Chi tiết bài tư vấn

Khi sinh mổ lần 2, rủi ro tử vong mẹ và con liên quan đến gây mê, nhiễm khuẩn nặng, băng huyết, thuyên tắc ối thường được nhắc tới. Chính vì vậy rất nhiều bà mẹ thắc mắc vấn đề sinh mổ lần 2 nên nhập viện khi nào? Nên mổ ở tuần thứ bao nhiêu là an toàn?

Sau lần sinh mổ đầu tiên có thể sinh thường ở lần 2 được không?

Việc mẹ có sinh thường được hay không được đánh giá dựa trên nhiều yếu tố trong đó có sức khỏe của mẹ, tình hình của thai nhi như cân nặng, ngôi thai, nước ối.

Từ những kết quả xét nghiệm, bác sĩ sẽ tư vấn cho thai phụ nên sinh thường hay sinh mổ qua những lần khám thai định kỳ.

Sẹo tử cung là chỉ tiêu chủ yếu dẫn đến chỉ định sinh mổ nhưng không có nghĩa là con đầu sinh mổ, con thứ 2 không thể sinh thường. Mẹ có thể sinh thường sau sinh mổ lần đầu nhưng rất khó và cần chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.

Trong quá trình sinh nở, vết khâu tử cung có thể bục rách do không chịu được sự co thắt mạnh, dẫn tới nguy hiểm cho cả mẹ và con.

Nhưng xét về mặt lý thuyết, chỉ cần tử cung khôi phục tốt, cân nặng của thai nhi khống chế hợp lý, lần mang thai sau không có chống chỉ định sinh ngã âm đạo, thai phụ vẫn có thể sinh thường.

Trên thực tế, để bảo đảm an toàn, chủ yếu các thai phụ lựa chọn sinh mổ để giảm thiểu rủi ro.

Lựa chọn thời điểm sinh mổ lần 2 an toàn

Theo nghiên cứu của các chuyên gia, vết sẹo mổ ở vùng bụng rất dễ bị bục ra trong khi diễn ra quá trình sinh nở tiếp theo. Chính vì vậy, nếu mẹ muốn sinh mổ cho lần thứ 2 thì mẹ phải đợi một thời gian để vết sẹo lành lại hoàn toàn.

Các bác sĩ thường khuyên thời gian sinh mổ lần 2 nên cách khoảng 2 năm kể từ khi sinh mổ lần đầu. Thời gian này đủ để giúp mẹ hồi phục hoàn toàn vết mổ và cũng là thời điểm tốt nhất để đảm bảo cho sự phát triển của bé và sự an toàn của mẹ.

Nếu thời gian giữa hai lần sinh quá ngắn thì khả năng bục vết sẹo mổ của mẹ bầu sẽ rất cao vì lúc này vết sẹo vẫn chưa hoàn toàn liền lại.

Khoảng cách an toàn nhất để mẹ sinh con lần 2 là 24 tháng. Nếu thời gian sinh mổ giữa lần đầu tiên và lần thứ 2 là dưới 18 tháng thì khả năng vết sẹo bị bục ra sẽ cao gấp 3 lần so với những lần mổ đẻ sau khoảng thời gian này.

Đồng thời, khi khoảng thời gian sinh mổ lần 2 cách lần 1 quá ngắn thì dễ dẫn đến những biến chứng trong thai kỳ như hiện tượng nhau thai cài răng ngược, tăng nguy cơ phải cắt bỏ tử cung sau sinh.

Sinh mổ lần 2 có đau không?

Cảm giác đau ở lần sinh mổ thứ 2 so với lần đầu phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố. Đầu tiên sản phụ sẽ được gây tê tủy sống để không có cảm giác đau đớn, điều này có tác dụng trong khoảng vài tiếng.

Sau khi thuốc tê hết tác dụng, cảm giác đau ở mỗi sản phụ sẽ khác nhau. Trong trường hợp mẹ cảm thấy đau nhức, không thoải mái thì bác sĩ sẽ kê thêm thuốc giảm để hạn chế cơn đau.

Để việc sinh mổ lần 2 trở nên nhẹ nhàng hơn các mẹ hãy giữ tinh thần thoải mái và chuẩn bị tâm lý thật vững vàng, không nên quá lo lắng.

Những bất thường lưu ý cho sản phụ sinh mổ lần 2 nhập viện

Sinh mổ lần 2 khi phát hiện có những dấu hiệu bất thường sau sản phụ nên nhập viện ngay để kịp thời đảm bảo an toàn cho mẹ và bé.

Âm đạo ra máu bất thường

Thai phụ ra máu âm đạo ở bất kỳ thời điểm nào khi mang thai đều cần có sự can thiệp kịp thời của bác sĩ. 15 - 25% bà mẹ mang thai có dấu hiệu ra máu âm đạo trong giai đoạn sớm quý I của thai kỳ, đây là hiện tượng thường gặp và có thể là dấu hiệu của dọa sảy thai hay chửa ngoài dạ con. 

