Sỏi mật và những biến chứng

Sỏi mật và những biến chứng

15-11-2013
Sống khỏe

Sỏi mật là bệnh lý khá phổ biến ở đường tiêu hóa. Bệnh không chỉ gây đau đớn, khó chịu cho người bệnh mà còn có thể biến chứng thành nhiều bệnh nguy hiểm, thậm chí gây ung thư.

Vị trí và cấu tạo của túi mật

Túi mật là một bộ phận của hệ thống đường dẫn mật. Nó là một túi nhỏ nằm ở mặt dưới thùy gan, có màu xanh, hình quả lê, có tác dụng lưu trữ và cô đặc mật. Mật là hợp chất được gan bài tiết ra và lưu trữ trong túi mật. Mật sẽ được đẩy xuống ruột nhằm tiêu hóa chất béo.

Túi mật dài khoảng 6 - 8cm, chiều rộng lớn nhất khoảng 3 - 4cm khi căng đầy. Túi mật có cấu tạo 3 phần gồm đáy, thân và cổ.

Chức năng của túi mật

Túi mật là nơi chứa và dự trữ mật do gan tổng hợp và tiết ra. Khi ăn, gan bài tiết nhiều mật hơn. Mật là chất sền sệt, màu vàng hoặc xanh lục và có đắng. Mật có vai trò hỗ trợ tiêu hóa vì muối mật là muối Kali hoặc Natri của các acid mật, có nguồn gốc từ cholesterol với glycin hoặc taurine nên muối mật có vai trò phân hủy chất béo, giúp chất béo đã được tiêu hóa đi qua thành ruột và hỗ trợ thúc đẩy hoạt động của men Lipase (phân hủy Lipid).

Túi mật có chức năng co bóp để đẩy dịch mật vào ống mật chủ rồi đổ xuống tá tràng, ruột non, hỗ trợ tiêu hủy chất béo và thúc đẩy quá trình tiêu hóa thức ăn dễ dàng hơn.

Bên cạnh đó, túi mật còn có vai trò giống như một van điều phối để dẫn dịch mật đi vào tá tràng rồi xuống ruột non một cách nhịp nhàng.

sỏi mật Sỏi mật là bệnh lý thường gặp ở hệ tiêu hóa

Nguyên nhân dẫn đến sỏi mật

Sỏi mật được hình thành bởi rất nhiều cơ chế. Trong đó một vài cơ chế phổ biến gồm:

  • Dịch mật chứa nhiều cholesterol

Thông thường, mật có đủ hóa chất để hòa tan cholesterol mà gan bài tiết ra. tuy nhiên, nếu gan bài tiết quá nhiều cholesterol và mật không hòa tan được hết sẽ gây ứ đọng cholesterol và lâu dần hình thành tinh thể, kết tinh lại thành sỏi mật.

  • Mật chứa nhiều bilirubin

Bilirubin là hóa chất được tạo ra khi các tế bào hồng cầu trong cơ thể bị phá vỡ. Khi bạn gặp phải các vấn đề như xơ gan, rối loạn về máu, nhiễm trùng đường mật sẽ khiến gan tạo ra nhiều bilirubin và lượng bilirubin dư thừa sẽ tích tụ lại rồi hình thành nên sỏi mật.

  • Túi mật không được làm trống thường xuyên

Thỉnh thoảng, túi mật của bạn cần được làm trống. Nếu lúc nào túi mật cũng chứa đầy mật thì mật có thể sẽ bị cô đặc và lâu dần hình thành sỏi mật.

Có thể bạn quan tâm:

Đối tượng có nguy cơ cao bị bệnh sỏi mật

Bất cứ ai cũng có thể bị sỏi mật. Tuy nhiên, nếu bạn thường xuyên ở trong những tình trạng dưới đây thì nguy cơ bạn mắc bệnh sỏi mật sẽ cao hơn những người bình thường khác:

  • Người lười vận động

  • Người có chế độ ăn nhiều chất béo, dầu mỡ, ít chất xơ

  • Thừa cân, béo phì

  • Uống thuốc tránh thai thường xuyên

  • Người mắc các bệnh mãn tính như tiểu đường, mắc các bệnh rối loạn máu

  • Người có tiền sử gia đình mắc sỏi mật

  • Người mắc các bệnh về gan như viêm gan, xơ gan

  • Giảm cân nhanh cũng tăng nguy cơ mắc bệnh

Nếu thuộc một trong những đối tượng trên, bạn nên đi kiểm tra sức khỏe thường xuyên hoặc hãy đến gặp bác sĩ ngay nếu sức khỏe có những bất thường.

