Có những mẹo chữa tắc tia sữa nào hiệu quả nhanh cho mẹ sau sinh là câu hỏi mà rất nhiều mẹ quan tâm. Dưới đây là kiến thức cần thiết và mẹo chữa tắc tia sữa hiệu quả nhanh.
Tắc ống dẫn sữa là gì?
Tắc ống dẫn sữa hay còn gọi là tắc tia sữa, là tình trạng mà một hoặc nhiều ống dẫn sữa bên trong tuyến vú bị tắc trở, làm cho sữa không thể dễ dàng lưu thông ra khỏi vú để đến vú. Khi ống dẫn sữa bị tắc, sữa có thể tích tụ trong ống dẫn, gây sưng, đau và khó khăn trong việc cho con bú.
Tắc ống dẫn sữa có thể xuất hiện ở bất kỳ phần nào của tuyến vú, và nó có thể gây ra sự cản trở cho quá trình dòng sữa. Thậm chí mẹ có thể cảm nhận thấy một (vài) khối u nhỏ, sờ thấy mềm, làm ngực sưng đỏ và đau.
Nguyên nhân nào gây ra tắc tia sữa?
Tắc tia sữa có nhiều triệu chứng rõ rệtCác ống dẫn sữa bị tắc không phải là hiếm, chúng hình thành khi sữa không được làm cạn kiệt từ vú theo cách mà nó phải diễn ra. Điều đó có thể xảy ra nếu:
Tư thế cho con bú không đúng cách: Tư thế cho con bú không đúng cách có thể tạo áp lực lên một số ống dẫn sữa, gây tắc trở cho dòng sữa.
Sưng vú do tăng dòng sữa: Khi dòng sữa tăng mạnh, các ống dẫn sữa có thể bị tắc trở do áp lực sữa. Thêm vào đó, nhiều mẹ bỏ lỡ hoặc bỏ qua các lần cho ăn hoặc hút sữa làm cũng khiến tia sữa gặp vấn đề. Tắc tia sữa
cũng có thể xảy ra do lịch trình cho ăn thay đổi đột ngột, chẳng hạn như đi làm trở lại hoặc cai sữa quá sớm.Không cho con bú thường xuyên: Trong một vài trường hợp, khi trẻ đang trong đơn nguyên sơ sinh cần sự trợ giúp của lồng ấp hoặc mẹ gặp một vài vấn đề về sức khỏe có thể khiến mẹ dễ tắc tia sữa do sữa không được chảy ra ngoài.
Áp lực lên vùng vú: Đeo áo ngực quá chật, đặt áp lực quá mạnh lên vùng vú, hoặc tạo áp lực không cân đối có thể gây tắc ống dẫn sữa.
Các triệu chứng của tắc tia sữa
Triệu chứng của tắc tia sữa (tắc ống dẫn sữa) có thể thay đổi từ nhẹ đến nghiêm trọng. Dưới đây là một số triệu chứng phổ biến của tắc tia sữa:
Sưng vú và đau đớn: Khu vực vùng vú bị tắc tia sữa thường sưng to, cảm giác căng tràn và đau đớn. Đau có thể là một cảm giác nhức nhối hoặc như kim châm đâm. Vùng vú bị tắc tia sữa có thể trở nên đỏ hơn so với vùng còn lại.
Màu sữa thay đổi: Sữa trong ống dẫn bị tắc có thể tạo ra một lớp bóng vàng khi bạn thử vắt sữa ra. Đây là do tế bào sữa tích tụ và không thể thoát ra.
Khó khăn khi cho con bú: Khi tắc tia sữa, sữa không lưu thông dễ dàng ra ngoài nên có thể gây khó khăn cho bé khi bú.
Cảm giác lạnh hoặc nóng ở vùng vú: Một số người có thể cảm thấy lạnh hoặc nóng ở vùng vú bị tắc tia sữa. Ngoài ra, một số mẹ còn có thể cảm thấy mệt mỏi, đau đầu, và triệu chứng tương tự cảm lạnh hoặc cảm cúm do sự tắc trở dòng sữa.
Khả năng giảm sữa: Nếu không giải quyết kịp thời, tắc tia sữa có thể làm mẹ bị giảm sữa, không đủ sữa cho con bú.
