Chi tiết bài tư vấn

Bệnh cúm mùa ở trẻ em đặc biệt là những trẻ dưới 2 tuổi cực kỳ nguy hiểm bởi vì đây là đối tượng có nguy cơ mắc các biến chứng nghiêm trọng liên quan đến cúm cao hơn. Thuốc chủng ngừa cúm mang lại sự bảo vệ tốt nhất chống lại bệnh cúm và những hậu quả nghiêm trọng có thể xảy ra và cũng có thể làm giảm sự lây lan của bệnh cúm cho những người khác. Tiêm vắc-xin phòng bệnh cúm đã được chứng minh là làm giảm các ca bệnh cúm đồng thời giảm nguy cơ nhập viện và tử vong do cúm ở trẻ em.

Bệnh cúm mùa ở trẻ em cực kỳ nguy hiểm

Bệnh cúm mùa ở trẻ em nguy hiểm như thế nào? Cảm cúm nguy hiểm hơn bệnh cảm cúm thông thường đối với trẻ em. Mỗi năm, hàng triệu trẻ em mắc bệnh cúm theo mùa, hàng ngàn trẻ em phải nhập viện và một số trẻ em tử vong vì bệnh cúm. Trẻ em thường cần được chăm sóc y tế vì bệnh cúm, đặc biệt là trẻ em dưới 5 tuổi.

Các biến chứng của bệnh cúm ở trẻ em trong độ tuổi này có thể bao gồm:

• Viêm phổi: một căn bệnh mà phổi bị nhiễm trùng và viêm

• Mất nước: khi cơ thể của trẻ mất quá nhiều nước và muối, thường là do lượng nước mất đi nhiều hơn lượng nước nạp vào)

• Làm trầm trọng thêm các vấn đề y tế như bệnh tim hoặc hen suyễn

• Rối loạn chức năng não như bệnh não

• Các vấn đề về xoang và nhiễm trùng tai

• Trong một số trường hợp hiếm hoi, biến chứng cúm có thể dẫn đến tử vong.

Các biến chứng của bệnh cúm mùa ở trẻ em có mức độ nghiêm trọng khác nhau, tuy nhiên hàng năm trẻ em đều có nguy cơ mắc bệnh.

CDC ước tính rằng từ khoảng 2010-2011 đến khoảng 2019-2020, số ca nhập viện liên quan đến cúm ở trẻ em dưới 5 tuổi đã dao động từ 7.000 đến 26.000 ở Hoa Kỳ.

Trong khi tương đối hiếm, một số trẻ em chết vì bệnh cúm mỗi năm. Từ khoảng 2004-2005 đến khoảng 2019-2020, số ca tử vong do cúm ở trẻ em được báo cáo cho CDC trong các mùa cúm thông thường dao động từ 37 đến 199 ca tử vong. (Trong đại dịch H1N1 2009, 358 trẻ em tử vong liên quan đến cúm đã được báo cáo cho CDC từ tháng 4 năm 2009 đến tháng 9 năm 2010.) Đáng chú ý là trong số các ca tử vong ở trẻ em được báo cáo, khoảng 80% trẻ em đó không được tiêm chủng đầy đủ.

Mặc dù các trường hợp tử vong do cúm ở trẻ em phải được báo cáo cho CDC, nhưng có khả năng không phải tất cả các trường hợp tử vong đều được ghi nhận và số người chết thực tế cao hơn. CDC đã phát triển các mô hình thống kê tính đến việc báo cáo thiếu các ca tử vong liên quan đến cúm ở trẻ em để ước tính số ca tử vong thực tế. Ví dụ, trong giai đoạn 2019-2020, 199 trường hợp tử vong ở trẻ em đã được báo cáo cho CDC nhưng mô hình thống kê cho thấy có khoảng 434 trường hợp tử vong có thể đã xảy ra.

Tiêm phòng là cách bảo vệ tốt nhất chống lại bệnh cúm mùa ở trẻ em

Cách tốt nhất để ngăn ngừa bệnh cúm mùa ở trẻ em là tiêm vắc-xin cúm. CDC khuyến cáo tất cả mọi người từ 6 tháng tuổi trở lên nên chủng ngừa cúm theo mùa mỗi năm, lý tưởng nhất là vào cuối tháng 10. Trẻ em có thể được chủng ngừa ngay khi có thuốc chủng ngừa — ngay cả khi thời điểm này là vào tháng bảy hoặc tháng tám. Tuy nhiên, chừng nào vi-rút cúm còn lây lan thì việc chủng ngừa vẫn nên tiếp tục trong suốt mùa cúm, kể cả trong tháng giêng hoặc muộn hơn.