Dấu hiệu của bệnh sỏi mật

Bệnh sỏi mật thường không có dấu hiệu điển hình và rất dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác nếu không được thăm khám chính xác. Tuy nhiên, dấu hiệu thường gặp nhất của sỏi mật là các cơn đau quặn bụng. Những cơn đau này có các đặc điểm như:

sỏi mật Đau quặn bụng là biểu hiện thường gặp nhất của bệnh sỏi mật

  • Vị trí: Đau thường xảy ra ở vùng thượng vị hoặc ở vùng bụng bên phải nhưng chủ yếu vẫn là đau nhiều ở vùng thượng vị.

  • Mức độ: Cơn đau thường nhiều và liên tục khiến bệnh nhân vô cùng đau đớn.

  • Tính chu kỳ: Thường đau theo từng cơn riêng biệt, không âm ỉ. Các cơn đau kéo dài từ 30 phút đến vài giờ.

  • Thời điểm: Các cơn đau thường xuất hiện nhiều trong vài giờ sau khi ăn hoặc đau vào ban đêm, ảnh hưởng đến giấc ngủ của người bệnh.

Bên cạnh những cơn đau quặn bụng, người bị bệnh sỏi mật còn có biểu hiện sốt, vàng da nếu bệnh đã bước sang giai đoạn nặng.

Phân loại sỏi túi mật

Sỏi túi mật được chia thành 2 loại phổ biến là sỏi cholesterol và sỏi sắc tố. Trong đó:

Sỏi cholesterol là sỏi được hình thành chủ yếu do sự lắng đọng của cholesterol trong dịch mật. Loại sỏi này thường xuất hiện ở người phương Tây hoặc người ăn theo chế độ của người phương Tây. Bên cạnh đó, phụ nữ có tỉ lệ mắc bệnh cao gấp đôi nam giới.

Sỏi sắc tố thường xuất hiện do nhiễm khuẩn đường ruột hay các bệnh như xơ gan, viêm gan hoặc xuất hiện ở người đã cắt đoạn hồi tràng.

Bệnh sỏi mật có nguy hiểm không?

Bệnh sỏi mật nếu không được chữa trị sớm có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, có thể kể đến như:

Viêm túi mật

Nếu các viên sỏi mật mắc kẹt ở cổ túi mật có thể gây viêm túi mật. Khi bị viêm túi mật, người bệnh thường xuyên bị đau và sốt nặng.

Tắc nghẽn ống tụy

Ống tụy chạy từ tuyến tụy và nối với ống mật chung trước khi vào tá tràng. Ống tụy có vai trò dẫn dịch tụy đi tiêu hóa thức ăn. Các viên sỏi mật có thể chèn ép và gây tắc ống tụy, lâu dần có thể gây viêm tụy. Biến chứng này gây đau bụng dữ dội và cần phải nhập viện để xử lý.

Ung thư túi mật

Bệnh nhân bị sỏi mật có nguy cơ mắc ung thư túi mật cao hơn người bình thường. Vì vậy, cần chữa trị ngay sau khi phát hiện bệnh để bảo vệ sức khỏe.

sỏi mật Sỏi mật có thể biến chứng thành ung thư túi mật rất nguy hiểm

Sốc nhiễm khuẩn đường mật

Đây là biến chứng rất nặng và nguy hiểm của bệnh sỏi mật với các biểu hiện như khó thở, tim đập nhanh, rối loạn tâm thần… Tỷ lệ nhiễm khuẩn cao thường gặp ở người già, trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh.

Chảy máu đường mật

Tắc ống mật chủ do sỏi sẽ dẫn đến tình trạng ứ mật trong gan, làm suy giảm chức năng gan nghiêm trọng, gây tổn thương thành ống dẫn mật. Từ đó ảnh hưởng đến các mạch máu và có khả năng dẫn đến chảy máu đường mật.

Xơ gan

Sỏi làm mật ứ trệ lại trong gan gây viêm gan cấp và mãn tính, dần dần xuất hiện các dải xơ do viêm.

Sỏi túi mật kích thước bao nhiêu thì phải mổ?

Phẫu thuật là một phương pháp chữa sỏi mật hiệu quả. Tuy nhiên không phải ai mắc bệnh sỏi mật cũng được chỉ định mổ. Tùy vào tình trạng sức khỏe, kích thước sỏi mật mà các bác sĩ sẽ đưa ra quyết định có nên mổ hay không.

Vậy, sỏi túi mật có kích thước bao nhiêu thì phải mổ?

