Chi tiết bài tư vấn

Viêm mũi họng ở trẻ là nguyên nhân hàng đầu của viêm phế quản, viêm phổi, suy hô hấp,...Vì vậy, bố mẹ cần nhận biết sớm, điều trị và chăm sóc trẻ đúng cách nhằm tránh tái phát về sau.

Nguyên nhân viêm mũi họng ở trẻ

Viêm mũi họng ở trẻ là tình trạng nhiễm trùng cấp tính, sưng tấy ở vùng mũi và hầu họng. Đối với trẻ dưới 3 tuổi, viêm mũi họng có thể xảy ra 4-6 lần/năm, trẻ trên 3 tuổi có thể mắc 6-10 lần/năm.

Nguyên nhân gây viêm mũi họng ở trẻ chủ yếu là do virus, vi khuẩn trong đó:

• Virus: Chiếm 80-90% ca bệnh với hơn 200 chủng. Hệ miễn dịch ở trẻ còn yếu và chưa hoàn thiện, dễ bị các loại virus tấn công, phổ biến là: Rhinovirus, Enterovirus, RSV (virus hợp bào hô hấp), Adenovirus type 1-7,...
• Vi khuẩn: phế cầu, tụ cầu, liên cầu, Haemophilus influenzae (H.I), Mycoplasma,… Trong đó, liên cầu khuẩn nhóm A là một trong các loại vi khuẩn nguy hiểm, làm tăng nguy cơ gây ra các biến chứng nặng.

Ngoài ra, các tác nhân liên quan đến môi trường sống và sức đề kháng của trẻ cũng là nguyên nhân làm tăng nguy cơ mắc viêm mũi họng:

• Thời tiết thay đổi thất thường: Viêm mũi họng ở trẻ thường xảy ra vào khoảng thời gian chuyển mùa, thời tiết hanh khô, giá lạnh, nhiệt độ thời tiết trong ngày tăng giảm liên tục
• Môi trường sống ô nhiễm, chật chội, ẩm mốc, nhiều khói bụi, nhất là khói thuốc lá
• Trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ có sức đề kháng yếu, hệ miễn dịch suy giảm
• Trẻ trong giai đoạn đi học, dễ lây chéo từ bạn bè, hoặc trong giai đoạn cai sữa, bắt đầu ăn dặm
• Vệ sinh cá nhân kém, tạo điều kiện cho vi khuẩn sinh sôi và phát triển mạnh

Triệu chứng viêm mũi họng ở trẻ

• Hắt hơi, ngứa mũi: Thường xuyên hắt hơi để loại bỏ các chất kích thích trong mũi
• Chảy nước mũi, ngạt mũi: Lớp niêm mạc mũi bị nhiễm trùng, tiết nhiều dịch mũi gây khó thở, nước mũi trắng loãng (nặng hơn khi chuyển sang vàng/xanh đặc)
• Ho: Ban đầu ho khan, sau đó có thể chuyển sang ho có đờm
• Đau họng: Họng sưng đỏ, xung huyết, cảm giác đau rát, khó nuốt
• Sốt: Sốt nhẹ hoặc sốt cao tùy thuộc vào mức độ nhiễm trùng
• Mệt mỏi: Trẻ thường lừ đừ, chán ăn

 

Họng sưng đỏ là biểu hiện điển hình của viêm mũi họng ở trẻ

Hướng dẫn chăm sóc trẻ bị viêm mũi họng tại nhà

Phương pháp điều trị viêm mũi họng ở trẻ chủ yếu là điều trị triệu chứng và tăng sức đề kháng. Thuốc kháng sinh chỉ sử dụng trong trường hợp trẻ viêm mũi họng do nhiễm khuẩn hoặc nghi ngờ có bội nhiễm vi khuẩn. Tại nhà, bố mẹ có thể áp dụng những cách sau đây để chăm sóc trẻ:

• Vệ sinh mũi bằng nước muối:

-   Trẻ chảy nước mũi trắng loãng: Ba mẹ nên sử dụng nước muối sinh lý NaCl 0.9% vệ sinh mũi 4-5 lần/ngày cho con

-   Dịch mũi đặc, nghẹt mũi nặng, khó vệ sinh mũi: Nhỏ 2 - 3 giọt nước muối sinh lý vào bên mũi bị ngạt để làm loãng rỉ mũi. Sau đó dùng tay nhẹ nhàng day hai bên cánh mũi để rỉ mũi mềm, tự bong ra, lấy khăn mềm, ẩm lau dịch mũi cho bé