Còn ra máu âm đạo trong giai đoạn muộn quý III của thai kỳ lại có thể là dấu hiệu của những bất thường về rau, hay sinh non. Lượng máu càng nhiều, mức độ nghiêm trọng càng tăng.

Âm đạo ra nước ối bất thường

Thai phụ ra dịch âm đạo nhiều hơn bình thường, ồ ạt hoặc rỉ rả liên tục, mùi hơi tanh nồng và hơi nhớt thì có thể là dấu hiệu của rỉ ối / vỡ ối non / vỡ ối sớm. 

Các trường hợp này đều có nguy cơ sinh non, sa dây rau, và đặc biệt là nguy cơ nhiễm trùng cho thai nhi và bà mẹ khi rỉ ối / ối vỡ non / ối vỡ sớm trên 6 giờ.

Vùng tử cung và bụng dưới có dấu hiệu đau bất thường

Trong quá trình mang thai, ở phần bụng dưới và lưng của thai phụ sẽ luôn có cảm giác nặng nề. Khi thai nhi ngày càng lớn lên, đôi khi có các cơn co tử cung (tử cung gò cứng) thì những cơn đau ở vùng tử cung và bụng dưới được cho là dễ hiểu, nhất là khi sắp đến ngày sinh. 

Tuy nhiên nếu có cơn đau đột ngột dữ dội, mẹ cần đến bệnh viện theo dõi vì đó có thể là dấu hiệu bất thường xảy ra tại tử cung. Nếu cơn co thành chu kỳ, liên tục và không mất đi sau khi nghỉ ngơi khoảng 1 giờ tại thời điểm thai nhi dưới 37 tuần thì cần đến bệnh viện để không phải sinh non.

Thai nhi có dấu hiệu cử động bất thường

Bình thường sản phụ có thể cảm nhận thấy thai nhi cử động rõ rệt vào khoảng thời gian từ 16 tuần đối với lần mang thai thứ 2 trong khi ở lần đầu thời điểm này là 22 tuần. Việc con cử động trong bụng mẹ là cách phát đi tín hiệu thai nhi vẫn hoàn toàn bình thường.

Từ thai tuần thứ 28, mỗi ngày mẹ hãy chọn một thời điểm để đếm số cử động thai (đá, đấm, xoay, cuộn) trong 1 giờ, cùng với số thời gian để có được 10 cử động thai và ghi lại thành biểu đồ. Hãy tránh chu kỳ ngủ của thai (có thể từ 20 đến 75 phút).

Nguy cơ cao nhất do giảm cử động thai thường xảy ra vào 3 tháng cuối thai kỳ. Nếu số cử động thai dưới 10 trong vòng 2 giờ, đó là dấu hiệu nguy hiểm và cần tới bệnh viện để theo dõi ngay.

Một số những bất thường khác có thể có ở thai phụ

Bất kỳ một hoặc nhiều dấu hiệu xảy ra đột ngột và bất thường như sốt cao trên 38 ̊C, ngất xỉu, khó thở, đau đầu dữ dội, đau ngực, nôn mửa, rối loạn thị giác, co giật đều cần được đưa đến bệnh viện xử trí sớm. Hãy gọi xe cấp cứu và đến bệnh viện ngay khi có thể.

Chờ chuyển dạ ở sinh mổ lần 2 có cần thiết?

Theo các chuyên gia, khi mổ đẻ lần hai mẹ không cần chờ chuyển dạ sinh con. Ngoài ra các thai phụ sinh mổ lần 2 cần lưu ý nhiều vấn đề khác để đảm bảo sức khỏe của mẹ và bé.

Mọi quyết định có nên chờ chuyển dạ, hoặc chỉ định mổ luôn, hoàn toàn phụ thuộc vào chỉ định từ cơ sở y tế mà mẹ theo khám trực tiếp và còn tùy thuộc vào rất nhiều yếu tố. Khi khám, bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra độ dày mỏng của thành tử cung, đánh giá tình hình của vết mổ cũ.

Trong trường hợp phát hiện thấy bất cứ bất thường hay nguy cơ nào, bác sĩ sẽ chỉ định sinh mổ lần 2 để tránh các biến chứng nguy hiểm trong khi chuyển dạ.

Thông thường các trường hợp chỉ định đẻ mổ lần 2 sẽ là các mẹ có khung chậu hẹp, đường mổ tử cung là đường dọc, khoảng cách giữa 2 lần mang thai quá ngắn dưới 16 tháng, thai làm tổ ngay trên vết mổ tử cung.

Thời điểm nào của thai kỳ phù hợp để thực hiện sinh mổ lần 2?

Điều đầu tiên, các mẹ cần nhớ rằng, thời điểm sinh mổ trong lần mang thai thứ 2 sẽ phụ thuộc rất lớn vào tình trạng sức khỏe của thai phụ và sự phát triển của thai nhi.