  • Sỏi túi mật to trên 1cm không có triệu chứng

Nếu không có triệu chứng, người bệnh có thể không cần điều trị vì sỏi đã sống chung với người bệnh lâu nay nhưng không biểu hiện ra. Tuy nhiên, cũng nên kiểm tra thường xuyên để xem sỏi phát triển ở mức nào.

  • Phụ nữ trong độ tuổi sinh sản

Phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ nên chủ động phẫu thuật trước khi có ý định mang thai để đề phòng trường hợp xảy ra biến chứng trong thời kỳ mang thai. Việc điều trị lúc đó sẽ phức tạp hơn và không tốt cho cả 2 mẹ con.

  • Sỏi nhỏ 2 - 3mm

Tuy có kích thước nhỏ nhưng sỏi 2 - 3mm lại nguy hiểm hơn sỏi lớn khoảng 1 - 2cm. Nguyên nhân là do sỏi nhỏ có thể gây biến chứng rất nặng là viêm tụy cấp hoại tử, thậm chí gây tử vong. Do đó, nếu phát hiện có sỏi mật 2 - 3mm, người bệnh cần phẫu thuật ngay dù chưa có biểu hiện bệnh.

  • Sỏi gây triệu chứng đau, sốt

Khi gặp những triệu chứng này do sỏi mật gây ra, bệnh nhân cần được điều trị bằng phẫu thuật ngay.

Các phương pháp điều trị bệnh sỏi mật

Tùy thuộc vào tình trạng bệnh, các bác sĩ sẽ chỉ định những phương pháp điều trị phù hợp nhằm đem lại hiệu quả chữa trị cao nhất. Trong đó, có thể chia thành 2 nhóm đối tượng là:

Điều trị sỏi mật không triệu chứng

Những trường hợp này chưa nhất thiết phải can thiệp điều trị bằng các kỹ thuật y khoa. Người bệnh có thể được chỉ định uống thuốc làm tan sỏi và ngăn ngừa sỏi tiến triển mạnh. Ngoài ra, người bệnh cần điều chỉnh lại chế độ ăn uống phù hợp như: ăn nhiều rau xanh, trái cây, ăn ít đồ ăn dầu mỡ, tăng cường vận động, kiểm soát cân nặng phù hợp...

Điều trị sỏi túi mật có triệu chứng

Những trường hợp này thường là sỏi có kích thước to hoặc có nhiều sỏi khiến người bệnh thường xuyên bị đau quặn bụng, gặp các vấn đề về tiêu hóa. Trước tiên, người bệnh sẽ được kê thuốc giảm đau để giảm bớt cường độ của các cơn đau quặn. Có nhiều phương pháp được chỉ định để điều trị sỏi mật trong những trường hợp này như: cắt túi mật nội soi, cắt túi mật mổ mở, tán sỏi qua da, tán sỏi bằng laser...

Trước đây, cắt túi mật được xem là phương pháp tối ưu nhất để điều trị sỏi túi mật. Phương pháp này được chỉ định trong các trường hợp:

  • Sỏi to, thể tích sỏi chiếm hơn 2/3 thể tích túi mật.
  • Sỏi mắc kẹt trong các vị trí hiểm hóc, tiềm ẩn nguy cơ biến chứng cao.
  • Sỏi gây đau quặn kéo dài, ảnh hưởng đến sức khỏe và cuộc sống thường ngày của người bệnh.
  • Sỏi túi mật và polyp túi mật xuất hiện đồng thời.

Ngày nay, với sự phát triển của y học hiện đại, cắt túi mật không còn được xem là phương pháp tối ưu vì khi cắt đi túi mật, khả năng tiêu hóa thức ăn, chất béo của người bệnh bị ảnh hưởng lớn. Thay vào đó, phương pháp tán sỏi bằng laser được đánh giá cao hơn cả, giúp điều trị sỏi hoàn toàn mà vẫn giữ nguyên chức năng của túi mật.