• Sử dụng ống hút hoặc dụng cụ hút mũi

-   Làm loãng chất nhầy mũi bằng nước muối sinh lý: Đặt đầu trẻ nằm nghiêng 1 bên rồi nhỏ từ từ 1 -2 giọt dung dịch nhỏ mũi vào mũi, giữ trong mũi trẻ khoảng 10 giây

-   Sau 2 - 3 phút, giữ đầu bé thấp hơn chân để dung dịch có thể đi sâu vào mũi hơn. Nếu sau vài phút trẻ vẫn thở khò khè thì có thể lặp lại việc nhỏ nước muối sinh lý

-   Bóp ống bơm/ dụng cụ hút mũi để đẩy hết không khí ra ngoài sau đó đặt trước mũi bé sao cho mũi bị bịt kín bởi ống bơm hoặc dụng cụ hút. Sau đó nhẹ nhàng tạo lực hút chất nhầy ra ngoài

Lưu ý: 

• Sử dụng ống bơm/dụng cụ hút mũi đúng cách tránh gây tổn thương niêm mạc mũi của trẻ

Không hút dịch mũi trực tiếp cho trẻ bằng miệng, vi khuẩn có thể lây từ miệng người lớn sang trẻ và khiến bệnh bội nhiễm nguy hiểm hơn

Ba mẹ nên đưa con tới cơ sở y tế uy tín để được thực hiện các phương pháp vật lý trị liệu hô hấp: long đờm, hút mũi, ho có kiểm soát,...

• Hạ sốt cho trẻ đúng cách

-   Chườm ấm: Đối với trẻ sốt cao, ba mẹ nên sử dụng khăn ấm, ẩm chườm ở vùng bẹn, hõm nách, trán, thay khăn liên tục

-   Dùng thuốc hạ sốt: Trong trường hợp sốt cao, cần đo thân nhiệt bé chính xác trước khi cho bé uống thuốc hạ sốt và chỉ cho bé uống hạ sốt khi sốt > 38.5 độ

• Chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng

-   Làm dịu cổ họng cho trẻ bằng các phương pháp dân gian: quất hấp mật ong, gừng, chanh,… 

-   Cho trẻ ăn các thực phẩm dễ tiêu, giàu dinh dưỡng, các loại hoa quả giàu vitamin và khoáng chất nhằm tăng cường sức đề kháng

-   Cho trẻ uống nhiều nước, bù điện giải

 

Vệ sinh mũi họng là cần thiết ngay khi trẻ có biểu hiện nhiễm bệnh

Khi nào cần đưa trẻ tới bệnh viện?

Nếu được chăm sóc và điều trị đúng cách tại nhà, viêm mũi họng ở trẻ có thể thuyên giảm sau khoảng 7 ngày. Tuy nhiên, khi trẻ có sức đề kháng kém, thể trạng sức khỏe yếu, viêm mũi họng có thể kéo dài hơn, tái phát lâu ngày, nguy cơ dẫn đến những biến chứng nguy hiểm như: viêm đường hô hấp dưới (viêm phổi, viêm tiểu phế quản, viêm phế quản phổi,...), viêm tai giữa, viêm cầu thận,...

Ngay khi trẻ bị viêm mũi họng có các dấu hiệu chuyển biến nặng như sau, bố mẹ cần đưa con tới các cơ sở y tế uy tín để được thăm khám và điều trị kịp thời:

• Trẻ thở nhanh, khó thở, có hiện tượng rút lõm lồng ngực
• Trẻ li bì, lơ mơ khó đánh thức
• Có biểu hiện tím tái, ngưng thở
• Sốt cao, liên tục >39 độ C, không đáp ứng với cách dùng thuốc hạ sốt
• Nôn trớ
• Biểu hiện mất nước, ăn uống kém, bỏ bú

 

Khám cùng chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm tại BV Hồng Ngọc

Khoa Nhi BVĐK Hồng Ngọc là địa chỉ đáng tin cậy trong chẩn đoán và điều trị viêm mũi họng ở trẻ em:

