Chi tiết bài tư vấn

Do mồ hôi nhiều: Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất của mày đay choline (sau tắm nước quá nóng, xông hơi, tập thể dục, sốt cao, ăn nhiều đồ cay nóng,...).

Do nhiệt độ: Hai hình thức thoát nhiệt chính của cơ thể là truyền nhiệt trực tiếp từ cơ thể ra môi trường hoặc bài tiết mồ hôi, nhưng nếu nhiệt độ bên ngoài và bên trong có sự thay đổi, quá trình thoát nhiệt sẽ bị tác động dẫn đến hiện tượng mày đay do cholinergic.

Do nhiễm ký sinh trùng: Khi nhiễm ký sinh trùng chúng sẽ theo đường máu đến nội tạng, vị trí khác trong cơ thể. Khi đó cơ thể sẽ sinh ra hoạt chất bảo vệ, đây chính là nguyên nhân chính dẫn đến dị ứng da và hình thành mày đay choline.

Do tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc kháng sinh, chống viêm cũng có thể tăng nguy cơ mắc bệnh lý mày đay này. 

Khai thác tiền sử: không có bệnh lý toàn thân, không có yếu tố dị ứng, các tổn thương xuất hiện khi bệnh nhân vận động, ra mồ hôi nhiều, tập thể dục hoặc tăng thân nhiệt thụ động như tắm nước nóng, xúc động hoặc ăn đồ cay nóng,...

Triệu chứng tổn thương khi bị mày đay mạn tính do cholinergic: sẩn phù nhỏ, đường kính khoảng 1-5mm ở vị trí nang lông, có vòng nhạt màu xung quanh, thường tập trung ở thân mình, chi trên và kéo dài khoảng 15 - 60 phút rồi biến mất, hoặc có thể lan dần ra toàn thân tùy theo mỗi người.

Triệu chứng khác: đau bụng đi ngoài, buồn nôn và nôn, tăng tiết dịch nước bọt.

Hoặc 1 số người có triệu chứng nặng hơn như khó thở, đánh trống ngực hoặc co thắt dạ dày. 

Test kích thích: test gắng sức, đạp xe lực kế,..

Xét nghiệm ký sinh trùng                   

Theo Ths. BS Đỗ Thị Hồng Nhung - Trưởng khoa Da liễu Bệnh viện Hồng Ngọc cho biết, nguyên tắc điều trị mày đay mạn tính do cholinergic hiện nay bao gồm tránh các tác nhân kích thích và điều trị triệu chứng. 

Các thuốc kháng histamin H1 thế hệ 2 là lựa chọn đầu tay trong điều trị triệu chứng mày đay mạn tính cảm ứng. Có thể tăng liều tới gấp 4 lần tiêu chuẩn sau 2 - 4 tuần điều trị mà vẫn còn triệu chứng. Hoặc phối hợp với omalizumab hoặc cyclosporin trong trường hợp thất bại với liều gấp 4 lần liều tiêu chuẩn. 

Ngoài ra với những trường hợp mày đay mạn tính do cholinergic do đổ mồ hôi có thể dùng thêm các thuốc kiểm soát mồ hôi như methantheline bromide hoặc montelukast.

Hoặc có thể sử dụng thuốc chẹn beta, thuốc ức chế miễn dịch, tia UV để điều trị bệnh này. 

Hạn chế tác nhân kích hoạt: Thay đổi lối sống, tránh những tác nhân khởi phát mày đay. Cụ thể người bệnh tránh tập thể dục, tắm nước quá nóng, tránh tiếp xúc nhiệt độ cao kéo dài, không ăn thức ăn cay nóng,...

Bên cạnh sử dụng thuốc kháng histamin H1 liều nền hàng ngày, thì bệnh nhân có thể sử dụng thêm 1 liều dự phòng 30 -60 phút trước các hoạt động có nguy cơ gây khởi phát triệu chứng bệnh. 

Ngoài ra căng thẳng,áp lực cũng là nguyên nhân gây ra mày đay mạn tính, vì thế nên tránh những điều đó.

Xây dựng chế độ ăn: hạn chế histamin trong thực phẩm như: giấm, rượu, thức ăn mặn, sản phẩm làm từ bơ sữa, cá và động vật có vỏ, những thực phẩm chứa nhiều chất bảo quản, phụ gia,..

