Một dạng viêm xoang có thể gặp ở mọi lứa tuổi chính là viêm xoang cấp tính. Đặc biệt, người dân sống ở thành thị bị viêm xoang nhiều hơn ở nông thôn do tình trạng ô nhiễm không khí nghiêm trọng. Vậy bệnh viêm xoang cấp tính có thể tự khỏi không? Hãy cùng tìm lời giải đáp trong bài viết dưới đây.
Viêm xoang cấp tính là bệnh gì?
Bệnh viêm xoang cấp tính là một tình trạng viêm nhiễm trong thời gian ngắn của các túi xoang xung quanh mũi, thường xảy ra do tắc nghẽn hoặc nhiễm trùng tại các đường xoang này.
Theo nhiều nghiên cứu thực nghiệm, các chuyên gia cho rằng tình trạng viêm nhiễm với các biểu hiện bệnh kéo dài trong khoảng 4 - 6 tuần được xếp vào nhóm viêm xoang cấp. Trường hợp các triệu chứng kéo dài liên tục trên 12 tháng sẽ được xếp vào nhóm viêm xoang mạn tính
.Đây là một chẩn đoán phổ biến, chiếm khoảng 30 triệu lượt khám bệnh ban đầu trên toàn cầu mỗi năm, trong đó có khoảng 16% người trưởng thành được chẩn đoán mắc phải căn bệnh này. Đáng chú ý, nhóm trẻ em đang đi nhà trẻ, có cơ đia dị ứng, suy giảm miễn dịch thường mắc viêm xoang cấp liên quan đến nhiễm trùng hô hấp trên cấp tính do virus, đặc biệt trong giai đoạn chuyển mùa.
Nếu trẻ không được điều trị kịp thời, bệnh có thể biến chứng thành viêm mũi xoang cấp vi khuẩn, ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ.
Nguyên nhân nào gây bệnh viêm xoang cấp?
Có 3 nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng tắc nghẽn, nhiễm trùng đường dẫn lưu của xoang:
Virus: Viêm xoang cấp ở những bệnh nhân suy giảm miễn dịch trong cộng đồng hầu như luôn do virus như rhinovirus, cúm, parainfluenz,... gây nên.
Vi khuẩn: Một tỷ lệ nhỏ bệnh nhân mắc viêm xoang là do phát triển nhiễm khuẩn thứ phát. Vi khuẩn Streptococci, pneumococci, Haemophilus influenzae, Moraxella catarrhalis hay staphylococci có khả năng tấn công và gây nhiễm trùng trong các túi xoang mũi.
Viêm mũi dị ứng: Bệnh viêm mũi dị ứng, hay còn gọi là dị ứng mũi, có thể góp phần vào sự phát triển của viêm xoang cấp tính. Viêm mũi dị ứng gây tắc nghẽn các đường thoát của túi xoang, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn và vi rút tấn công và gây nhiễm trùng.
Ngoài ra, một số nguyên nhân khác cũng gây ra viêm xoang cấp tính như:
Tổn thương mũi hoặc xoang: Bất kỳ tổn thương nào đối với mũi hoặc xoang cũng có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn hoặc virú xâm nhập và gây viêm xoang cấp tính. Ví dụ, áp xe quanh răng của răng hàm trên lan rộng đến xoang trên.
Các chất kích thích: Hút thuốc lá, thuốc lào gây tổn hại đáng kể cho hệ thống miễn dịch và làm giảm khả năng chống lại nhiễm trùng. Những người hút thuốc lá có khả năng cao hơn bị nhiễm trùng và phát triển viêm xoang cấp tính.
Cấu trúc xoang không bình thường: Một số người có cấu trúc xoang không bình thường, chẳng hạn như vách ngăn xoang cong hoặc hẹp, làm cho việc dòng chảy chất nhầy khó khăn. Điều này tạo điều kiện cho vi khuẩn và vi rút tích tụ và gây nhiễm trùng.
Các yếu tố môi trường: Môi trường xung quanh cũng có thể góp phần vào bệnh viêm xoang cấp tính. Tiếp xúc với các chất gây dị ứng như phấn hoa, hóa chất hoặc khói có thể kích thích niêm mạc mũi, gây tắc nghẽn và gây ra viêm xoang.
Có thể bạn quan tâm:
Đâu là triệu chứng viêm xoang cấp?
Nghẹt mũi và tiếng thở mũi kém: Một trong những biểu hiện phổ biến nhất của viêm xoang cấp tính là nghẹt mũi và cảm giác mũi bị tắc. Bệnh nhân có thể gặp khó khăn trong việc thở qua mũi, dẫn đến tiếng thở mũi kém hoặc hạn chế dòng không khí qua mũi.