Thời điểm sinh mổ lần 2 của mẹ sẽ được bác sĩ tiên lượng dựa vào sức khỏe, tình trạng của mẹ và thai nhi. Dựa vào quá trình mang thai của mẹ, thông tin về lần sinh trước được cung cấp mà bác sĩ sẽ xác định thời gian sinh phù hợp nhất. Với mỗi trường hợp cụ thể, các bác sĩ sẽ đưa ra lời khuyên về thời điểm sinh mổ lần 2 khác nhau, sao cho đảm bảo an toàn và tốt nhất cho mẹ và bé.

Thông thường, nếu bà mẹ có sức khỏe tốt, thai nhi phát triển ổn định thì bà mẹ sẽ được sinh mổ từ tuần thứ 39 trở đi, trước khi có cơn đau chuyển dạ vì những cơn co thắt có thể làm ảnh hưởng đến vết sẹo do lần sinh đầu. Đây là thời điểm tốt nhất để em bé phát triển tối đa và cơ thể mẹ vẫn có thể đáp ứng được.

Từ tuần thứ 37, bé đã có thể tự thở và sống được ở môi trường bên ngoài nhưng thai phụ nên sinh con sau tuần thai thứ 39, vì khoảng thời gian này nhiều cơ quan quan trọng trong thai nhi mới hoàn thiện đầy đủ. Thai nhi sinh ở tuần 39 ít gặp vấn đề về sức khỏe so với những bé sinh sớm, lúc này cũng có lớp mỡ dưới da đầy đủ giúp bé duy trì thân nhiệt ổn định.

Trong trường hợp sức khỏe bà mẹ không tốt, có tiền sử bị thai lưu, thai ngoài tử cung, đã có can thiệp y tế để bỏ thai thì nên đến bệnh viện sớm để được theo dõi bởi các bác sĩ. Thời điểm mẹ cần sinh mổ khi thai được 38 tuần tuổi là an toàn nhất.

Thời gian mẹ đẻ mổ lần 2 nhất định phải theo chỉ định của bác sĩ vì có thể khi đó, thai đã quá to, ảnh hưởng tới vết mổ cũ của mẹ, không những thế nó còn làm cho mẹ phải chịu đau đẻ hai lần (đau do chuyển dạ và đau đẻ mổ).

Khi thăm khám, bác sĩ sẽ phải kiểm tra đầy đủ tất cả các chỉ số thai nhi bao gồm: độ dày mỏng của thành tử cung, nhịp tim thai, số đo cân nặng và chiều dài thân đồng thời có những đánh giá về hiện trạng của vết mổ cũ của mẹ.

Nếu có bất thường về sức khỏe của thai nhi hay thai phụ, bác sĩ ngay lập tức sẽ chỉ định sinh mổ lần 2 nhằm hạn chế tối đa những biến chứng nguy hiểm xảy đến.

Những chuẩn bị cần có cho lần sinh mổ thứ 2

Nếu mang bầu lần 2 sớm hơn 24 tháng so với lần sinh đầu, thai phụ phải đi kiểm tra ngay để bác sĩ xác định xem cơ thể có đủ để mang thai hay không.

Theo dõi tình trạng của vết mổ cũ

Khác với lần đầu tiên, siêu âm khi mang thai lần 2 không chỉ đơn giản để kiểm tra sức khỏe thai nhi mà còn để kiểm tra tình trạng vết mổ cũ của mẹ bầu.

Trong khi đi khám, thai phụ cần cung cấp cho bác sĩ đầy đủ thông tin về lần sinh trước như thời gian mổ, lý do mổ, thời gian phục hồi, biến chứng sau sinh…

Cẩn trọng với những dấu hiệu bất thường

Tuy rất hiếm xảy ra nhưng vẫn không ít trường hợp các vết mổ lần đầu bị nứt trong lần mang thai thứ 2. Đây là tình trạng cực kì nguy hiểm, có thể cướp đi tính mạng của mẹ.

Chính vì vậy, bà bầu phải thường xuyên theo dõi và kiểm tra vết mổ cũ, trong trường hợp xuất hiện những cơn đau, màu sắc bất thường thì phải đến gặp bác sĩ ngay.

Lựa chọn bác sĩ có chuyên môn tốt

Sinh mổ lần 2 không hề đơn giản như lần đầu tiên. Bác sĩ mổ đẻ lần 2 phải là người vững chuyên môn để có thể kịp thời xử lý mọi vấn đề bất thường xảy ra.

Càng sinh con nhiều lần, nguy hiểm càng tăng bấy nhiêu. Do đó, mẹ bầu mang thai lần 2 hay các lần khác cần được chăm sóc và theo dõi đặc biệt, để bảo vệ an toàn cho cả mẹ lẫn con.

Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.

Theo dõi fanpage của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc để biết thêm thông tin bổ ích khác: https://www.facebook.com/BenhvienHongNgoc