Bệnh xơ gan: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Bệnh xơ gan: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

15-11-2013
Sống khỏe

Bệnh xơ gan là bệnh lý nghiêm trọng đang ngày càng phổ biến hiện nay. Xơ gan nếu được phát hiện sớm có thể hồi phục nếu được điều trị đúng, tuy nhiên ở giai đoạn nặng của bệnh, xơ gan thường không thể hồi phục. Do đó, người bệnh cần hiểu rõ về bệnh xơ gan cũng như nguy cơ mắc bệnh của bản thân để có phương pháp phòng tránh, kiểm tra, phát hiện kịp thời và điều trị đúng cách khi mắc bệnh. 

Bệnh xơ gan là gì?

Bệnh xơ gan là bệnh mạn tính của gan, khi gan bị sẹo xơ nghiêm trọng dẫn đến mất chức năng gan. Bệnh xơ gan thường là do tổn thương gan liên tục trong nhiều năm.

Gan có thể tự phục hồi khi bị tổn thương. Tuy nhiên, quá trình chữa lành tổn thương có thể dẫn đến tạo ra các mô sẹo thay thế cho mô gan bị tổn thương. Do đó, tổn thương gan lặp đi lặp lại liên tục kéo dài có thể gây ra sẹo xơ đáng kể ở gan. Cuối cùng, sẹo xơ có thể trở nên nghiêm trọng đến mức gan không còn khả năng thực hiện các chức năng bình thường của nó.

Nguyên nhân gây bệnh xơ gan

Các nguyên nhân phổ biến của bệnh xơ gan thường bao gồm lạm dụng rượu bia lâu năm, viêm gan virus B hoặc C mãn tính, viêm gan nhiễm mỡ không do rượu, Hemochromatosis (một tình trạng khiến sắt tích tụ quá mức trong gan), bệnh Wison (một tình trạng tích tụ đồng quá mức).

Triệu chứng của bệnh xơ gan

Những người bị xơ gan đôi khi không có triệu chứng, nhưng tình trạng này thường có thể gây ra rất nhiều các các dấu hiệu và triệu chứng, không phải tất cả đều có thể xảy ra cùng lúc. Một số triệu chứng phổ biến bao gồm:

Thời gian đầu nhiễm bệnh, các triệu chứng của xơ gan rất mờ nhạt và dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác. Do đó, rất nhiều bệnh nhân chỉ thăm khám khi xơ gan đã đến giai đoạn nguy hiểm, gây khó khăn cho quá trình điều trị. Dưới đây là một số triệu chứng phổ biến của xơ gan mà người có nguy cơ mắc bệnh cần đặc biệt lưu ý: 

  • Chán ăn
  • Giảm cân
  • Mệt mỏi
  • Vàng da hoặc vàng mắt
  • Ngứa da 
  • Dấu hiệu chảy máu đường tiêu hóa (chẳng hạn như nôn ra máu hoặc đi đại tiện phân giống như nhựa đường hoặc có lẫn máu)
  • Chướng bụng
  • (do tình trạng cổ trướng gây ra, trong đó chất lỏng tích tụ xung quanh các cơ quan trong ổ bụng)
  • Thay đổi ý thức như lú lẫn hoặc kiểu ngủ gà, thậm chí hôn mê (do một tình trạng gọi là bệnh não gan gây ra)
  • Chuột rút cơ, có thể nghiêm trọng
  • Ra máu âm đạo bất thường hoặc kinh nguyệt kéo dài bất thường (ở phụ nữ)
  • Rối loạn cương dương, vô sinh hoặc mất ham muốn tình dục (ở nam giới)
  • Sự phát triển của vú ở nam giới
  • Tuần hoàn bàng hệ ( các tĩnh mạch ngoài nông màu xanh nổi lên và phát triển các nhánh dưới da bụng), sao mạch ở ngực bụng

Vàng da là dấu hiệu của các bệnh về gan trong đó có bệnh xơ gan 

Vàng da là dấu hiệu của các bệnh về gan trong đó có bệnh xơ gan

Biến chứng của xơ gan 

Các biến chứng của xơ gan bao gồm biến chứng trực tiếp ở gan như bệnh não gan, ung thư gan...; và biến chứng đến các bộ phận khác như giãn tĩnh mạch thực quản, nhiễm trùng dịch cổ trướng, hội chứng gan thận...

Giãn tĩnh mạch thực quản và xuất huyết do giãn vỡ tĩnh mạch

Khi dòng máu chảy qua gan bị tắc nghẽn bởi các sẹo xơ, máu sẽ trào ngược lên các tĩnh mạch ở thực quản và dạ dày gây giãn tĩnh mạch thực quản, nguy cơ vỡ tĩnh mạch gây chảy máu nghiêm trọng (được gọi là xuất huyết do giãn vỡ tĩnh mạch). 