Đau và áp lực trong vùng xoang: Viêm xoang cấp tính thường đi kèm với đau và áp lực trong vùng xoang, đặc biệt là ở vùng trán và gò má. Bệnh nhân có thể cảm thấy đau nhức, nhức đầu hoặc áp lực trong vùng này.
Chảy mũi và tiếng ho khan: Bệnh nhân thường gặp chảy mũi và tiếng ho khan trong trường hợp viêm xoang cấp tính. Mũi có thể chảy mủ hoặc chảy nước trong và nhầy.
Mệt mỏi và khó chịu: Viêm xoang cấp tính có thể gây ra các triệu chứng tổn thương tổng thể như mệt mỏi, giảm năng lượng và cảm giác không thoải mái tổng thể. Bệnh nhân có thể trở nên khó chịu và khó tập trung vào công việc hàng ngày.
Thay đổi vị giác và mùi: Một số bệnh nhân báo cáo thay đổi vị giác và mùi trong trường hợp viêm xoang cấp tính. Họ có thể gặp khó khăn trong việc nhận biết mùi và có thể có sự thay đổi về khẩu vị.
Viêm xoang cấp tính có tự khỏi không?
Bệnh viêm xoang cấp tính có khả năng tự khỏi trong hầu hết các trường hợp, quan trọng nhất là bệnh nhân phát hiện bệnh sớm và bắt đầu điều trị kịp thời. Nếu được chẩn đoán và điều trị đúng cách, bệnh viêm xoang cấp tính có thể giảm triệu chứng và tự khỏi sau khoảng 7-10 ngày. Tuy nhiên, không phải tất cả các trường hợp đều tự khỏi một cách hoàn toàn.
Các yếu tố ảnh hưởng đến khả năng tự khỏi bao gồm:
Tính nghiêm trọng của viêm xoang: Nếu bệnh viêm xoang cấp tính đã vào giai đoạn nặng, vi khuẩn đã lan tỏa và tạo mủ trong túi xoang, khả năng tự khỏi có thể giảm. Trong trường hợp này, cần sự can thiệp y tế và điều trị bằng kháng sinh để xử lý nhiễm trùng.
Tình trạng miễn dịch: Hệ miễn dịch mạnh mẽ hỗ trợ quá trình tự khỏi. Những người có hệ miễn dịch suy yếu, chẳng hạn như người cao tuổi, bệnh nhân tiểu đường hoặc bị suy giảm miễn dịch, có thể mất thời gian lâu hơn để hồi phục hoàn toàn.
Điều trị đúnh cách: Điều trị đúng cách và theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng là quan trọng để đẩy nhanh quá trình tự khỏi. Sử dụng kháng sinh khi cần thiết, xịt muối sinh lý và các loại thuốc giảm đau, chống viêm có thể giúp làm giảm triệu chứng và khôi phục sức khỏe.
Sự tuân thủ của bệnh nhân: Bệnh nhân cần tuân thủ chính xác các chỉ định điều trị và quá trình chăm sóc tự thân. Điều này bao gồm việc bảo vệ môi trường xoang, tránh các tác động tiêu cực như hút thuốc lá và tiếp xúc với chất gây dị ứng. Ngoài ra, bệnh nhân cần duy trì một lối sống lành mạnh, bao gồm ăn uống đủ chất dinh dưỡng, tập thể dục đều đặn và đảm bảo giấc ngủ đủ.
Tuy nhiên, đôi khi bệnh viêm xoang cấp tính không tự khỏi hoặc tái phát dù đã điều trị đầy đủ. Trong những trường hợp này, bác sĩ có thể xem xét các phương pháp điều trị khác như đặt ống thông mũi, phẫu thuật xử lý tắc nghẽn hoặc thu thập mủ từ túi xoang.
Bệnh nhân có các triệu chứng viêm xoang cấp tính nhưng không có dấu hiệu thuyên giảm sau khi theo dõi 7 - 10 ngày nên đến ngay các cơ sở y tế uy tín để các bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng đưa ra hướng điều trị phù hợp. Liên hệ đặt lịch khám cùng chuyên gia Tai Mũi Họng qua hotline 091.2002.131 – 0949.646.556 hoặc đăng ký TẠI ĐÂY.
Viêm xoang cấp cần phân biệt với bệnh nào?
Viêm xoang cấp tính là một bệnh phổ biến trong lĩnh vực tai mũi họng, tuy nhiên, người bệnh cần phân biệt viêm xoang cấp với một số bệnh khác do những triệu chứng giống nhau.