Phân biệt tắc ống dẫn sữa và viêm vú
Các ống dẫn bị tắc mà không được điều trị có thể biến chứng thành viêm vú
, một bệnh nhiễm trùng gây đau đớn. Viêm vú cần được điều trị y tế, vì vậy, điều quan trọng là phải biết mẹ có thể đang đối phó với vấn đề nào. May mắn thay, nó thường khá dễ dàng để nhận ra sự khác biệt.Mẹ có thể bị tắc tia sữa khi:
Mẹ không đau hoặc cơn đau chỉ giới hạn ở khu vực xung quanh khối u
Khu vực xung quanh cục u có thể đỏ, nhưng toàn bộ vú không đỏ
Ngoài khối u, mẹ thường cảm thấy ổn
Mẹ có thể bị viêm vú nếu:
Toàn bộ vú mềm, đau, sưng hoặc đỏ
Viêm vú cũng gây ra các triệu chứng giống như cúm bao gồm sốt hơn 38,5 độ C, đau nhức và mệt mỏi
Mẹ cần phải được trợ giúp y tế ngay lập tức nếu mẹ nghi ngờ mình bị viêm vú, vì bệnh nhiễm trùng thường cần được điều trị bằng thuốc kháng sinh.
Mẹ có thể tiếp tục cho con bú nếu mẹ bị tắc ống dẫn sữa không?
Trong hầu hết các trường hợp, mẹ vẫn có thể tiếp tục cho con bú khi bị tắc ống dẫn sữa. Thực tế, việc cho con bú có thể giúp giải quyết tắc ống dẫn sữa một cách hiệu quả. Khi bé bú, việc kích thích tuyến vú thông qua cơ chế tỏa sữa có thể giúp mở ống dẫn bị tắc và đẩy sữa thoát ra. Điều này có thể giảm sưng đau và giúp dòng sữa lưu thông.
Một số mẹo chữa tắc tia sữa để cho con bú khi mẹ bị tắc ống dẫn sữa:
Chọn tư thế cho con bú đúng cách: Chọn tư thế cho con bú sao cho tuyến vú bị tắc được kích thích mạnh mẽ, giúp sữa lưu thông tốt hơn. Tư thế nằm bên hoặc nằm trên đứng thường tạo áp lực mạnh hơn, giúp tạo sự kích thích cho tuyến vú.
Cho con bú thường xuyên: Cho con bú thường xuyên và không bỏ sót lịch trình cho con bú. Khi bé bú nhiều, tuyến vú được kích thích nhiều hơn, giúp giảm tắc tia sữa.
Massage và xoa bóp: Trước khi cho con bú, bạn có thể massage và xoa bóp vùng vú nhẹ nhàng để giúp sữa ra đều đặn hơn, con được bú nhiều hơn.
Mẹo chữa tắc tia sữa trong dân gian có hiệu quả không?
Một số mẹo chữa tắc tia sữa trong dân gian được truyền lại bao gồm:
Đắp lá bắp cải lên bầu ngực
Uống nước bồ công anh kết hợp đắp lên bầu ngực
Dùng lược chải ngực
Đắp men rượu
Uống nước lá đinh lăng
Đắp lá mít
Các mẹo chữa tắc tia sữa trong dân gian tương đối an toàn, tuy nhiên chưa được kiểm trứng đầy đủ, nếu thực hiện sai cách có thể làm mẹ bị mất sữa.
Bắp cải: một trong những nguyên liệu chữa tắc tia sữa theo dân gianBế trẻ đúng cách khi cho con bú: mẹo chữa tắc tia sữa hiệu quả, khoa học
Mẹo chữa tắc tia sữa: thay đổi linh hoạt tư thế cho con bú
Các tư thế cho con bú khác nhau giúp em bé bú mẹ đúng cách là mẹo chữa tắc tia sữa
hiệu quả. Khi mẹ và em bé đã ổn định, hãy thử một trong năm tư thế cho con bú tốt nhất sau:Tư thế nôi
Đặt em bé sao cho đầu tựa vào chỗ uốn cong của khuỷu tay của cánh tay ở bên mẹ sẽ cho con bú, với bàn tay ở bên đó đỡ phần còn lại của cơ thể.
Dùng tay còn lại ôm lấy vú, đặt ngón tay cái lên trên núm vú và quầng vú tại vị trí mũi trẻ sẽ chạm vào vú.
Ngón trỏ nên đặt ở vị trí cằm của bé tiếp xúc với vú. Nén nhẹ vú để núm vú hơi hướng về phía mũi của bé. Bây giờ em bé đã sẵn sàng để bắt đầu.
Tư thế bế nôiTư thế bế giữ chéo
Giữ đầu của trẻ bằng tay đối diện với vú mẹ sẽ cho bú (tức là nếu trẻ bú từ vú phải, hãy giữ đầu bằng tay trái).
Đặt cổ tay giữa hai bả vai của bé, ngón tay cái ở sau một tai, các ngón còn lại ở sau tai kia.