Các triệu chứng chính của bệnh xuất huyết do giãn vỡ tĩnh mạch là nôn ra máu hoặc đi đại tiện phân có lẫn máu hoặc trông giống như hắc ín. Khi có những triệu chứng ngày, người bệnh cần phải đến ngay cơ sở y tế để được cấp cứu và điều trị kịp thời.

Dịch cổ trướng

Cổ trướng là tình trạng tích tụ chất lỏng trong ổ bụng của người bệnh xơ gan. Cổ trướng cũng có thể khiến người bệnh cảm thấy khó thở hoặc đầy tức bụng. Để điều trị cổ trướng bác sĩ thường sẽ kê đơn các loại thuốc gọi là thuốc lợi tiểu, giúp cơ thể bài tiết bớt chất lỏng dư thừa. Ngoài ra, người mắc bệnh cổ trướng cũng được khuyến nghị giảm lượng muối trong khẩu phần ăn hằng ngày. 

Trong những trường hợp nghiêm trọng, các bác sĩ có thể sẽ hút chất lỏng ra khỏi ổ bụng bằng kỹ thuật chọc hút dịch ổ bụng. Ngoài ra, phương pháp TIPS - đặt ống thông đi qua gan, cũng có thể được áp dụng làm giảm áp lực lên tĩnh mạch do bệnh xơ gan.

 Những người bị bệnh xơ gan có thể bị tích tụ chất lỏng trong ổ bụng gây tình trạng chướng bụng  

Nhiễm trùng dịch cổ trướng

Triệu chứng phổ biến nhất của nhiễm trùng dịch cổ trướng bao gồm sốt, đau bụng, lú lẫn. Tuy nhiên, không phải lúc nào bệnh nhiễm trùng này cũng có các triệu chứng rõ rệt, do đó người bệnh cần thăm khám sức khỏe thường xuyên để kịp thời phát hiện bệnh. 

Hai phương pháp chẩn đoán nhiễm trùng cổ chướng hiện nay là xét nghiệm nuôi cấy vi khuẩnxét nghiệm tế bào bạch cầu. Phác đồ điều trị nhiễm trùng cổ trướng có thể sẽ bao gồm thuốc kháng sinh và thuốc lợi tiểu để giảm lượng dịch tích tụ trong ổ bụng. 

Bệnh não gan

Khi bị xơ gan nặng, gan bị mất chức năng hoạt động, đặc biệt là chức năng đào thải độc tố khỏi cơ thể. Khi đó, các độc tố sẽ đi vào trong máu, di chuyển đến não theo đường máu, tích tụ tại não và gây ra bệnh não – gan. Triệu chứng điển hình của bệnh não – gan là rối loạn tri giác, không minh mẫn, hôn mê gan và có thể tử vong rất nhanh.

Hội chứng gan thận

Khi mắc bệnh xơ gan, các sẹo xơ ở gan sẽ làm gián đoạn một phần dòng máu đến thận, dẫn đến suy thận. Biểu hiện của biến chứng này là người bệnh sẽ đi tiểu ít dần, thậm chí không thể đi tiểu được nữa. Đây là biến chứng rất nguy hiểm có thể dẫn tới tử vong.

Hội chứng gan thận được điều trị bằng cách cố gắng cải thiện chức năng gan (ví dụ ngừng rượu hoặc điều trị viêm gan vi rút B, C). Nếu chức năng gan không thể cải thiện được, phẫu thuật ghép gan sẽ được chỉ định thực hiện. 

Các biến chứng về phổi và tim

Xơ gan và các vấn đề liên quan mà nó gây ra với hệ tuần hoàn có thể dẫn đến một số vấn đề với phổi và tim. Khi các cơ quan này bị ảnh hưởng, người bệnh sẽ cảm thấy khó thở, mệt mỏi, sút cân và xuất hiện nhiều triệu chứng bất thường khác. 

Các bất thường về máu

Hạ natri máu, rối loạn đông máu...là những bất thường mà người mắc bệnh xơ gan thường gặp phải, ảnh hưởng rất lớn đến quá trình điều trị và sức khỏe của người bệnh. 

Ung thư gan

Bệnh xơ gan ở tình trạng nặng có nguy cơ cao phát triển ung thư gan, đặc biệt nếu xơ gan do viêm gan vi rút B, viêm gan vi rút C, viêm gan nhiễm mỡ không do rượu hoặc bệnh rối loạn chuyển hóa sắt. Do đó, người có nguy cơ hoặc đã mắc bệnh sơ gan cần thăm khám thường xuyên, định kỳ để kịp thời phát hiện và điều trị bệnh. 

Minh họa hình ảnh gan 

Minh họa hình ảnh gan khi bị ung thư

Điều trị bệnh xơ gan

Phương pháp điều trị bệnh xơ gan bao gồm điều trị nguyên nhân, ngăn ngừa quản lý biến chứng và phẫu thuật gan. 