Hãy nhớ rằng tiêm phòng đặc biệt quan trọng đối với một số người có nguy cơ cao bị các biến chứng cúm nghiêm trọng hoặc những người tiếp xúc gần với những người có nguy cơ cao hơn. Điều này bao gồm trẻ em có nguy cơ phát triển các biến chứng do bệnh cúm cao hơn và người lớn tiếp xúc gần với những trẻ đó.

Thuốc chủng ngừa cúm được cập nhật mỗi mùa để bảo vệ chống lại bốn loại vi-rút cúm mà nghiên cứu chỉ ra rằng sẽ phổ biến nhất trong mùa sắp tới.

Các loại vắc xin cúm cho trẻ em

Trong mùa cúm hiện tại, CDC khuyến cáo nên tiêm phòng cúm hàng năm cho tất cả mọi người từ 6 tháng tuổi trở lên bằng bất kỳ loại vắc-xin cúm nào được cấp phép, phù hợp với lứa tuổi.

• Thuốc chủng ngừa cúm dạng tiêm (IIV 4) được dùng dưới dạng tiêm (bằng kim tiêm) và được chấp thuận sử dụng cho trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên. (Các chỉ định khác nhau tùy theo loại vắc xin.)

• Thuốc chủng ngừa cúm sống giảm độc lực (LAIV 4) được dùng dưới dạng xịt mũi và được chấp thuận sử dụng cho những người khỏe mạnh từ 2 đến 49 tuổi không mang thai. Tuy nhiên, có một biện pháp phòng ngừa đối với việc sử dụng vắc-xin cúm dạng xịt (LAIV) ở những người có một số tình trạng bệnh lý tiềm ẩn.

Để biết thêm thông tin về các loại vắc xin cúm hiện có, hãy gọi đến hotline Trung tâm tiêm chủng vắc-xin Hồng Ngọc để được tư vấn!

Hướng dẫn tiêm chủng đặc biệt cho trẻ từ 6 tháng đến 8 tuổi

Một số trẻ em từ 6 tháng đến 8 tuổi cần tiêm hai liều vắc-xin cúm. Trẻ em trong độ tuổi này được chủng ngừa lần đầu tiên và những trẻ trước đây chỉ được tiêm một liều vắc-xin, nên tiêm hai liều vắc-xin trong mùa này. Đối với những trẻ này, chúng tôi nên tiêm liều đầu tiên ngay khi có vắc xin, vì liều thứ hai cần được tiêm sau mũi thứ nhất ít nhất 4 tuần.

Nếu trẻ cần hai liều, hãy bắt đầu quá trình này sớm. Trẻ em có thể được chủng ngừa ngay khi có thuốc chủng ngừa — ngay cả khi thời điểm này là vào tháng bảy hoặc tháng tám. Điều này sẽ đảm bảo rằng trẻ được bảo vệ trước khi bệnh cúm bắt đầu lưu hành trong cộng đồng.

Các biện pháp khác phòng ngừa bệnh cúm mùa ở trẻ

Ngoài việc chủng ngừa cúm, trẻ em và những người chăm sóc trẻ nhỏ nên thực hiện các hành động phòng ngừa hàng ngày giống như CDC khuyến nghị cho tất cả mọi người, bao gồm tránh những người bị bệnh, rửa tay thường xuyên và che khi ho.

Trong bối cảnh đại dịch COVID-19, chính quyền địa phương hoặc sở y tế công cộng có thể khuyến nghị thực hiện các biện pháp phòng ngừa bổ sung trong cộng đồng. Hãy làm theo các hướng dẫn đó.

Các triệu chứng và điều trị bệnh cúm mùa ở trẻ em

Triệu chứng

Các triệu chứng của bệnh cúm bao gồm sốt, ho, đau họng, sổ mũi hoặc nghẹt mũi, đau mình, nhức đầu và mệt mỏi. Một số người cũng có thể bị nôn mửa và tiêu chảy, thường xảy ra ở trẻ em hơn người lớn. Mọi người có thể bị nhiễm cúm và có các triệu chứng về đường hô hấp mà không bị sốt.

Điều trị

Bác sĩ trực tiếp thăm khám có thể giúp quyết định xem trẻ có nên dùng thuốc kháng vi-rút hay không nếu chúng bị bệnh cúm. Thuốc kháng vi-rút cho trẻ em có dạng viên uống, chất lỏng, bột hít hoặc dung dịch tiêm tĩnh mạch. Chúng chống lại bệnh cúm bằng cách ngăn không cho vi-rút cúm sinh sôi trong cơ thể. Thuốc kháng vi-rút phải được bác sĩ kê đơn.