Sử dụng bàn tay còn lại nâng ngực như khi mẹ cầm nôi. Đay là mẹo chữa tắc tia sữa khá hiệu quả khi miện bé ngậm hết vú mẹ, giúp kích thích và làm mềm những cục sữa đông
Tư thế bế giữ chéoTư thế ôm bóng
Vị trí này phù hợp nếu mẹ:
Đã sinh mổ và muốn tránh đặt em bé dựa vào bụng
Ngực lớn
Một em bé nhỏ hoặc sinh non
Sinh đôi
Đặt trẻ nằm nghiêng, đối mặt với mẹ, chân trẻ đặt dưới cánh tay (giống như một quả bóng đá) ở cùng phía với vú mẹ đang cho con bú.
Dùng tay nâng đỡ đầu của bé và dùng tay còn lại để ôm lấy bầu vú như khi mẹ cầm nôi.
Tư thế ôm bóng giúp mẹ vừa nghỉ ngơi vừa có thể cho con búTư thế tự do
Tư thế cho con bú thoải mái có thể đặc biệt hữu ích cho những bà mẹ có bầu ngực nhỏ hơn, cho trẻ sơ sinh và cho trẻ sơ sinh có dạ dày siêu nhạy cảm hoặc bị dư khí.
Để cho trẻ bú ở tư thế nằm ngửa, hãy làm như sau: Tựa lưng vào giường hoặc đi văng, có gối đỡ tốt ở tư thế bán ngả lưng, sao cho khi mẹ đặt trẻ nằm sấp trên cơ thể mẹ, đầu gần vú mẹ, trọng lực sẽ giữ trẻ áp sát vào mẹ.
Em bé có thể dựa vào mẹ theo bất kỳ hướng nào, miễn là toàn bộ phần trước của cơ thể áp vào mẹ và bé có thể chạm vào vú mẹ.
Trẻ sơ sinh có thể ngậm vào vị trí này một cách tự nhiên hoặc mẹ có thể giúp bằng cách hướng núm vú về phía miệng của trẻ.
Sau khi bé bú mẹ, mẹ không cần phải làm gì nhiều ngoài việc nằm ngửa và thư giãn.
Tư thế tự doTư thế nằm nghiêng
Tư thế này là một lựa chọn tốt khi mẹ đang cho con bú vào nửa đêm.
Để cho trẻ bú ở tư thế nằm nghiêng, hãy làm như sau: Cả mẹ và em bé nên nằm nghiêng sang một bên, nằm sấp.
Dùng tay ở bên mẹ không nằm để nâng ngực nếu mẹ cần.
Khi sử dụng vị trí này, không được có chăn gối thừa xung quanh trẻ sơ sinh có thể gây ngạt thở. Vị trí này không nên được sử dụng trên ghế tựa, đi văng hoặc giường nước vì lý do tương tự.
Dưới đây là một số tư thế cho con bú cần tránh:
Gập người về em bé
Cơ thể và đầu của em bé hướng về các hướng khác nhau
Cơ thể của trẻ quá xa vú mẹ
Cách giúp trẻ ngậm núm vú
Nhẹ nhàng cù vào môi bé bằng núm vú của mẹ
Đưa con về phía vú của mẹ
Đảm bảo miệng trẻ bao phủ cả núm vú và ít nhất một phần của quầng vú
Kiểm tra xem vú của mẹ có cản trở mũi của bé không
Tư thế nằm nghiêngXoa bóp chữa tắc tia sữa
Bên cạnh việc cho bé nằm đúng tư thế khi bú,
bầu ngực cũng là một trong những mẹo chữa tắc tia sữa hiệu quả. Các bước xoa bóp bao gồm:
Chọn tư thế phù hợp và thoải mái để tiến hành xoa bóp. Thông thường tư thế nằm ngửa được lựa chọn nhiều hơn cả.
Dùng một tay xoa nhẹ nhàng cục sữa cứng, tay còn lại đỡ lấy bầu ngực.
Dùng ngón trỏ và ngón giữa ấn mạnh vào cục sữa đang bị tắc, ấn từ trong ra ngoài rồi lại từ ngoài vào trong, lặp đi lặp lại nhiều lần, vừa ấn vừa day.
Cuối cùng, sau mỗi động tác ấn và day ngực, mẹ tiến hành nặn ở núm vú xem sữa có thoát ra ngoài được không.
Mẹo chữa tắc tia sữa: Hút sữa
Hút sữa là mẹo chữa tắc tia sữa tương đối đơn giản, hiệu quả và được nhiều mẹ áp dụng. Với những mẹ nhiều sữa, nếu con không bú hết sữa mẹ trong 1 cữ bú, mẹ hãy sử dụng máy hút sữa để giúp thông tia sữa và dự trữ sữa khi cần.
