Tham vấn y khoa: ThS.BS. Nguyễn Hải Ánh
Sán là gan là bệnh mãn tính phổ biến tại Việt Nam do ký sinh trùng sán lá gan gây ra. Trong những năm gần đây, bệnh sán lá gan đã xuất hiện ở 45/64 tỉnh thành với thời gian gây bệnh lên đến 30 năm. Do đó, người dân cần hiểu rõ về nguyên nhân gây bệnh, con đường lây lan của bệnh để có biện pháp phòng tránh kịp thời và bảo vệ lá gan khỏe mạnh.
Sán là gan là một loại ký sinh trùng có hình dáng giống như một chiếc lá và có thân dẹt, được xếp vào nhóm sinh vật lưỡng tính vì có cả bộ phận sinh dục giống đực và giống cái. Bệnh sán lá gan phát sinh khi ta ăn hoặc uống phải thực phẩm có sán lá và nhiễm bệnh.
Sán lá gan có 2 loại:
Minh họa sán lá gan
Sán lá gan nhỏ có vật chủ trung gian là các loài ốc, cá nước ngọt, vật chủ chính là người và một số động vật như chó, mèo, chuột…. Người bệnh nhiễm bệnh sán lá gan nhỏ do ăn cá và các loài thủy sinh có chứa ấu trùng sán. Khi chưa được nấu chín, ấu trùng sẽ vào dạ dày, rồi lên gan theo đường mật và phát triển thành sán lá gan.
Sán lá gan lớn thường tồn tại chủ yếu ở những loài vật ăn cỏ như: trâu, bò, dê, cừu…Con người bị nhiễm sán lá gan lớn do ăn phải các loại rau mọc ở dưới nước bị nhiễm bẩn và có chứa sán loại này như: rau muống, rau cần…
Bệnh sán lá gan ở người là bệnh nguy hiểm, có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng của người bệnh.
Sán lá gan lớn khi kí sinh ở gan sẽ tiết ra các chất độc phá hủy các nhu mô gan, từ đó gây áp xe gan. Sau 2-3 tháng, sán lá gan lớn sẽ tiếp tục phát triển ở đường mật trong thời gian lên đến 30 năm. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể gây ung thư gan, ung thư đường mật…
Sán lá gan nhỏ sau khi xâm nhập vào nhu mô gan sẽ tiếp tục kí sinh trong những ống dẫn mật trong gan, chiếm các nguồn dinh dưỡng nuôi gan và gây tổn thương nhiêm trọng ở gan và ống mật như xơ gan, xơ cứng ống dẫn mật, tắc mật. Sán lá gan nhỏ có thể dẫn đến bệnh lý rất nặng về gan như xơ gan cổ trướng, áp xe gan thoái hóa….. Người mắc bệnh nếu không được điều trị kịp thời sẽ phải đối mặt với nguy cơ tử vong cao.
Các triệu chứng của bệnh sán lá gan bao gồm đau bụng, vàng da, sốt, buồn nôn, tiêu chảy, sụt cân…. Tuy nhiên, triệu chứng này thường xuất hiện ở thời kỳ lây truyền, ở thời gian ủ bệnh, người bệnh gần như không có biểu hiện gì rõ rệt.
Ở giai đoạn ủ bệnh sán lá gan, rất khó phát hiện ra những biểu hiện rõ rệt vì nó còn tùy thuộc vào số lượng ấu trùng đã ăn phải. Đối với sán lá gan nhỏ, nhiễm trên 100 sán mới có biểu hiện rõ rệt. Đối với sán lớn, trong thời gian này khó xác định được triệu chứng chính xác.
Do sán lá gan ký sinh và đẻ trứng trong gan, mật nên có thể khiến người mắc bệnh có những triệu chứng sau đây:
Sốt là một biểu hiện khi nhiễm sán lá gan
Bệnh sán lá gan không lây từ người sang người mà chỉ lây qua vật chủ trung gian, khi người bệnh ăn phải trứng hay ấu trùng của sán ở các động vật trung gian như ốc, cá….
Dựa vào những con đường lây nhiễm của sán lá gan cho con người, chúng ta có thể phòng tránh bệnh bằng những cách sau đây:
Có 3 phương pháp phát hiện sán lá gan:
Có thể bạn quan tâm:
Bệnh sán lá gan có thể tồn tại trong cơ thể đến 30 năm, nhưng cũng có thể điều trị khỏi nếu được phát hiện sớm và phác đồ điều trị phù hợp. Các phương pháp điều trị sán lá gan bao gồm sử dụng các loại thuốc như Corticosteroid, Praziquantel… hoặc phẫu thuật trong trường hợp điều trị nội khoa không hiệu quả, gan bị tổn thương nặng….
Thuốc Triclabendazole dùng để điều trị sán lá gan lớn. Đối với bệnh nhân mắc sán lá gan nhỏ cần dùng thuốc đặc trị Praziquantel.
Những đối tượng chống chỉ định với thuốc: Phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú, người mẫn cảm với các thành phần của thuốc, người có bệnh về suy gan, suy thận, suy tim.
Ở nhứng bệnh nhân có triệu chứng nặng hơn như: Sốt, khó chịu, buồn nôn hoặc tiêu chảy, bác sĩ có thể sẽ chỉ định dùng thuốc Corticosteroid. Tuy nhiên, khi sử dụng loại thuốc này, bệnh nhân cần tuân thủ theo chỉ dẫn của các y, bác sĩ và không nên sử dụng thuốc trong thời gian dài.
Ở những bệnh nhân có triệu chứng nặng như: Viêm đường mật, nhu mô gan bị tổn thương, bác sĩ sẽ có can thiệp bằng cách cắt bỏ phần gan bị tổn thương.
Nếu gan bị tổn thương nặng, cần phải phẫu thuật cắt bỏ phần tổn thương
Để quá trình điều trị đạt hiệu quả cao nhất, thời gian điều trị rút ngắn và sức khỏe của người bệnh được phục hồi nhanh nhất, người bệnh cần chú ý đến những bất thường của cơ thể. Nếu có những triệu chứng của nhiễm sán lá gan, bệnh nhân cần đến bệnh viện để thăm khám càng sớm càng tốt. Bệnh để lâu sẽ dẫn đến tình trạng tắc nghẽn ống mật, nhiễm trùng gan …khiến quá trình điều trị bệnh trở nên khó khăn.
Hiện nay, BV Đa khoa Hồng Ngọc đang là địa chỉ được đông đảo người bệnh tin cậy trong phát hiện và điều trị các bệnh lý về gan, bao gồm sán lá gan. Thăm khám tại BV Hồng Ngọc, người bệnh sẽ được trải nghiệm dịch vụ y tế chất lượng cao với:
Đặt lịch khám & điều trị bệnh lý về Gan với chuyên gia Gan – Mật đầu ngành TẠI ĐÂY:
**Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh không được tự ý mua thuốc để điều trị. Để biết chính xác tình trạng bệnh lý, người bệnh cần tới các bệnh viện để được bác sĩ thăm khám trực tiếp, chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị hợp lý cũng như kê đơn thuốc hiệu quả tốt nhất.
Hotline: 0911 908 856 – 0932 232 016
Email: trungtamtieuhoa@hongngochospital.vn
Cập nhật nhiều thông tin hữu ích và chương trình Ưu đãi tại: