Tiêm chủng vaccine được coi là vũ khí hữu hiệu và siêu hạng để loài người có thể chủ động phòng tránh nhiều loại bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Tuy nhiên nhiều người lại chưa thực sự hiểu đúng và đủ về lợi ích của tiêm chủng cũng như những tác dụng khi tiêm chủng đầy đủ. Hãy cùng Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc tìm hiểu qua bài viết dưới đây!
Khái niệm tiêm chủng
Tiêm chủng có bản chất là việc đưa vaccine chứa một lượng nhỏ virus, vi khuẩn hoặc chất độc vào cơ thể để kích thích hệ thống miễn dịch sản sinh kháng thể phòng ngừa bệnh tật. Nếu người được tiêm chủng tiếp xúc với tác nhân gây bệnh sau đó, cơ thể đã được bảo vệ có khả năng cao hơn để đối phó và tạo lá chắn chống lại bệnh tật.
Tùy vào từng loại vaccine cũng như từng loại virus mà mỗi mũi tiêm sẽ có tác dụng trong thời gian nhất định. Về cơ bản, tiêm chủng được coi là một trong những phương pháp phòng ngừa bệnh tốt nhất và đã giúp ngăn chặn, loại bỏ nhiều bệnh tật nguy hiểm trong lịch sử y học.
Lợi ích của việc tiêm chủng đều đặn, đúng lịch
Tiêm chủng là việc làm càn thiết để chống lại các bệnh truyền nhiễm nguy hiểmNhư đã nói ở trên, mỗi mũi tiêm chủng sẽ có tác dụng chống lại bệnh trong một thời gian nhất định. Có một số loại vaccine có thể ngăn bệnh trong hàng chục năm, tuy nhiên có một số loại lại chỉ có tác dụng với virus trong vài tháng. Chính vì thế, để có thể chống lại những tác nhân gây bệnh một cách tốt nhất, bạn nên có kiến thức về tiêm chủng cũng như tuân thủ chỉ định của bác sĩ trong việc tiêm nhắc lại.
Lợi ích của tiêm chủng đối với cá nhân
Là phương pháp quan trọng để có thể bảo vệ sức khỏe cá nhân, tiêm chủng đem lại nhiều lợi ích quan trọng, bao gồm:
Phòng ngừa bệnh tật đặc biệt là các bệnh nguy hiểm ở trẻ nhỏ. Tiêm chủng giúp hơn 95% dân số có thể kích thích hệ thống miễn dịch của cơ thể để sản xuất kháng thể chống lại bệnh tật. Qua đó giúp ngăn ngừa được nhiều bệnh như bệnh sởi
, thủy đậu. rubella, bệnh uốn ván, viêm gan,...Giảm tỷ lệ mắc và giảm thiểu biến chứng của nhiều bệnh lý nguy hiểm: Việc tiêm chủng đều đặn giúp giảm thiểu tỷ lệ mắc bện và ngăn chặn sự lây lan của nhiều bệnh truyền nhiễm. Việc tiêm chủng mở rộng còn giúp cộng đồng đạt được một mức độ miễn dịch tập thể, đảm bảo sức khỏe và an toàn cho toàn bộ cộng đồng.
Giảm chi phí điều trị bệnh tật: Tiêm chủng đều đặn và đúng số mũi tiêm giúp giảm thiểu chi phí điều trị các bệnh nguy hiểm. Các bệnh truyền nhiễm thường có tốc độ lây lan nhanh chóng và có thể để lại những hậu quả nặng nề về sức khỏe và tài chính của cá nhân và gia đình. Ngoài ra, chi phí để tiêm chủng cũng thấp hơn rất nhiều so với chi phí điều trị bệnh. Tại Việt Nam, nhiều mũi tiêm dành cho trẻ nhỏ còn hoàn toàn miễn phí.
Giúp trẻ nhỏ có điều kiện để phát triển toàn diện hơn: Nhiều bệnh lý truyền nhiễm có ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất và trí não của trẻ nhỏ như viêm màng não, viêm não Nhật Bản
, viêm gan B,... Việc thực hiện tiêm chủng đúng thời điểm giúp trẻ nhỏ có thể tránh được các bệnh truyền nhiễm, hoặc ít nhất là giảm được những di chứng đối với sức khỏe.
Đăng ký tiêm chủng TẠI ĐÂY
Lợi ích của tiêm chủng với cộng đồng
Một số lợi ích của viêc tiêm chủng đối với cộng đồng bao gồm:
Giảm thiểu nguy cơ xuất hiện các đợt dịch bệnh: Tiêm phòng mở rộng giúp các cá nhân và cộng đồng có khả năng ứng phó tốt hơn với dịch bệnh, đặc biệt là các bệnh truyền nhiễm. Đây là yếu tố quan trọng trong việc ngăn chặn sự lây lan dịch bệnh trong cộng đồng.