Phân biệt với bệnh viêm mũi do virus (cảm cúm): Trái ngược với viêm xoang cấp tính, viêm mũi do virus thường đi kèm với triệu chứng nghẹt mũi, sổ mũi, ho và đau họng. Triệu chứng này thường không bao gồm đau và áp lực trong vùng xoang
Phân biệt với bệnh đau đầu và đau nửa đầu: Viêm xoang cấp tính có thể gây đau và áp lực trong vùng xoang, đặc biệt ở vùng trán và gò má. Tuy nhiên, đau đầu và đau nửa đầu thường xuất phát từ các nguyên nhân khác như chứng đau đầu căng thẳng, đau đầu căng thẳng thường xuyên, hoặc chứng đau nửa đầu (đau nửa đầu tụy)
Phân biệt với đau răng và đau dây thần kinh số V: Viêm xoang cấp tính có thể gây áp lực lên các vùng xung quanh như các rễ răng và dây thần kinh số V. Điều này có thể làm cho bệnh nhân cảm thấy đau răng hoặc đau dây thần kinh số V. Tuy nhiên, sự đau này thường đi kèm với các triệu chứng khác như nghẹt mũi và chảy mũi.
Để phân biệt chính xác giữa các bệnh này, việc thăm khám và được tư vấn bởi bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng là cần thiết. Bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra triệu chứng, lịch sử bệnh, và có thể yêu cầu các xét nghiệm bổ sung như chụp X-quang xoang hoặc CT scan để đưa ra chẩn đoán chính xác và kế hoạch điều trị phù hợp.
Điều trị viêm xoang cấp như thế nào?
Để đạt hiệu quả tốt trong điều trị bệnh viêm xoang cấp tính, có một số nguyên tắc điều trị mà người bệnh cần lưu ý:
Cần làm sạch và thông thoáng mũi và các lỗ thông xoang
Chống viêm
Chống nhiễm trùng
Phòng ngừa các biến chứng
Biện pháp cơ bản để điều trị viêm xong cấp tính là điều trị nội khoa:
Dùng thuốc: Sử dụng kháng sinh khi có dấu hiệu nhiễm trùng, chẳng hạn như amoxicillin, doxycycline, hoặc cefuroxime. Các loại thuốc giảm đau và chống viêm như ibuprofen hoặc acetaminophen cũng có thể được sử dụng để giảm triệu chứng.
Xịt mũi: Sử dụng xịt mũi chứa nước muối sinh lý hoặc corticosteroid để làm sạch và giảm sưng trong mũi và xoang.
Chăm sóc tự thân: Giữ cho môi trường xung quanh sạch sẽ, tránh tiếp xúc với chất gây dị ứng và hút thuốc lá, uống đủ nước và nghỉ ngơi đầy đủ.
Trường hợp điều trị nội khoa không đạt được hiệu quả như mong muốn, các biện pháp can thiệp ngoại khoa có thể được áp dụng bao gồm:
Đặt ống thông mũi: Qua một quá trình phẫu thuật nhỏ, bác sĩ sẽ đặt một ống thông mũi thông qua lỗ mũi vào xoang bị tắc, giúp loại bỏ chất nhầy và tạo lối thông thoáng cho xoang.
Phẫu thuật xử lý tắc nghẽn: Trong trường hợp tắc nghẽn trong xoang là do dị tật cấu trúc hoặc polyp mũi, phẫu thuật có thể được thực hiện để loại bỏ tắc nghẽn và tái thiết cấu trúc xoang.
Thu thập mủ từ túi xoang: Trong một số trường hợp bệnh nhân viêm xoang cấp mủ nhiễm trùng nặng, bác sĩ có thể tiến hành thu thập mủ từ túi xoang thông qua quá trình phẫu thuật nhỏ. Điều này giúp giảm nhanh triệu chứng và giúp bệnh nhân hồi phục nhanh hơn.
Quá trình điều trị bệnh viêm xoang cấp tính thường kéo dài từ 7-10 ngày và có thể lâu hơn nếu tình trạng nghiêm trọng hơn.
Thông tin liên hệ:
KHOA TAI MŨI HỌNG – BỆNH VIỆN HỒNG NGỌC
– Địa chỉ:
Số 8 Châu Văn Liêm, Nam Từ Liêm, Hà Nội
Số 55 Yên Ninh, Ba Đình, Hà Nội
– Hotline: 091.2002.131 – 0949.646.556
**Lưu ý:
Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Để biết chính xác tình trang bệnh, người bệnh cần tới các cơ sở y tế uy tín để được bác sĩ trực tiếp thăm khám và tư vấn phác đồ điều trị hiệu quả.
Cùng nâng cao kiến thức về bệnh lý tai mũi họng tại fanpage Khoa Tai Mũi Họng và PT Đầu cổ – BV Hồng Ngọc.