Do mồ hôi nhiều: Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất của mày đay choline (sau tắm nước quá nóng, xông hơi, tập thể dục, sốt cao, ăn nhiều đồ cay nóng,...).

Do nhiệt độ: Hai hình thức thoát nhiệt chính của cơ thể là truyền nhiệt trực tiếp từ cơ thể ra môi trường hoặc bài tiết mồ hôi, nhưng nếu nhiệt độ bên ngoài và bên trong có sự thay đổi, quá trình thoát nhiệt sẽ bị tác động dẫn đến hiện tượng mày đay do cholinergic.

Do nhiễm ký sinh trùng: Khi nhiễm ký sinh trùng chúng sẽ theo đường máu đến nội tạng, vị trí khác trong cơ thể. Khi đó cơ thể sẽ sinh ra hoạt chất bảo vệ, đây chính là nguyên nhân chính dẫn đến dị ứng da và hình thành mày đay choline.

Do tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc kháng sinh, chống viêm cũng có thể tăng nguy cơ mắc bệnh lý mày đay này. 

Khai thác tiền sử: không có bệnh lý toàn thân, không có yếu tố dị ứng, các tổn thương xuất hiện khi bệnh nhân vận động, ra mồ hôi nhiều, tập thể dục hoặc tăng thân nhiệt thụ động như tắm nước nóng, xúc động hoặc ăn đồ cay nóng,...

Triệu chứng tổn thương khi bị mày đay mạn tính do cholinergic: sẩn phù nhỏ, đường kính khoảng 1-5mm ở vị trí nang lông, có vòng nhạt màu xung quanh, thường tập trung ở thân mình, chi trên và kéo dài khoảng 15 - 60 phút rồi biến mất, hoặc có thể lan dần ra toàn thân tùy theo mỗi người.

Triệu chứng khác: đau bụng đi ngoài, buồn nôn và nôn, tăng tiết dịch nước bọt.

Hoặc 1 số người có triệu chứng nặng hơn như khó thở, đánh trống ngực hoặc co thắt dạ dày. 

Test kích thích: test gắng sức, đạp xe lực kế,..

Xét nghiệm ký sinh trùng                   

Theo Ths. BS Đỗ Thị Hồng Nhung - Trưởng khoa Da liễu Bệnh viện Hồng Ngọc cho biết, nguyên tắc điều trị mày đay mạn tính do cholinergic hiện nay bao gồm tránh các tác nhân kích thích và điều trị triệu chứng. 

Các thuốc kháng histamin H1 thế hệ 2 là lựa chọn đầu tay trong điều trị triệu chứng mày đay mạn tính cảm ứng. Có thể tăng liều tới gấp 4 lần tiêu chuẩn sau 2 - 4 tuần điều trị mà vẫn còn triệu chứng. Hoặc phối hợp với omalizumab hoặc cyclosporin trong trường hợp thất bại với liều gấp 4 lần liều tiêu chuẩn. 

Ngoài ra với những trường hợp mày đay mạn tính do cholinergic do đổ mồ hôi có thể dùng thêm các thuốc kiểm soát mồ hôi như methantheline bromide hoặc montelukast.

Hoặc có thể sử dụng thuốc chẹn beta, thuốc ức chế miễn dịch, tia UV để điều trị bệnh này. 

Hạn chế tác nhân kích hoạt: Thay đổi lối sống, tránh những tác nhân khởi phát mày đay. Cụ thể người bệnh tránh tập thể dục, tắm nước quá nóng, tránh tiếp xúc nhiệt độ cao kéo dài, không ăn thức ăn cay nóng,...

Bên cạnh sử dụng thuốc kháng histamin H1 liều nền hàng ngày, thì bệnh nhân có thể sử dụng thêm 1 liều dự phòng 30 -60 phút trước các hoạt động có nguy cơ gây khởi phát triệu chứng bệnh. 

Ngoài ra căng thẳng,áp lực cũng là nguyên nhân gây ra mày đay mạn tính, vì thế nên tránh những điều đó.

Xây dựng chế độ ăn: hạn chế histamin trong thực phẩm như: giấm, rượu, thức ăn mặn, sản phẩm làm từ bơ sữa, cá và động vật có vỏ, những thực phẩm chứa nhiều chất bảo quản, phụ gia,..