Điều trị các nguyên nhân gây bệnh xơ gan

Bệnh xơ gan khi phát hiện sớm có thể phục hồi hoàn toàn. Vậy nên, ở giai đoạn đầu, việc điều trị xơ gan tập trung chủ yếu vào các nguyên nhân cơ bản, giúp giảm thiểu tối đa tổn thương cho gan:

  • Sử dụng thuốc kiểm soát viêm gan B, C
  • Cai rượu và các đồ uống có cồn
  • Giảm cân: trong trường hợp người bệnh bị xơ gan do viêm gan nhiễm mỡ không do rượu
  • Sử dụng thuốc kiểm soát các triệu chứng của bệnh xơ gan

Chẩn đoán và điều trị các biến chứng của xơ gan

Trong trường hợp bệnh xơ gan ở giai đoạn nặng, đã xuất hiện biến chứng thì việc kiểm soát biến chứng là rất quan trọng. Tùy vào tình trạng của người bệnh và mức độ nghiêm trọng của các biến chứng, các bác sĩ có thể chỉ định phác đồ nội khoa/ can thiệp phù hợp.

Để xác định được tình trạng biến chứng, người bệnh cần thực hiện các kiểm tra, xét nghiệm cận lâm sàng như xét nghiệm máu, xét nghiệm chức năng gan, siêu âm gan, nội soi đường tiêu hóa, chụp CT, MRI….

Với người bệnh xơ gan có biến chứng, việc thăm khám sức khỏe định kỳ, thường xuyên và nghiêm túc tuân trị theo phác đồ của bác sĩ chuyên khoa là rất quan trọng để làm giảm mức độ nghiêm trọng của các biến chứng, nâng cao chất lượng sống.

Phẫu thuật ghép gan 

Ghép gan là phương pháp phẫu thuật thay thế lá gan bị bệnh bằng lá gan khỏe mạnh. Đây là phương pháp điều trị dứt điểm cho những người bị xơ gan ở giai đoạn nặng, khi gan đã mất chức năng hoạt động. Ghép gan là một cuộc phẫu thuật lớn, phức tạp, vì vậy không phải người bệnh xơ gan nào cũng đủ điều kiện ghép gan. 

Có thể bạn quan tâm:

Làm thế nào để phòng ngừa xơ gan 

Tiêm chủng đầy đủ, không uống rượu bia, không lạm dụng thuốc...là những điều bạn có thể làm để phòng ngừa xơ gan.

Tiêm phòng đầy đủ 

Tiêm phòng đầy đủ, đặc biệt tiêm vacxin ngừa viêm gan A và B là rất quan trọng để ngăn ngừa tổn thương gan. Ngoài ra, bạn cũng có thể cân nhắc tiêm phòng cúm, viêm phổi...vì nhiễm trùng có thể khiến tình trạng xơ gan nặng hơn khi không may mắc phải. 

Tránh rượu và các loại thực phẩm khác có thể gây hại cho gan

Để phòng ngừa bệnh xơ gan, bạn nên tránh xa rượu, bia, đồ uống có cồn và những loại thuốc gây hại cho gan, đặc biệt các thực phẩm chức năng, thảo dược không rõ nguồn gốc. 

Tuyệt đối không lạm dụng thuốc 

Không tự ý sử dụng thuốc bừa bãi, đặc biệt là các loại kháng sinh và các loại thuốc giảm đau, kháng viêm. Việc lạm dụng thuốc sai liều có thể khiến gan bị tổn thương, lâu dần sẽ dẫn đến bệnh xơ gan.

Người đã bị bệnh xơ gan khi sử dụng thuốc bừa bãi sẽ khiến chức năng gan càng suy giảm, bệnh sẽ tiến triển và biến chứng nguy hiểm hơn. Do đó, nếu bạn đang mắc các bệnh lý về gan, đặc biệt là xơ gan, hãy tư vấn bác sĩ chuyên khoa để được kê đơn thuốc phù hợp, ít ảnh hưởng nhất đên sức khỏe lá gan. 

Để phòng ngừa xơ gan khi sử dụng thuốc cần theo sự kê đơn và hướng dẫn của bác s 

Để phòng ngừa xơ gan khi sử dụng thuốc cần theo sự kê đơn và hướng dẫn của bác sĩ

Khám và điều trị bệnh xơ gan ở đâu tốt?

