vị của vú trở nên mặn hơn hoặc có mùi hơi tanh làm trẻ khó làm quen.
Mẹ ít sữa, không có đủ sữa cho con bú, phải thường xuyên cho trẻ ăn thêm sữa ngoài cũng là nguyên nhân làm trẻ sơ sinh không bú được sữa mẹ do khác biệt mùi vị. Việc bổ sung sữa công thức hoặc sử dụng núm vú giả quá nhiều có thể làm giảm nguồn sữa của mẹ và có thể là nguyên nhân làm bé thấy khó ti trực tiếp.
Bé có những bất thường về sức khỏe
Trẻ sơ sinh không bú được sữa mẹ có thể là dấu hiệu cảnh báo bé đang gặp một số vấn đề vấn đề về sức khỏe. Ví dụ trẻ sẽ bỏ bú do cảm giác đau khi đang trong giai đoạn mọc răng, tưa miệng hoặc mụn rộp. Ở một số trường hợp có thể trẻ bỏ bú do đang bị nhiễm trùng tai.
Ngoài ra, trẻ sơ sinh không bú được sữa mẹ còn có thể do chấn thương hoặc đau nhức vùng cánh tay, hoặc cảm giác nóng sốt sau tiêm chủng. Một số trường hợp bé bị cảm lạnh hoặc nghẹt mũi khiến khó thở và làm cho bé không chịu bú.
Đau nhức do tiêm chủng cũng có thể gây khó chịu cho bé ở một vài tư thế bú.Bé nhận ra sự khác thường
Những thay đổi về mùi cơ thể của mẹ do xà phòng, nước hoa, kem dưỡng da hoặc chất khử mùi có thể khiến con tạm thời không chịu bú sữa.
Thêm vào đó, con cũng có thể bỏ ti nếu sữa mẹ có sự thay đổi về mùi vị. Có nhiều nguyên nhân làm cho sữa mẹ không còn hứng thú với bé như thay đổi thức ăn, sử dụng thuốc điều trị, ngày hành kinh hoặc thậm chí là mang thai của mẹ.
Một số trẻ dễ bị kích thích bởi những tác nhân bên ngoài, những thay đổi về sự vật xung quanh, tiếng động cũng khiến bé bị phân tâm, sao nhãng việc bú sữa mẹ.
Trẻ sơ sinh không bú được sữa mẹ tiềm tàng những nguy cơ gì?
Nếu trẻ sơ sinh không bú được sữa mẹ thì nguy cơ hai mẹ con gặp phải một số vấn đề như sau là rất dễ xảy ra:
Mẹ bị tắc tia sữa
Giảm nguồn sữa mẹ
Cân nặng em bé không đạt chuẩn
Gây ra sự khó chịu cho cả mẹ và bé
Giảm sự hứng thú của bé đối với sữa mẹ
Mẹ có thể bị đau núm vú, ngực căng tức và sưng.
Trẻ sơ sinh không bú được sữa mẹ sẽ khiến mẹ bị căng tức ngực12 cách khắc phục tình trạng trẻ sơ sinh không bú được sữa mẹ
Cho trẻ bú sữa khi có nhu cầu
Để khắc phục tình trạng trẻ sơ sinh không bú được sữa mẹ, mẹ có thể áp dụng phương pháp cho con bú tự nhiên, nghĩa là để trẻ bú bất cứ lúc nào trẻ có nhu cầu. Điều này sẽ giúp tạo phản xạ tự nhiên cho sữa hoạt động cũng như hình thành thói quen trẻ thích bú mẹ.
Hầu hết trẻ sơ sinh hiện nay đều được cho bú theo một lịch trình cố định, các cữ bú thường cách nhau 3 - 4 tiếng. Tuy nhiên, không phải lúc nào các bé cũng tuân theo đúng lịch trình có sẵn này. Các mẹ cũng không cần quá cứng nhắc theo thời gian biểu, khi trẻ có dấu hiệu muốn bú sữa, hãy đáp ứng để đảm bảo lượng thức ăn cho bé, từ đó không lo bị sụt cân hoặc thiếu dinh dưỡng.
Mẹ hãy vắt sữa nếu có thể
Nếu trẻ từ chối ngậm ti khi đang bú thì có thể nguyên nhân là do sữa xuống quá nhanh khiến trẻ không kịp xử lý. Trong trường hợp này, bạn có thể vắt một ít sữa trước khi cho trẻ bú.
Thông thường, sau khi cho bé bú khoảng 2 tiếng, mẹ sẽ cảm thấy ngực rất căng sữa, đầy sữa. Điều này khiến mẹ cảm giác rằng bé bú không được nhiều trong khi thực tế là bé đã bú đủ no. Để hạn chế cảm giác khó chịu của mẹ và giúp con không sợ ti, mẹ nên chăm chỉ massage bầu ngực, vắt sữa nhẹ nhàng. Biện pháp này giúp mẹ tránh bị đau, căng tức ngực, giảm nguy cơ bị viêm vú hoặc tắc ống dẫn.
