Chi tiết bài tư vấn

Đối với các mẹ sinh mổ, sau khi sinh sẽ không có sữa ngay. Điều này khiến nhiều mẹ lo lắng rằng không đảm bảo duy trì được nguồn sữa cho trẻ bú. Vậy cách kích sữa cho mẹ sinh mổ nhanh chóng, hiệu quả và an toàn nhất là gì? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Tại sao mẹ sinh mổ không có sữa ngay

Sản phụ sau sinh mổ thường gặp phải tình trạng không có sữa ngay, có thể do các nguyên nhân như sau:

Chưa có sữa sau sinh mổ do tác dụng phụ của thuốc

Trong quá trình sinh mổ, hầu hét sản phụ sẽ được sử dụng thuốc gây tê hoặc thuốc mê để giảm cảm giác đau đớn. Ngoài ra, nhiều chị em vẫn phải dùng thuốc giảm đau sau khi sinh cho tới khi vết mổ ổn định. Việc này sẽ ảnh hưởng tới khả năng tiết sữa của người mẹ do cơ thể không kịp thích ứng và chưa thể sản xuất sữa.

Sau phẫu thuật, việc sử dụng một số loại thuốc kháng sinh chống nhiễm trùng và chống viêm nhiễm cũng sẽ làm ức chế hormone sản xuất sữa và gây mất sữa. 

Ở trường hợp này, cách kích sữa cho mẹ sinh mổ hợp lý nhất là để bé được tiếp xúc da kề da sớm với mẹ và hạn chế tối đa các loại thuốc có thể ảnh hưởng đến chất lượng sữa.

Không cho trẻ bú ngay

Sản phụ không thể cho con bú ngay sau khi sinh mổ mà phải đợi khoảng 2 giờ đồng hồ sau phẫu thuật do cơ thể mệt mỏi và cảm giác đau đớn hậu phẫu. Ngoài ra việc mẹ không thể thực hiện phương pháp da kề da với trẻ ngay sau khi sinh khiến tuyến sữa không được kích thích, làm cản trở quá trình tiết sữa của cơ thể.

Cho con bú sai cách

Đối với cả phụ nữ sinh thường và phụ nữ sinh mổ, việc cho con bú sai cách hoặc cho con dùng sữa ngoài ngay sau khi sinh sẽ đều dẫn đến khả năng khó có sữa sau sinh. Việc trẻ bú mẹ thường xuyên, đủ cữ và bắt đúng khớp ngậm có tác dụng kích thích bầu ngực, từ đó giúp cơ thể mẹ sản sinh hormone oxytocin sản xuất sữa. 

Với trường hợp này, cách kích sữa cho mẹ sinh mổ đơn giản nhất là ạo thói quen cho bé bú, quan sát và chỉnh tư thế để em bé ngậm đúng khớp, từ đó giúp mẹ tiết sữa nhanh hơn, nhiều hơn.

Vết mổ ảnh hưởng

Các mẹ sau sinh, đối với bất kỳ hình thức sinh nở nào đều có thể bị táo bón. Kèm theo đó, vết mổ và tầng sinh môn bị đau sẽ khiến mẹ bị khó khăn trong ăn uống, dẫn đến cơ thể không có đủ chất dinh dưỡng để tiết sữa cho trẻ bú. Các cơn đau cũng ảnh hưởng tới chế độ sinh hoạt, giấc ngủ của sản phụ. 

Thêm vào đó, sau khi sinh mổ, cơ thể mẹ cần thêm nhiều thời gian để hồi phục. Quá trình này có thể làm giảm khả năng sản xuất sữa trong giai đoạn đầu. Cơ thể cần thời gian để điều chỉnh lại cân bằng hormone và khôi phục các chức năng cần thiết để sản xuất sữa.