Hút sữa đều đặn không chỉ là mẹo chữa tắc tia sữa mà còn là biện pháp để mẹ có thêm sữa cho con bú.
Một số biện pháp thông tắc tia sữa hiệu quả khác
Nhờ sự giúp đỡ của y tá: Y tá hay nhân viên điều dưỡng có nhiều kinh nghiệm trong việc chăm sóc và hướng dẫn các mẹ bị tắc tia sữa sau sinh
. Vì vậy, mẹ nên nhờ hỗ trợ nếu mẹ vẫn đang trong thời gian lưu viện.Hút sữa khi mẹ cần: Nếu con chưa bú hết sữa mẹ, hãy hoàn thành công việc bằng cách hút sữa cho đến khi sữa chảy ra từng giọt chậm thay vì dòng đều đặn. Quá trình này sẽ chỉ mất vài phút.
Không mặc áo ngực chật: Đôi khi, các ống dẫn sữa bị bịt kín sẽ trở nên trầm trọng hơn do áp lực bên ngoài (ví dụ: từ áo hoặc áo ngực quá chật). Hãy chắc chắn rằng áo ngực vừa khít và cân nhắc mặc áo không có gọng.
Chườm nóng: Đặt gạc ấm (nhúng khăn vào nước ấm) lên vú bị ảnh hưởng trước mỗi lần cho con bú có thể giúp sữa chảy ra. Một chiến thuật khác: Đứng dưới vòi sen nước ấm, để nước tưới vào phần ngực bị tắc.
Massage nhẹ nhàng: Thử massage chuyển động tròn bên ngoài bầu ngực và di chuyển về phía khối u. Tuy nhiên, hãy nhẹ nhàng vì nếu quá mạnh tay có thể dẫn đến bầm tím.
Hẹn gặp bác sĩ: Nói chuyện với bác sĩ nếu khối u lớn hơn, kéo dài hơn vài ngày hoặc nếu mẹ bị sốt hoặc khó chịu đáng kể.
Phòng ngừa tắc tia sữa như thế nào?
Một số phụ nữ dường như dễ bị tắc nghẽn ống dẫn sữa hơn những người khác và không có cách nào chắc chắn để tránh chúng hoàn toàn. Nhưng có rất nhiều bước mẹ có thể thực hiện để giảm thiểu rủi ro của mình nhiều nhất có thể.
Cho trẻ bú mẹ thường xuyên: Cho con bú đều đặn - cứ sau hai đến ba giờ một lần - ngăn ngừa vú bị căng sữa, ngăn ngừa các tắc nghẽn tiềm ẩn. Nếu mẹ xa con lâu hơn hoặc con ngủ khi bú, hãy hút thường xuyên để dự phòng.
Tránh đè ép ngực: Tránh mặc áo ngực hoặc áo bó sát và tránh nằm sấp khi ngủ, điều này có thể gây áp lực lên ngực và tạo tiền đề cho các vết thương.
Làm sạch núm vú: Nếu có vẻ như sữa khô làm tắc các lỗ của núm vú sau khi cho con bú, hãy lau sạch chúng bằng khăn ấm.
Hỏi bác sĩ về việc bổ sung lecithin: Chất béo có nguồn gốc từ đậu nành hoặc lòng đỏ trứng được cho là có thể làm cho sữa loãng hơn và ít “dính” hơn, vì vậy nó ít bị vón cục hơn. Trong khi không có nhiều nghiên cứu để chứng minh điều này, nhiều bà mẹ cho con bú dễ bị tắc nghẽn cho rằng nó có ích và lecithin được coi là an toàn để sử dụng khi cho con bú. Tất nhiên, mẹ nên cần sự tư vấn của bác sĩ khi sử dụng bất cứ một chất bổ sung nào.
Các ống dẫn sữa bị tắc hoặc bị tắc có thể là một phần của việc cho con bú. Nhưng vẫn có nhiều mẹo chữa tắc tia sữa tại nhà và điều kiện tiên quyết là mẹ cần phải kiên trì. Nếu mẹ nhận thấy mẩn đỏ, đau, sưng hoặc bắt đầu cảm thấy các triệu chứng giống như cúm, mẹ nên gọi cho bác sĩ ngay lập tức.
**Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh không được tự ý mua thuốc để điều trị. Để biết chính xác tình trạng bệnh lý, người bệnh cần tới các bệnh viện để được bác sĩ thăm khám trực tiếp, chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị hợp lý.
Theo dõi fanpage của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc để biết thêm thông tin bổ ích khác