• Khám 1:1 cùng chuyên gia >20 năm kinh nghiệm, từng công tác tại các BV tuyến đầu như BV Nhi TW, Bạch Mai, Xanh Pôn,...: Thăm khám kỹ càng, phát hiện chính xác bệnh lý và căn nguyên gây bệnh, thấu hiểu tâm lý trẻ
• Phác đồ nội khoa chuẩn WHO: Chỉ dùng thuốc khi thực sự cần thiết, hạn chế kháng sinh, bảo vệ hệ miễn dịch tự nhiên của trẻ, tránh tái phát về sau
• Kết hợp vật lý trị liệu hô hấp: long đờm, hút mũi giúp thông thoáng đường thở, giảm bít tắc, hỗ trợ quá trình điều trị
• Hệ thống máy chẩn đoán thế hệ mới như Máy chụp X-Quang, Máy chụp CT cắt lớp, cho ra hình ảnh chi tiết, rõ nét, phát hiện tổn thương sâu bên trong, phục vụ cho quá trình thăm khám và chẩn đoán

**Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của BVĐK Hồng Ngọc mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Để biết chính xác tình trạng bệnh lý cần tới các bệnh viện để được bác sĩ thăm khám trực tiếp, tư vấn phác đồ điều trị phù hợp nhất.

 

KHOA NHI - BỆNH VIỆN ĐA KHOA HỒNG NGỌC

- 55 Yên Ninh, Ba Đình, Hà Nội 

- Số 8 Châu Văn Liêm, Nam Từ Liêm, Hà Nội 

- Tầng 3, tòa B, Tasco Mall, 07- 09 Nguyễn Văn Linh, Long Biên, Hà Nội 

- Tầng 10 Keangnam Landmark 72, Phạm Hùng, Hà Nội 

- Tầng 1, TTTM TNL Plaza Goldseason, 47 Nguyễn Tuân, Thanh Xuân, Hà Nội

- Tầng 1, HPC Landmark 105, Tố Hữu, Hà Đông, Hà Nội 

- Tầng 1,2,3, Kosmo Tây Hồ, 161 Xuân La, Bắc Từ Liêm, Hà Nội

 

Hotline tư vấn miễn phí và đặt lịch nhanh nhất: 0947.616.006

>>> Cập nhật nhiều thông tin hữu ích tại:  https://www.facebook.com/@KhoaNhiBVHongNgoc 

 

Viêm mũi họng ở trẻ là nguyên nhân hàng đầu của viêm phế quản, viêm phổi, suy hô hấp,...Vì vậy, bố mẹ cần nhận biết sớm, điều trị và chăm sóc trẻ đúng cách nhằm tránh tái phát về sau.

Nguyên nhân viêm mũi họng ở trẻ

Viêm mũi họng ở trẻ là tình trạng nhiễm trùng cấp tính, sưng tấy ở vùng mũi và hầu họng. Đối với trẻ dưới 3 tuổi, viêm mũi họng có thể xảy ra 4-6 lần/năm, trẻ trên 3 tuổi có thể mắc 6-10 lần/năm.

Nguyên nhân gây viêm mũi họng ở trẻ chủ yếu là do virus, vi khuẩn trong đó:

• Virus: Chiếm 80-90% ca bệnh với hơn 200 chủng. Hệ miễn dịch ở trẻ còn yếu và chưa hoàn thiện, dễ bị các loại virus tấn công, phổ biến là: Rhinovirus, Enterovirus, RSV (virus hợp bào hô hấp), Adenovirus type 1-7,...
• Vi khuẩn: phế cầu, tụ cầu, liên cầu, Haemophilus influenzae (H.I), Mycoplasma,… Trong đó, liên cầu khuẩn nhóm A là một trong các loại vi khuẩn nguy hiểm, làm tăng nguy cơ gây ra các biến chứng nặng.

Ngoài ra, các tác nhân liên quan đến môi trường sống và sức đề kháng của trẻ cũng là nguyên nhân làm tăng nguy cơ mắc viêm mũi họng:

• Thời tiết thay đổi thất thường: Viêm mũi họng ở trẻ thường xảy ra vào khoảng thời gian chuyển mùa, thời tiết hanh khô, giá lạnh, nhiệt độ thời tiết trong ngày tăng giảm liên tục
• Môi trường sống ô nhiễm, chật chội, ẩm mốc, nhiều khói bụi, nhất là khói thuốc lá
• Trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ có sức đề kháng yếu, hệ miễn dịch suy giảm
• Trẻ trong giai đoạn đi học, dễ lây chéo từ bạn bè, hoặc trong giai đoạn cai sữa, bắt đầu ăn dặm
• Vệ sinh cá nhân kém, tạo điều kiện cho vi khuẩn sinh sôi và phát triển mạnh