Cách kích sữa cho mẹ sinh mổ bằng phương pháp hiện đại

Có nhiều cách kích sữa cho mẹ sinh mổ, trong đó các phương pháp được ưu tiên bao gồm: hút sữa đều đặn, cho con bú sớm, âu yếm con thường xuyên và bổ sung đầy đủ dinh dưỡng cho mẹ.

Hút sữa đều đặn

So với mẹ sinh thường, mẹ sinh mổ có sữa chậm hơn. Vì thế để gọi sữa về, bên cạnh việc cho con ti thường xuyên, mẹ hãy áp dụng cách kích sữa cho mẹ sinh mổ bằng việc hút sữa đều đặn, cố định khung giờ hút sữa. Theo các chuyên gia, mỗi lần hut sữa cách nhau khoảng 3 tiếng để cơ thể mẹ nắm bắt được tín hiệu và tiết sữa thường xuyên.

Trước khi thực hiện cách kích sữa cho mẹ sinh mổ, sản phụ nên: 

• Uống một cốc nước ấm hoặc sữa nóng

• Massage ngực nhẹ nhàng để báo cho cơ thể tín hiệu tiết sữa

• Dùng nước ấm vệ sinh sạch núm vú

Việc hút sữa sẽ kéo dài từ 15 – 30 phút, có thể chia thành 2 đợt hút, đợt 1 bắt đầu hút đến khi gần kiệt bầu sữa thì nghỉ 10 phút, sau đó tiếp tục hút đợt 2. Lưu ý sau khi hút sữa xong mẹ cần cho sữa vào túi hoặc bình đựng sữa chuyên dụng rồi bảo quản trong ngăn mát hoặc ngăn trữ đông của tủ lạnh để sữa không hỏng và biến chất.

Một số lưu ý khi thực hiện cách kích sữa cho mẹ sinh mổ bằng việc hút sữa:

• Nước chiếm tới 90% thành phần trong sữa mẹ vì thế mẹ nên uống thật nhiều nước ấm, sữa, nước canh nếu muốn hút được nhiều sữa. Các bác sĩ khoa Sản khuyên các mẹ sau sinh nên uống tối thiểu 2,5 lít nước/ngày.

• Chế độ nghỉ ngơi điều độ, tránh mệt mỏi, căng thẳng

• Mẹ không nên quá lo lắng nếu chưa có sữa ngay, cần giữ tâm trạng vui vẻ, kích sữa đều đặn vì sữa sẽ càng khó về nếu mẹ stress.

• Trong thời gian đầu, một số mẹ nhiều sữa sẽ bị chảy sữa. Điều này là hoàn toàn tự nhiên, đây là biểu hiện cho thấy cách kích sữa cho mẹ sinh mổ hoàn toàn phù hợp. Mẹ có thể sử dụng miếng lót thấm sữa (miếng lót dùng một lần hoặc miếng lót vải dùng được nhiều lần) để hạn chế tình trạng nửa đêm phải dậy thay áo do sữa chảy. 

Kích sữa cho mẹ sinh mổ bằng cách cho con bú ngay sau khi chào đời

Vắt bỏ sữa non là một quan niệm sai lầm mà nhiều mẹ mắc phải. Các nghiên cứu đã chứng minh rằng, sữa non màu vàng có hàm lượng dinh dưỡng cao gấp đôi sữa trưởng thành màu trắng nên rất tốt cho trẻ sơ sinh, giúp nâng cao hệ miễn dịch để trẻ luôn khỏe mạnh.

Cho con bú ngay sau khi chào đời càng sớm càng tốt là cách kích sữa cho mẹ sinh mổ hiệu quả. Nếu sản phụ có sức khỏe yếu, chưa thể tự cho con bú được ngay thì hãy nghỉ ngơi 1 – 3 tiếng rồi cố gắng cho con bú sớm kèm theo massage bầu ngực. Đừng để quá 5 tiếng mới cho con vì lúc này chất lượng sữa non sẽ giảm và khả năng tắc sữa sẽ tăng lên.