Dấu hiệu cảnh báo khẩn cấp về bệnh cúm

Những người gặp phải những dấu hiệu cảnh báo này nên đến cơ sở y tế ngay lập tức:

• Thở nhanh hoặc khó thở

• Môi hoặc mặt hơi xanh, tím tái

• Xương sườn co rút vào theo từng nhịp thở

• Tức ngực

• Đau cơ dữ dội (trẻ không chịu đi)

• Mất nước (không có nước tiểu trong 8 giờ, khô miệng, không có nước mắt khi khóc)

• Không tỉnh táo hoặc tương tác khi thức

• Co giật

• Sốt trên 39 độ C

• Ở trẻ em dưới 12 tuần, bất kỳ cơn sốt nào cũng đều nguy hiểm

• Sốt hoặc ho có cải thiện nhưng sau đó trở lại hoặc trầm trọng hơn

• Tình trạng bệnh mãn tính trở nên tồi tệ hơn

Một số trẻ em có nguy cơ cao hơn

Trẻ em có nguy cơ cao nhất bị các biến chứng nghiêm trọng liên quan đến cúm bao gồm:

• Trẻ em dưới 6 tháng tuổi

Những trẻ này còn quá nhỏ để được chủng ngừa. Cách tốt nhất để bảo vệ những đứa trẻ này là cha mẹ chúng hãy tiêm phòng cúm trong khi mang thai và (sau khi sinh) để những người xung quanh cùng tiêm phòng. Tiêm phòng cúm trong thời kỳ mang thai đã được chứng minh là không chỉ bảo vệ cha mẹ mang thai khỏi bệnh cúm mà còn giúp bảo vệ em bé khỏi bị nhiễm cúm trong vài tháng sau khi sinh, trước khi trẻ đủ tuổi để được chủng ngừa.

• Trẻ em từ 6 tháng tuổi đến 5 tuối

Ngay cả trẻ em trong độ tuổi này khỏe mạnh cũng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn chỉ đơn giản là do độ tuổi của chúng. Ngoài ra, trẻ em từ 2 tuổi đến 5 tuổi có nhiều khả năng được đưa đến bác sĩ, trung tâm chăm sóc khẩn cấp hoặc phòng cấp cứu vì bệnh cúm hơn những trẻ lớn hơn khỏe mạnh.

Để bảo vệ sức khỏe của mình, tất cả trẻ em từ 6 tháng tuổi trở lên nên được tiêm phòng cúm hàng năm. Tiêm phòng cho trẻ nhỏ, gia đình của chúng và những người chăm sóc khác cũng có thể giúp bảo vệ chúng khỏi bị bệnh.

• Trẻ em từ 6 tháng đến 18 tuổi có các vấn đề sức khỏe mãn tính, bao gồm:

• Hen suyễn và các bệnh phổi mãn tính khác (chẳng hạn như bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính [COPD] và bệnh xơ nang).

• Tình trạng phát triển thần kinh và thần kinh bao gồm: các rối loạn của não, tủy sống, thần kinh ngoại vi và cơ như bại não, động kinh (rối loạn co giật), đột quỵ, thiểu năng trí tuệ (chậm phát triển trí tuệ), chậm phát triển từ trung bình đến nặng, loạn dưỡng cơ hoặc cột sống chấn thương.

• Bệnh phổi mãn tính.

• Bệnh tim (chẳng hạn như bệnh tim bẩm sinh, suy tim sung huyết và bệnh mạch vành).

• Rối loạn máu (chẳng hạn như bệnh hồng cầu hình liềm).

• Rối loạn nội tiết (như đái tháo đường).

• Rối loạn thận.

• Rối loạn gan.

• Rối loạn chuyển hóa (chẳng hạn như rối loạn chuyển hóa di truyền và rối loạn ty thể).

• Hệ thống miễn dịch suy yếu do bệnh tật hoặc thuốc (chẳng hạn như những người bị HIV hoặc AIDS, hoặc ung thư hoặc những người đang điều trị steroid mãn tính).

• Trẻ em đang dùng aspirin hoặc các loại thuốc có chứa salicylate

• Trẻ bị béo phì

Béo phì cực độ có liên quan đến bệnh cúm nặng trong một số nghiên cứu về người lớn, cũng có thể là một yếu tố nguy cơ đối với trẻ em. Béo phì ở trẻ em được định nghĩa là chỉ số khối cơ thể (BMI) bằng hoặc cao hơn phân vị thứ 95, cho độ tuổi và giới tính.

**Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh không được tự ý mua thuốc để điều trị. Để biết chính xác tình trạng bệnh lý, người bệnh cần tới các bệnh viện để được bác sĩ thăm khám trực tiếp, chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị hợp lý.

Theo dõi fanpage của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc để biết thêm thông tin bổ ích khác: https://www.facebook.com/BenhvienHongNgoc/