Chăm chỉ vắt sữa để mẹ tránh bị đau tức ngực, giảm nguy cơ bị viêm vú hoặc tắc ống dẫnMẹ nên linh hoạt đổi tư thế cho con bú
Một số em bé cảm thấy không thoải mái khi bú sữa mẹ ở một số tư thế như nằm, ngồi hoặc một tư thế nào đó trong một thời gian dài. Nhiều trẻ sơ sinh chỉ thích bú một bên hoặc đòi bú cả hai bên luân phiên nhau và nó có thể thay đổi theo quá trình lớn lên của bé. Vì vậy việc thử thay đổi tư thế khi cho con bú khiến con thoải mái hơn là một giải pháp hiệu quả. Tư thế cho trẻ bú đúng như sau:
Đối với tư thế ngồi mẹ nên chọn một chỗ ngồi có điểm tựa thoải mái ở trên giường hoặc ghế ngồi. Tư thế phổ biến và cũng dễ nhất là mẹ bế bé nằm ôm vào lòng, hai tay tạo thành vòng cung vững chắc. Cho bé bú bên bầu ngực nào thì dùng tay cùng phía với bầu ngực đó để đỡ bé. Đảm bảo ba điểm: Đầu - lưng - mông bé nằm trên một đường thẳng và bé nằm nghiêng mình đối diện với bầu ngực của mẹ sao cho bụng bé chạm bụng mẹ, mặt của bé chạm ngực mẹ.
Ngoài ra, còn có một số cách bế bé bú ở tư thế ngồi khác như: tư thế ôm bồng, tư thế
ôm trẻ với cách tay đối diện. Mẹ có thể lựa chọn tư thế ôm bé sao cho cảm thấy thoải mái và thuận tiện nhất và phải đảm bảo tư thế 3 điểm thẳng hàng (đầu - lưng - mông) và trẻ nằm nghiêng về hướng mẹ, bụng chạm bụng và mặt chạm ngực.
Hình ảnh tư thế cho trẻ bú đúngĐối với tư thế nằm, mẹ có thể nằm trên giường và cho bé nằm nghiêng bên cạnh để bú. Đây là tư thế mà rất nhiều mẹ thực hiện bởi vì bé sẽ ti được lượng sữa nhiều ở tư thế này. Khi cho con bú ở tư thế này mẹ nằm nghiêng song song với con sau đó đặt con sát cạnh người rồi lấy tay đỡ lấy đầu con và hướng dần cho con quay đầu vào vú của mình để bú.
Đây là tư thế mẹ được thư giãn và thoải mái nhất nên mẹ rất dễ bị ngủ quên và con cũng vậy. Nếu mẹ ngủ quên mà không rút đầu ti ra khỏi miệng của con thì có thể đầu ti sẽ đè lên mũi của con dẫn đến tình trạng ngạt thở rất nguy hiểm. Vì vậy, khi thực hiện tư thế này mẹ phải luôn tỉnh táo để quan sát bé, đảm bảo an toàn khi cho con bú, chỉ ngủ khi ti mẹ được rút ra khỏi miệng của con.
Thêm vào đó, mẹ cũng phải nhận biết được dấu hiệu trẻ ngậm bắt vú đúng:
Miệng bé mở to - rộng, ngậm trọn quầng vú mẹ
Cằm bé chạm vào vú mẹ, má phồng
Quầng vú phía trên nhìn thấy nhiều hơn phía dưới
Lưỡi con chìa ra ngoài, trên môi dưới và dưới núm vú
Ngậm bắt vú dúng cách là phương pháp giúp trẻ nhận được nhiều sữa mẹ nhất có thểKích thích quá trình tiết sữa của mẹ
Trẻ sơ sinh không bú được sữa mẹ nguyên do có thể vì mẹ ít sữa hoặc dòng sữa chảy chậm, trong khi bé mong muốn và đòi bú nhiều hơn nữa.
Nếu cảm thấy 1 bên ngực đã hết sữa hoặc thấy bé đang cố gắng để được bú thì bạn nên chuyển bé sang bên kia bú tiếp. Mẹ cũng có thể hoặc ép hoặc nén vú để sữa chảy ra nhiều hơn. Mẹ thực hiện động tác xoa bóp nhẹ nhàng để bé bú sữa được nhịp nhàng và đều đặn; đồng thời tránh được tổn thương vú hoặc khiến bé bị sặc sữa.