Bên cạnh đó, cho trẻ ti mẹ ngay sau sinh còn giúp sản phụ giảm bớt cảm giác đau giúp tử cung co bóp tốt hơn để đẩy sản dịch ra ngoài. 

Âu yếm con thường xuyên 

Kích sữa cho mẹ đẻ mổ bằng biện pháp âu yếm con thường xuyên sẽ thúc đẩy nồng độ oxytocin và prolactin trong cơ thể mẹ, giúp tăng hiệu quả tiết sữa cho mẹ nhiều hơn. Đây là các kích sữa cho mẹ sinh mổ có thể áp dụng cho cả những sản phụ sinh thường. 

Bên cạnh lợi ích sản xuất sữa, việc mẹ âu yếm bé thường xuyên cũng giúp tăng gắn kết giữa mẹ và con, từ đó giúp bé phát triển tâm lý trọn vẹn hơn. 

Cách kích sữa cho mẹ sinh mổ bằng phương pháp da kề da 

Để bé da kề da với mẹ ngay sau khi chào đời là một trong những cách kích sữa cho mẹ sinh mổ đơn giản nhất. Khi được ôm con, cảm xúc hạnh phúc của mẹ giúp kích thích lượng hormone oxytocin phụ trách tiết sữa hoạt động trơn tru hơn.

Chế độ dinh dưỡng khoa học và cân đối

Việc xây dựng chế độ dinh dưỡng phù hợp cũng là cách kích sữa cho mẹ sinh mổ an toàn và hiệu quả. 

Những phụ nữ nuôi con bằng sữa mẹ cần tăng cường bổ sung thực phẩm nhiều vitamin, khoáng chất, phytoestrogen… để chất lượng sữa tốt hơn. 

Sản phụ cần tránh các thực phẩm gây mất sữa, ăn các thực phẩm lợi sữa cho mẹ sau sinh, uống nhiều nước và sữa ấm.

Cách kích sữa cho mẹ sinh mổ bằng phương pháp dân gian

Ngoài các phương pháp hiện đại có hiệu quả tích cực trong việc kích sữa về nhanh sau sinh mổ thì trong dân gian cũng truyền tai nhau những cách kích sữa cho mẹ sinh mổ như sau: 

Kích sữa cho mẹ sinh mổ bằng lá mít

Chuẩn bị sẵn 7 lá mít (nếu sinh con trai) hoặc 9 lá mít (nếu sinh con gái) rồi rửa sạch, để ráo, cho lá mít vào nồi nước sôi. 

Tiếp đó, dùng lược chải đầu đang sử dụng nhúng nước lá mít rồi vuốt xuôi lên bầu ngực: đẻ con trai vuốt 7 cái và đẻ con gái vuốt 9 cái, thực hiện nhiều lần cách này cho đến khi sữa về. 

Mẹ sau sinh cũng có thể dùng khăn xô nhúng nước đun lá mít để lau núm vú giúp lấy đi chất bẩn bám trên bầu ngực, làm thông tắc tia sữa.

Gọi sữa về bằng lược gỗ

Sau khi sinh, sử dụng lược gỗ để chải bầu ngực là cách kích sữa cho mẹ sinh mổ được dân gian truyền lại. Sinh con gái chải 9 cái mỗi bên ngực, sinh con trai chải 7 cái mỗi bên ngực. 

Nên chải nhiều lần trong ngày cho đến khi sữa về căng bầu ngực mẹ.

Lá chè vằng

Cách kích sữa cho mẹ sinh mổ không thể không kể đến lá chè vằng. Được biết đến là một loại thảo dược quý từ thiên nhiên, từ xưa lá chè vằng đã được sử dụng trong nhiều bài thuốc và món ăn lợi sữa cho mẹ sau sinh. 