Phương pháp tán sỏi mật qua da - Bảo toàn túi mật cho bệnh nhân

Đây là một phương pháp chữa sỏi mật mới với nhiều ưu điểm vượt trội như: an toàn, hạn chế gây đau, ít xâm lấn. Đặc biệt, tán sỏi mật qua da bằng laser là phương pháp điều trị duy nhất loại "sạch hoàn toàn" sỏi mà vẫn bảo tồn được túi mật cho người bệnh. Phương pháp này còn có thể được chỉ định với những trường hợp thất bại sau phẫu thuật hoặc nội soi lấy sỏi trước đó. Có thể tiến hành can thiệp đối với đối tượng bệnh nhân cao tuổi, già yếu, có bệnh lý nền hoặc những bệnh nhân có tiền sử phẫu thuật đường mật nhiều lần nhưng bị tái lại. Phương pháp tán sỏi mật qua da cũng có thể áp dụng với trường hợp bệnh nhân thể trạng quá yếu, có nhiều bệnh lý toàn thân phức tạp hay ở bệnh nhân trẻ, túi mật còn chức năng tốt, không có yếu tố nguy cơ tái phát sỏi. Vì đây là phương pháp ít xâm lấn nên thời gian nằm viện sẽ ngắn hơn phương pháp cắt bỏ túi mật. Đồng thời, hạn chế được nhiều biến chứng hậu phẫu cũng như giảm thiểu chi phí cho bệnh nhân. 

Bệnh nhân được xuất viện và trở về cuộc sống sinh hoạt bình thường sớm hơn. Kỹ thuật tán sỏi mật qua da được các bác sĩ sẽ rạch một đường có kích thước từ 3 - 5mm từ ngoài da xuyên qua thành bụng đi vào mật trong gan dưới sự hướng dẫn của máy chụp mạch số hóa xóa nền DSA, máy siêu âm trong mổ và camera nội soi. Sau khi đã tạo thành công đường hầm nhỏ vào túi mật, máy tán sỏi laser công suất lớn sẽ được đưa vào kiểm tra toàn bộ hệ thống đường mật trong gan. Toàn bộ sỏi sẽ được phát hiện và tán nhỏ, sau đó hút ra ngoài và bơm rửa lấy hết cặn sỏi. Bệnh nhân sẽ được kiểm tra lại bằng x-quang và siêu âm để đảm bảo không còn sót sỏi trong mật. Phương pháp tán sỏi mật qua da đòi hỏi phải được tiến hành trong bệnh viện lớn, có đội ngũ bác sĩ chuyên môn giỏi, tay nghề cao cùng hệ thống trang thiết bị, máy móc hiện đại.

Tán sỏi túi mật bằng laser ở bệnh viện nào tốt?

Hiện nay, phương pháp tán sỏi mật qua da bằng laser được thực hiện ở một số bệnh viện lớn tại Hà Nội. Tuy nhiên, tùy thuộc vào nhiều yếu tố mà chất lượng ca mổ ở mỗi bệnh viện lại không giống nhau.

Bệnh viện Hồng Ngọc tự hào là một trong những bệnh viện tư nhân lớn hàng đầu miền Bắc thực hiện phương pháp tán sỏi mật qua da nhận được sự tin tưởng của đông đảo khách hàng.

Với sự góp mặt của TS.BS Nguyễn Thái Bình – chuyên gia ĐẦU TIÊN của Việt Nam trực tiếp nghiên cứu và thực hiện thành công kỹ thuật tán sỏi mật qua da bằng laser phù hợp với thể trạng người Việt. Bác sĩ Bình đã giúp hàng trăm bệnh nhân bảo tồn túi mật, tránh cho bệnh nhân 1 cuộc phẫu thuật và giảm thiểu nhiều biến chứng nguy hiểm. Cùng với đó là đội ngũ các y bác sĩ, chuyên gia giàu kinh nghiệm trong việc điều trị sỏi chắc chắn sẽ giúp bệnh nhân xóa bỏ nỗi lo sỏi mật.

Thực hiện tán sỏi qua da tại BV Hồng Ngọc, người bệnh sẽ được trải nghiệm dịch vụ y tế chất lượng cao:

Hệ thống thiết bị hiện đại: Thiết bị tán sỏi hiện đại được nhập khẩu đồng bộ từ nước ngoài giúp quá trình điều trị diễn ra thuận lợi, hiệu quả, không bỏ sót sỏi.

Dịch vụ chăm sóc hậu phẫu 5 sao: Chế độ chăm sóc toàn diện: bệnh viện tiêu chuẩn khách sạn, phòng lưu viện sạch đẹp, đầy đủ tiện nghi, nhân viên điều dưỡng tận tâm, có mặt ngay khi khách hàng có nhu cầu… Đặc biệt, khuôn viên bệnh viện sạch sẽ, thoáng mát, nhiều cây xanh giúp hỗ trợ người bệnh hồi phục nhanh, rút ngắn thời gian nằm viện.

Bảo hiểm: Hồng Ngọc liên kết với nhiều đối tác bảo hiểm giúp khách hàng được thanh toán bảo hiểm, tiết kiệm tối đa chi phí.

Phòng mổ chất lượng: Tất cả các phòng mổ của Hồng Ngọc đều đảm bảo vô khuẩn, an toàn cho người bệnh. Không gian phòng mổ được đặt các bức tranh thiên nhiên xanh mát giúp người bệnh cảm thấy thư giãn khi bước vào ca mổ.