Mẹ hãy tăng tiếp xúc da thịt với trẻ
Tiếp xúc da kề da sẽ giúp bé theo bản năng của mình tìm thấy vị trí cung cấp thức ăn và nhắc nhở rằng bé cần phải ăn. Ngoài ra, điều này cũng giúp bé cảm thấy an toàn hơn, dễ chịu hơn khi bú sữa mẹ, giảm thiếu tối đa tình trạng trẻ sơ sinh không bú được sữa mẹ. Với người mẹ, da kề da giúp mẹ bớt căng thẳng, giữ mối liên kết giữa mẹ và con nhiều hơn.
Để thực hiện phương pháp này, mẹ nên cởi áo cho da chạm da với bé, có thể bú sữa trên giường hoặc bồn tắm. Da kề da thường tạo nhiều điều kiện, thời gian cho trẻ tiếp xúc nhiều bên mẹ, từ đó để trẻ nhanh chóng bú mẹ hơn. Có thể để cho trẻ ngủ cùng mẹ hằng ngày để trẻ dần quen hơi mẹ và bám mẹ nhiều hơn.
Mẹ hãy tăng tiếp xúc da thịt với trẻKhông để bé bị ảnh hưởng bởi những điều xung quanh
Trẻ sơ sinh sau 3 tháng tuổi sẽ dần để ý đến môi trường xung quanh, con dễ bị lôi cuốn bởi những sự vật, sự việc diễn ra. Vì vây, mẹ có thể sẽ thấy trẻ sơ sinh không bú được sữa mẹ trong khoảng thời gian từ tháng thứ 3 đến tháng thứ 6.
Đây chính là thử thách dành cho bác bà mẹ khi các bé không còn ngoan ngoãn chịu nằm yên bú mớm. Để khắc phục điều này, mẹ có thể cho bé bú khi bé đang buồn ngủ hoặc vừa thức dậy, lúc này mọi sự tập trung của con mẹ dễ dàng điều hướng hơn. Mẹo nhỏ là mẹ thu hút sự tập trung bằng những đồ vật màu sắc gắn trên người mình để kích thích thị giác của con, hướng sự tập trung của bé. Mẹ cũng nên cho trẻ bú sữa trong một căn phòng yên tĩnh, không bật tivi hay nhạc.
Cho con bú sữa mẹ ở không gian yên tĩnh, thoải máiLuôn để bé trong nhiệt độ phòng lý tưởng
Thời tiết khó chịu như nắng nóng, oi bức đôi khi cũng là nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh không chịu hợp tác trong việc bú mẹ. Nhiệt độ thích hợp nhất để bé cảm thấy thoải mái là khoảng 25 độ C. Mẹ có thể làm mát phòng bằng nhiều cách như sử dụng điều hòa hoặc dùng quạt để con cảm thấy dễ chịu hơn, từ đó tích cực bú hơn.
Cho con ăn đủ, đúng bữa
Theo khuyến cáo của WHO và Bộ Y tế, trẻ sơ sinh cần được bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời. Trong thời gian này trẻ không cần ăn thêm bất cứ thực phẩm bổ sung nào hay thậm chí là nước. Đến tháng thứ 6, nhu cầu dinh dưỡng của bé tăng lên, h
ầu hết các bà mẹ sẽ tập cho con mình ăn dặm
trên cơ sở sữa mẹ vẫn là nguồn dinh dưỡng chính.Trong thời gian bé tập ăn dặm, nếu như mẹ quá lạm dụng vào thức ăn dặm hoặc sữa bột sẽ làm giảm sự hấp dẫn của sữa mẹ đối với trẻ, kết quả là trẻ sơ sinh không bú được sữa mẹ do sự khác biệt mùi vị so với các thức ăn khác.
Để khắc phục tình trạng trên, mẹ cần cân nhắc và kiểm soát lượng thức ăn cân đối sao cho phù hợp, đặc biệt là khi trẻ ăn thức ăn rắn quá nhiều gây ra khó tiêu, táo bón.
Mẹ cần phải theo dõi những dấu hiệu bất thường của con
Việc trẻ sơ sinh không bú được sữa mẹ có thể do bất kỳ yếu tố nào, bao gồm cả tình trạng trẻ mọc răng, nhiễm trùng tai, cảm lạnh... Bé cũng có thể phản ứng nếu nguồn sữa của mẹ bị giảm mặc dù điều này là hiếm. Nếu bé mới được tiêm phòng, vị trí tiêm vắc-xin có thể hơi đau dẫn đến bé khó chịu không muốn ti mẹ.
Trẻ bỏ bú do mọc răng là tình trạng tương đối phổ biến ở trẻ sơ sinh. Để khắc phục hiện tượng này của con, mẹ có thể cho con nhai một vật gì đó như núm vú giả, khăn mát để đánh lừa cảm giác của bé cũng như xoa dịu phần nào cơn đau.