Để kích sữa cho mẹ sinh mổ bằng lá chè vằng, có thể lấy 2 nắm nhỏ lá chè vằng bỏ vào nước đã đun sôi, đun nhỏ lửa 15 phút rồi tắt bếp đậy nắp ủ thêm 30 phút. 

Nước lá chè vằng có màu vàng đậm, thơm đặc trưng nên mẹ có thể uống thay nước lọc vào sáng và chiều tối. 

Dùng lá dứa để kích sữa sau sinh mổ

Lấy 7 búp lá dứa (nếu sinh con trai), 9 búp lá dứa (nếu sinh con gái), rửa sạch, bỏ phần lá xanh chỉ lấy búp trắng bên dưới. Thái nhỏ hạt lựu phần búp trắng, đem nấu với thịt nạc hoặc hầm xương, ngày ăn 2 lần. 

Thành phần lá dứa có chứa nhiều vitamin B, C rất tốt cho sức khỏe của mẹ sau sinh mổ. Hãy kiên trì ăn để nhanh chóng có sữa cho bé bú.

Sử dụng men rượu trắng

Cách kích sữa cho mẹ sinh mổ bằng phương pháp sử dụng men rượu trắng sẽ được thực hiện như sau: trộn rượu trắng và men lại với nhau thành hỗn hợp mềm , sau đó đắp xung quanh ngực. Hỗn hợp này nóng nên sẽ kích thích sự lưu thông sữa trong ống dẫn sữa để gọi sữa nhanh về.

Sau khi đắp, mẹ nhớ lau sạch ngực bằng khăn ấm để đảm bảo vệ sinh nhé. 

Các cách kích sữa cho mẹ sinh mổ bằng phương pháp dân gian tuy an toàn nhưng lại chưa được kiểm chứng. Vì vậy, sản phụ cần thận trọng khi sử dụng bất cứ một bài thuốc hay một phương pháp nào để kích sữa. 

Lưu ý phòng mất sữa cho mẹ sau sinh

Dù trải qua hình thức sinh nở nào thì bất kỳ người phụ nữ nào cũng có thể gặp phải tình trạng mất sữa. Do đó, để phòng ngừa tình trạng mất sữa sau sinh cần lưu ý:

• Bổ sung đầy đủ dưỡng chất, những thực phẩm lợi sữa cho mẹ sau sinh, tránh xa các thực phẩm gây mất sữa.

• Thực hiện càng sớm càng tốt việc cho bé bú mẹ nhiều và đúng cách là một

  cách kích sữa cho mẹ sinh mổ hiệu quả

• Massage ngực thường xuyên để thông tắc tia sữa

• Bổ sung tối thiểu 2,5 lít nước mỗi ngày

• Hạn chế mệt mỏi căng thẳng, giữ tinh thần thoải mái, ngủ đủ giấc, sinh hoạt điều độ

• Hút sữa đều đặn theo mỗi khung giờ nhất định, không bỏ cữ hút

** Hiện nay, Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc là một trong những bệnh viện tiên phong tại miền Bắc áp dụng triệt để phương pháp da kề da sau sinh và khuyến khích sản phụ nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn ngay từ khi trẻ chào đời. 100% ca sinh tại Hồng Ngọc bao gồm cả sinh thường và sinh mổ sẽ được thực hiện da kề da theo đúng quy trình chuẩn của Bộ Y tế và khuyến cáo của WHO, đảm bảo an toàn và khoa học. Việc được da kề da ngay sau sinh đúng cách cũng góp phần “gọi sữa về” nhanh hơn, để trẻ sớm được đón nhận những giọt sữa non quý giá của mẹ.

**Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh không được tự ý mua thuốc để điều trị. Để biết chính xác tình trạng bệnh lý, người bệnh cần tới các bệnh viện để được bác sĩ thăm khám trực tiếp, chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị hợp lý.

Theo dõi fanpage của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc để biết thêm thông tin bổ ích khác: https://www.facebook.com/BenhvienHongNgoc/