Triệu chứng viêm mũi họng ở trẻ

• Hắt hơi, ngứa mũi: Thường xuyên hắt hơi để loại bỏ các chất kích thích trong mũi
• Chảy nước mũi, ngạt mũi: Lớp niêm mạc mũi bị nhiễm trùng, tiết nhiều dịch mũi gây khó thở, nước mũi trắng loãng (nặng hơn khi chuyển sang vàng/xanh đặc)
• Ho: Ban đầu ho khan, sau đó có thể chuyển sang ho có đờm
• Đau họng: Họng sưng đỏ, xung huyết, cảm giác đau rát, khó nuốt
• Sốt: Sốt nhẹ hoặc sốt cao tùy thuộc vào mức độ nhiễm trùng
• Mệt mỏi: Trẻ thường lừ đừ, chán ăn

 

Họng sưng đỏ là biểu hiện điển hình của viêm mũi họng ở trẻ

Hướng dẫn chăm sóc trẻ bị viêm mũi họng tại nhà

Phương pháp điều trị viêm mũi họng ở trẻ chủ yếu là điều trị triệu chứng và tăng sức đề kháng. Thuốc kháng sinh chỉ sử dụng trong trường hợp trẻ viêm mũi họng do nhiễm khuẩn hoặc nghi ngờ có bội nhiễm vi khuẩn. Tại nhà, bố mẹ có thể áp dụng những cách sau đây để chăm sóc trẻ:

• Vệ sinh mũi bằng nước muối:

-   Trẻ chảy nước mũi trắng loãng: Ba mẹ nên sử dụng nước muối sinh lý NaCl 0.9% vệ sinh mũi 4-5 lần/ngày cho con

-   Dịch mũi đặc, nghẹt mũi nặng, khó vệ sinh mũi: Nhỏ 2 - 3 giọt nước muối sinh lý vào bên mũi bị ngạt để làm loãng rỉ mũi. Sau đó dùng tay nhẹ nhàng day hai bên cánh mũi để rỉ mũi mềm, tự bong ra, lấy khăn mềm, ẩm lau dịch mũi cho bé

• Sử dụng ống hút hoặc dụng cụ hút mũi

-   Làm loãng chất nhầy mũi bằng nước muối sinh lý: Đặt đầu trẻ nằm nghiêng 1 bên rồi nhỏ từ từ 1 -2 giọt dung dịch nhỏ mũi vào mũi, giữ trong mũi trẻ khoảng 10 giây

-   Sau 2 - 3 phút, giữ đầu bé thấp hơn chân để dung dịch có thể đi sâu vào mũi hơn. Nếu sau vài phút trẻ vẫn thở khò khè thì có thể lặp lại việc nhỏ nước muối sinh lý

-   Bóp ống bơm/ dụng cụ hút mũi để đẩy hết không khí ra ngoài sau đó đặt trước mũi bé sao cho mũi bị bịt kín bởi ống bơm hoặc dụng cụ hút. Sau đó nhẹ nhàng tạo lực hút chất nhầy ra ngoài

Lưu ý: 

• Sử dụng ống bơm/dụng cụ hút mũi đúng cách tránh gây tổn thương niêm mạc mũi của trẻ

Không hút dịch mũi trực tiếp cho trẻ bằng miệng, vi khuẩn có thể lây từ miệng người lớn sang trẻ và khiến bệnh bội nhiễm nguy hiểm hơn

Ba mẹ nên đưa con tới cơ sở y tế uy tín để được thực hiện các phương pháp vật lý trị liệu hô hấp: long đờm, hút mũi, ho có kiểm soát,...

• Hạ sốt cho trẻ đúng cách

-   Chườm ấm: Đối với trẻ sốt cao, ba mẹ nên sử dụng khăn ấm, ẩm chườm ở vùng bẹn, hõm nách, trán, thay khăn liên tục

-   Dùng thuốc hạ sốt: Trong trường hợp sốt cao, cần đo thân nhiệt bé chính xác trước khi cho bé uống thuốc hạ sốt và chỉ cho bé uống hạ sốt khi sốt > 38.5 độ

• Chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng

-   Làm dịu cổ họng cho trẻ bằng các phương pháp dân gian: quất hấp mật ong, gừng, chanh,… 

-   Cho trẻ ăn các thực phẩm dễ tiêu, giàu dinh dưỡng, các loại hoa quả giàu vitamin và khoáng chất nhằm tăng cường sức đề kháng

-   Cho trẻ uống nhiều nước, bù điện giải

 

Vệ sinh mũi họng là cần thiết ngay khi trẻ có biểu hiện nhiễm bệnh

Khi nào cần đưa trẻ tới bệnh viện?