Giảm thiểu sự lây lan của các bệnh truyền nhiễm: Khi một số lượng lớn các cá nhân trong cộng đồng được tiêm phòng, tỷ lệ lây lan của bệnh giảm đi đáng kể, giúp ngăn chặn sự lây lan của bệnh trong cộng đồng. Ngoài ra, tiêm phòng vaccine còn giúp giảm tối đa nguy cơ mắc bệnh. Theo thống kê của WHO, có khoảng 85 - 95% người được tiêm chủng sẽ không bị mắc bệnh do cơ thể đã sản sinh ra miễn dịch tự nhiên đặc hiệu.
Giảm gánh nặng kinh tế, tiết kiệm tối đa chi phí y tế công cộng: Như đã nhắc đến ở trên, tiêm chủng đều đặn giúp tiết kiệm chi phí điều trị cho cá nhân, ngoài ra còn giúp giảm bớt gánh nặng cho hệ thống y tế, giúp cải thiện khả năng phục vụ cho các bệnh nhân khác.
Tính đến nay, hầu hết các quốc gia trên thế giới đều đã thực hiện chính sách tiêm chủng toàn dân với việc tiêm phòng vaccine cho hơn 30 loạn bệnh truyền nhiễm.
Sẽ ra sao nếu không được tiêm chủng hoặc tiêm chủng muộn?
Trẻ em cần được tiêm chủng đầy đủ để phát triển toàn diệnNếu không được tiêm chủng hoặc tiêm chủng muộn, bạn có thể gặp nhiều vấn đề về sức khỏe bao gồm:
Tăng nguy cơ mắc bệnh và tăng tỷ lệ để lại biến chứng, thậm chí là có thể dẫn đến tử vong.
Gây khó khăn cho việc điều trị, có thể kéo dài thời gian chữa bệnh hoặc đòi hỏi chi phí cũng như thời gian chăm sóc cao hơn những người đã được tiêm chủng
Gây gánh nặng cho hệ thống y tế, đòi hỏi tài nguyên và nhân lực để phòng chống dịch bệnh.
Việc tiêm vaccine đúng lịch trình là rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe và an toàn cho cả cộng đồng. Nếu có bất kỳ trở ngại nào làm việc tiêm vaccine diễn ra không đúng như kế hoạch, bạn cần tìm cách tiêm bổ sung sớm nhất có thể và theo chỉ định của bác sĩ.
Quy trình khi tiêm chủng
Quy trình tiêm chủng hiện nay gồm các bước sau:
Kiểm tra tình trạng sức khỏe: Cân nặng, nhịp tim, huyết áp, tiền sử bệnh lý và tiền sử dị ứng sẽ được khai thác kỹ lưỡng. Đây là việc làm cần thiết để đảm bảo an toàn và hiệu quả của việc tiêm chủng, cũng như có thể dự tính được tác dụng phụ sau tiêm
Tư vấn và giải đáp thắc mắc về loại vaccine, lịch trình tiêm và các thông tin liên quan
Chuẩn bị vaccine: Vaccine được chuẩn bị sẵn để tiêm cho người tiêm chủng. Các vaccine thường được bảo quản ở nhiệt độ thấp để đảm bảo tính ổn định và hiệu quả của vaccine. Trước khi tiến hành tiêm, các trung tâm tiêm sẽ tiến hành lấy mẫu thử để kiểm tra và xác định độ an toàn cũng như tính vẹn nguyên của lô vaccine.
Tiêm chủng: Sau khi đã được kiểm tra tình trạng sức khỏe, được tư vấn và chuẩn bị vaccine, bạn sẽ được tiêm chủng theo đúng lịch trình và liều lượng được khuyến cáo.
Quan sát và theo dõi: Bạn sẽ được quan sát và theo dõi sau khi tiêm một thời gian ngắn khoảng 30 phút đến 1 tiếng để đảm bảo kịp thời xử lý nếu có tác dụng phụ hoặc có vấn đề xảy ra.
Những tác dụng phụ sau khi tiêm chủng
Đau đầu là một trong những tác dụng phụ khi tiêmVaccine là phương tiện hữu hiệu để bảo vệ sức khỏe của con người, nhưng cũng như bất kỳ một loại thuốc hay phương thức điều trị nào khác, tiêm chủng vaccine cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ. Hầu hết những tác dụng phụ này để khá nhẹ và ít gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Dưới đây là một số tác dụng phụ thường gặp:
Đau, nóng, sưng hoặc đỏ ở chỗ tiêm
Sốt nhẹ, đau đầu. Cảm thấy mệt mỏi, khó chịu hoặc buồn nôn
Sưng hạch bạch huyết
Phản ứng dị ứng như phát ban hoặc khó thở
Lưu ý: Các tác dụng phụ kể trên chỉ xuất hiện trong một vài ngày sau khi tiêm và có thể giảm nhẹ bằng cách chườm lạnh lên chỗ tiêm hoặc uống paracetamol. Nếu gặp các phản ứng nghiêm trọng như nôn nhiều, sốt cao co giật,... thì cần đến ngay các cơ sở y tế để được điều trị chuyên môn.
**Lưu ý: Những thông tin trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Theo dõi fanpage Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc
để biết thêm thông tin bổ ích khác.