Mọc răng có thể khiến bé bị đau nhức răng, cảm giác mệt mỏi, từ đó chán bú mẹMẹ cần xây dựng chế độ ăn khoa học
Nếu chế độ ăn của mẹ không đủ dinh dưỡng để nuôi sữa, cơ thể sẽ lấy các chất dinh dưỡng này từ chính xương và mô để truyền vào sữa cho con.
Các bác sĩ khuyến cáo sản phụ nên ăn đủ bữa, đủ chất và thu nạp thực phẩm lành mạnh. Một bữa ăn cân bằng dinh dưỡng bao gồm nhiều trái cây và rau quả, cũng như các loại ngũ cốc gồm yến mạch, gạo tẻ, gạo lứt và ngũ cốc. Mẹ cũng cần protein nạc để cơ thể có đủ đạm cung cấp cho con. Các nguồn protein nạc tốt bao gồm: trứng, thịt gà, các loại cây họ đậu, cá và thịt bò nạc.
Mẹ nên lựa chọn những chất béo lành mạnh bao gồm dầu ô liu, các loại hạt, quả bơ và cá nhiều dầu như cá thu hoặc cá hồi. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng cá nhiều dầu tốt cho mẹ và trẻ sơ sinh, nhưng mẹ không nên ăn nhiều hơn khoảng 140 gam/ tuần vì chúng có thể chứa các chất ô nhiễm hay thủy ngân gây hại.
Không chỉ chú trọng đến mức năng lượng và dinh dưỡng của mỗi bữa ăn, các mẹ bỉm sữa cũng phải quan tâm đến các loại vitamin và khoáng chất. Sản phụ có thể cân nhắc uống thêm các loại sinh tố tổng hợp có chứa vitamin B12, Omega-3 (DHA), vitamin D để truyền cho bé qua sữa.
Lưu ý: Cơ thể mẹ sẽ cần rất nhiều nước để sản xuất sữa. Vì vậy, trong giai đoạn cho con bú, mẹ hãy uống thêm 2 đến 4 cốc nước mỗi ngày để có thêm sữa cho con.
Mẹ hãy bổ sung đủ nước mỗi ngàyMẹ cần có lối sống sinh hoạt lành mạnh
Để tăng cường chất lượng sữa cho bé, mẹ cần xây dựng một lối sống và cách sinh hoạt lành mạnh. Các chuyên gia khuyến cáo, vì các hóa chất có thể truyền vào sữa mẹ qua cả đường da nên mẹ cần tránh sử dụng mỹ phẩm hoặc những sản phẩm có thể khiến bé dị ứng.
Để trẻ sơ sinh được bú sữa mẹ một cách trọn vẹn, mẹ nên tránh căng thẳng, stress, duy trì cuộc sống lạc quan tích cực. Mẹ có thể tranh thủ ngủ khi con nghỉ ngơi để cơ thể được phục hồi nhanh chóng.
Các bài tập luyện thể dục nhẹ nhàng như tập yoga, đi bộ nhanh hoặc tập kegel có thể giúp mẹ thấy khỏe hơn, từ đó chăm sóc cho con được tốt hơn.
Nếu các bà mẹ bỉm sữa còn bỡ ngỡ với những kiến thức về nuôi con bằng sữa mẹ, hãy tìm đọc ngay những nguồn tài liệu uy chính thống để bổ sung kiến thức cho bản thân.
Sữa mẹ là thực phẩm hoàn hảo nhất của tự nhiên, đóng vai trò cung cấp cho con bạn sự khởi đầu tốt nhất trong cuộc sống. Chính vì vậy nuôi con bằng sữa mẹ mang lại lợi ích vô cùng to lớn cho con yêu, vấn để trẻ sơ sinh không bú được sữa mẹ cần được quan tâm và giải quyết ngay lập tức.
**Hiện nay, Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc là một trong những địa chỉ uy tín về sản – phụ khoa. Quy trình chăm sóc thiết yếu bà mẹ và trẻ sơ sinh ngay sau sinh đã và đang được bệnh viện áp dụng theo đúng khuyến cáo của WHO và Bộ Y tế. 100% mẹ bầu sinh con (kể cả sinh thường và sinh mổ) tại đây đều được da kề da với con sau sinh, trẻ được bú mẹ ngay trong vòng vài giờ đầu sau sinh.
**Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh không được tự ý mua thuốc để điều trị. Để biết chính xác tình trạng bệnh lý, người bệnh cần tới các bệnh viện để được bác sĩ thăm khám trực tiếp, chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị hợp lý.
Theo dõi fanpage của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc để biết thêm thông tin bổ ích khác