Nếu được chăm sóc và điều trị đúng cách tại nhà, viêm mũi họng ở trẻ có thể thuyên giảm sau khoảng 7 ngày. Tuy nhiên, khi trẻ có sức đề kháng kém, thể trạng sức khỏe yếu, viêm mũi họng có thể kéo dài hơn, tái phát lâu ngày, nguy cơ dẫn đến những biến chứng nguy hiểm như: viêm đường hô hấp dưới (viêm phổi, viêm tiểu phế quản, viêm phế quản phổi,...), viêm tai giữa, viêm cầu thận,...

Ngay khi trẻ bị viêm mũi họng có các dấu hiệu chuyển biến nặng như sau, bố mẹ cần đưa con tới các cơ sở y tế uy tín để được thăm khám và điều trị kịp thời:

• Trẻ thở nhanh, khó thở, có hiện tượng rút lõm lồng ngực
• Trẻ li bì, lơ mơ khó đánh thức
• Có biểu hiện tím tái, ngưng thở
• Sốt cao, liên tục >39 độ C, không đáp ứng với cách dùng thuốc hạ sốt
• Nôn trớ
• Biểu hiện mất nước, ăn uống kém, bỏ bú

 

Khám cùng chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm tại BV Hồng Ngọc

Khoa Nhi BVĐK Hồng Ngọc là địa chỉ đáng tin cậy trong chẩn đoán và điều trị viêm mũi họng ở trẻ em:

• Khám 1:1 cùng chuyên gia >20 năm kinh nghiệm, từng công tác tại các BV tuyến đầu như BV Nhi TW, Bạch Mai, Xanh Pôn,...: Thăm khám kỹ càng, phát hiện chính xác bệnh lý và căn nguyên gây bệnh, thấu hiểu tâm lý trẻ
• Phác đồ nội khoa chuẩn WHO: Chỉ dùng thuốc khi thực sự cần thiết, hạn chế kháng sinh, bảo vệ hệ miễn dịch tự nhiên của trẻ, tránh tái phát về sau
• Kết hợp vật lý trị liệu hô hấp: long đờm, hút mũi giúp thông thoáng đường thở, giảm bít tắc, hỗ trợ quá trình điều trị
• Hệ thống máy chẩn đoán thế hệ mới như Máy chụp X-Quang, Máy chụp CT cắt lớp, cho ra hình ảnh chi tiết, rõ nét, phát hiện tổn thương sâu bên trong, phục vụ cho quá trình thăm khám và chẩn đoán

**Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của BVĐK Hồng Ngọc mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Để biết chính xác tình trạng bệnh lý cần tới các bệnh viện để được bác sĩ thăm khám trực tiếp, tư vấn phác đồ điều trị phù hợp nhất.

 

KHOA NHI - BỆNH VIỆN ĐA KHOA HỒNG NGỌC

- 55 Yên Ninh, Ba Đình, Hà Nội 

- Số 8 Châu Văn Liêm, Nam Từ Liêm, Hà Nội 

- Tầng 3, tòa B, Tasco Mall, 07- 09 Nguyễn Văn Linh, Long Biên, Hà Nội 

- Tầng 10 Keangnam Landmark 72, Phạm Hùng, Hà Nội 

- Tầng 1, TTTM TNL Plaza Goldseason, 47 Nguyễn Tuân, Thanh Xuân, Hà Nội

- Tầng 1, HPC Landmark 105, Tố Hữu, Hà Đông, Hà Nội 

- Tầng 1,2,3, Kosmo Tây Hồ, 161 Xuân La, Bắc Từ Liêm, Hà Nội

 

Hotline tư vấn miễn phí và đặt lịch nhanh nhất: 0947.616.006

>>> Cập nhật nhiều thông tin hữu ích tại:  https://www.facebook.com/@KhoaNhiBVHongNgoc