Lựa chọn tán sỏi mật qua da tại Hồng Ngọc đảm bảo khách hàng sẽ hoàn toàn hài lòng về chất lượng dịch vụ.

Để được tư vấn chi tiết về dịch vụ tán sỏi mật qua da tại Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc, quý khách vui lòng liên hệ theo số Hotline 0243 927 5568 (máy lẻ 2225, 2265) hoặc đăng ký vào form dưới đây:

Làm gì để phòng ngừa sỏi mật?

Sỏi mật không chỉ gây khó chịu, đau đớn cho người bệnh mà còn có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm, đe dọa đến sức khỏe và tính mạng của bệnh nhân. Vì vậy, cần phòng ngừa bệnh từ sớm bằng những biện pháp dưới đây:

  • Xây dựng chế độ ăn lành mạnh: Mỗi ngày, hãy ăn nhiều thực phẩm giàu chất xơ như trái cây, rau xanh, ngũ cốc... Bên cạnh đó, hạn chế ăn đồ ăn chứa nhiều dầu mỡ, cay nóng...

  • Không bỏ bữa: Ăn uống điều độ, đúng giờ là thói quen tốt nhất cho sức khỏe. Bạn tuyệt đối không nên bỏ bữa hoặc nhịn ăn thường xuyên vì nó có thể làm tăng nguy cơ mắc sỏi mật

  • Giảm cân từ từ: Nếu bạn đang muốn giảm cân, phải nhớ rằng phải giảm một cách từ từ, không được vội vàng vì sự thay đổi cân nặng quá nhanh có thể là nguyên nhân gây sỏi mật

  • Duy trì cân nặng: Béo phì, thừa cân làm tăng nguy cơ mắc sỏi thận. Hơn nữa, người béo phì giảm cân nhanh quá cũng dễ bị sỏi mật. Chính vì vậy, duy trì cân nặng ổn định, đồng thời tăng rèn luyện thể chất để bảo vệ sức khỏe của chính bạn.

Trên đây là những thông tin hữu ích về bệnh sỏi mật. Hy vọng rằng nó sẽ giúp ích cho bạn trên hành trình chăm sóc và bảo vệ sức khỏe.

**Lưu ý:

Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh không được tự ý mua thuốc để điều trị. Để biết chính xác tình trạng bệnh lý, người bệnh cần tới các bệnh viện để được bác sĩ thăm khám trực tiếp, chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị hợp lý cũng như kê đơn thuốc hiệu quả tốt nhất.

Trung tâm Tiêu hoá – Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc

  1. Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc Phúc Trường Minh – Số 8 Châu Văn Liêm, Nam Từ Liêm, Hà Nội
  2. Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc – 55 Yên Ninh, Ba Đình, Hà Nội
  3. Phòng khám Hồng Ngọc Savico Long Biên – Tầng 3, tòa B, Savico Megamall, 07- 09 Nguyễn Văn Linh, Long Biên, Hà Nội

Hotline: 0911 908 856 – 0932 232 016 Email: khamsuckhoecanhan@hongngochospital.vn 

Cập nhật nhiều thông tin hữu ích và chương trình Ưu đãi tại: https://www.facebook.com/trungtamtieuhoaBVHongNgoc

Đọc tiếp
Quay lại
Hỏi đáp Bác sĩ
Viết câu hỏi
Cơ sở chuyên khoa liên quan
Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc – Phúc Trường Minh
  • Số 8 đường Châu Văn Liêm, phường Phú Đô, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội
  • Hotline: +(84-24) 7300 8866
Đặt lịch ngay
Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc - Yên Ninh
  • Số 55 Yên Ninh, phường Trúc Bạch, quận Ba Đình, Hà Nội
  • Hotline: (+84-24) 3927 5568
Đặt lịch ngay
Phòng khám đa khoa Hồng Ngọc Keangnam
  • Tầng 10, Keangnam Landmark 72, Phạm Hùng, Hà Nội
  • Hotline: (+84-24) 3927 5568
Đặt lịch ngay
PHÒNG KHÁM ĐA KHOA HỒNG NGỌC - KOSMO TÂY HỒ
  • Gian S20 và TMDV 2A + 2B, Tầng 1 và 2, tổ hợp chung cư, văn phòng kết hợp dịch vụ thương mại Newtatco - Kosmo Tây Hồ, Phường Xuân Tảo, Quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội
  • Hotline: (+84-24) 3927 5568
Đặt lịch ngay