Hiện nay, BV Đa khoa Hồng Ngọc đang là địa chỉ được đông đảo người bệnh tin cậy trong phát hiện và điều trị các bệnh lý về gan, bao gồm xơ gan. Thăm khám tại BV Hồng Ngọc, người bệnh sẽ được trải nghiệm dịch vụ y tế chất lượng cao với đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao và phương tiện chẩn đoán hình ảnh hiện đại: 

Bệnh nhân có thể hoàn toàn yên tâm khi thăm khám và điều trị với đội ngũ chuyên gia kinh nghiệm: 

  • Tiến sĩ BSCKII Đặng Thị Kim Oanh - Chuyên gia đầu ngành về Tiêu hoá - Gan Mật tại Việt Nam, Hội Tiêu hoá Châu Á Thái Bình Dương
  • ThS. BS Lê Thị Vân Anh hơn 30 năm kinh nghiệm công tác tại Trung tâm Tiêu hoá - Gan Mật BV Bạch Mai
  • ThS. BS Nguyễn Hải Ánh, BS Nguyễn Tiến Sơn được đào tạo chuyên sâu tại Nhật Bản, Hàn Quốc

>> Theo dõi chặt chẽ, điều chỉnh phác đồ, phục hồi chức năng gan, hạn chế các biến chứng như xuất huyết tiêu hoá, suy gan, ung thư gan…

Trung tâm Tiêu hoá BVĐK Hồng Ngọc quy mô lớn, được đầu tư đồng bộ:

  • Máy siêu âm tổng quát đàn hồi mô cao cấp LOGIQ Fortis hiện đại nhất từ GE Healthcare Hoa Kỳ, sử dụng trí tuệ nhân tạo AI hỗ trợ nhận diện, tự động đo kích thước tổn thương gan, đánh giá chính xác mức độ xơ hoá.
  • Hệ thống chẩn đoán hình ảnh tân tiến: máy chụp CT Revolution EVO và máy MRI Signa Prime đầu tiên tại Việt Nam, hệ thống xét nghiệm Abbott (Hoa Kỳ), Dàn máy nội soi NBI Olympus CV190 (Nhật Bản).
  • Đầy đủ phương tiện chẩn đoán nguyên nhân xơ gan, đánh giá mức độ xơ gan và điều trị, can thiệp hiệu quả như chọc hút dịch ổ bụng, tiêm xơ tĩnh mạch phình vị, thắt giãn tĩnh mạch thực quản…. cần thiết trong điều trị xơ gan và kiểm soát biến chứng.
  • Có kinh nghiệm điều trị thành công những ca bệnh khó về gan như nút mạch điều trị ung thư gan, dẫn lưu 300ml dịch từ ổ áp xe gan,…

Đặt lịch khám & điều trị bệnh lý về Gan với chuyên gia Gan – Mật đầu ngành TẠI ĐÂY:

**Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh không được tự ý mua thuốc để điều trị. Để biết chính xác tình trạng bệnh lý, người bệnh cần tới các bệnh viện để được bác sĩ thăm khám trực tiếp, chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị hợp lý cũng như kê đơn thuốc hiệu quả tốt nhất.

Trung tâm Tiêu hoá - Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc

  1. Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc Phúc Trường Minh - Số 8 Châu Văn Liêm, Nam Từ Liêm, Hà Nội
  2. Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc - 55 Yên Ninh, Ba Đình, Hà Nội
  3. Phòng khám Hồng Ngọc Tasco Long Biên - Tầng 3, tòa B, Tasco Megamall, 07- 09 Nguyễn Văn Linh, Long Biên, Hà Nội

Hotline: 0911 908 856 - 0932 232 016 

Email: trungtamtieuhoa@hongngochospital.vn 

>> Cập nhật nhiều thông tin hữu ích và chương trình Ưu đãi tại: 

https://www.facebook.com/trungtamtieuhoaBVHongNgoc

Đọc tiếp
Quay lại
Hỏi đáp Bác sĩ
Viết câu hỏi

Đăng ký tư vấn

Cơ sở chuyên khoa liên quan
Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc – Phúc Trường Minh
  • Số 8 đường Châu Văn Liêm, phường Phú Đô, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội
  • Hotline: +(84-24) 7300 8866
Đặt lịch ngay
Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc - Yên Ninh
  • Số 55 Yên Ninh, phường Trúc Bạch, quận Ba Đình, Hà Nội
  • Hotline: (+84-24) 3927 5568
Đặt lịch ngay
Phòng khám đa khoa Hồng Ngọc Keangnam
  • Tầng 10, Keangnam Landmark 72, Phạm Hùng, Hà Nội
  • Hotline: (+84-24) 3927 5568
Đặt lịch ngay
PHÒNG KHÁM ĐA KHOA HỒNG NGỌC - KOSMO TÂY HỒ
  • Gian S20 và TMDV 2A + 2B, Tầng 1 và 2, tổ hợp chung cư, văn phòng kết hợp dịch vụ thương mại Newtatco - Kosmo Tây Hồ, Phường Xuân Tảo, Quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội
  • Hotline: (+84-24) 3927 5568
Đặt lịch ngay