Trẻ dưới 1 tuổi là đối tượng có nguy cơ cao bị mắc nhiều bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do hệ miễn dịch còn chưa hoàn thiện. Thêm vào đó, nếu trẻ bị mắc bệnh khi sức đề kháng còn non yếu thì những biến chứng của bệnh sẽ nặng nề hơn. Các chuyên gia y tế khuyến cáo việc tiêm phòng cho trẻ từ 0 đến 1 tuổi là cần thiết và bao gồm 15 mũi tiêm. Dưới đây là lịch tiêm chủng cha mẹ cần nhớ.
Tiêm phòng cho trẻ từ 0 - 1 tuổi có lợi ích gì?
Trẻ dưới 1 tuổi là đối tượng có hệ miễn dịch còn non yếu nên dễ bị tấn công bởi các vi khuẩn, virus gây bệnh. Đặc biệt, do hạn chế về sức khỏe nên trẻ em sẽ khó có thể tiếp nhận các phương án điều trị như người lớn, làm cho bệnh dễ tiến triển nặng hơn. Tiêm vaccine phòng bệnh là biện pháp duy nhất giúp hoàn thiện hệ miễn dịch và giúp trẻ có thể chống lại nhiều bệnh lý nguy hiểm.
Việc tiêm phòng cho trẻ từ 0 đến 1 tuổi cần được thực hiện đầy đủ, đúng lịch bởi:
Tiêm phòng đầy đủ giúp trẻ nhanh chóng bổ sung những kháng thể cần thiết: Khi còn trong bụng mẹ và lúc mới ra đời, trẻ sơ sinh sẽ được tiếp nhận một phần kháng thể từ mẹ thông qua dây rốn và sữa mẹ. Tuy nhiên, những kháng thể của mẹ truyền cho con tương đối ít, sau khoảng 6 tháng sẽ không còn khả năng bảo vệ bé trước những "mầm bệnh" nguy hiểm xung quanh.
Tiêm vaccine giúp trẻ có được miễn dịch phòng bệnh tối ưu: Thay vì phải mắc bệnh, trẻ vẫn có thể có được miễn dịch tự nhiên thông qua việc tiêm phòng, đặc biệt với những bệnh lý nguy hiểm như viêm gan B, viêm màng não. Tiêm phòng cho trẻ từ 0 đến 1 tuổi còn là cơ hội để trẻ được tiếp nhận kháng thể một cách tốt nhất. Đặc biệt, tiêm phòng vaccine cũng giúp giảm nguy cơ biến chứng và giảm tỷ lệ tử vong do các bệnh truyền nhiễm.
Tiêm phòng cho trẻ từ 0 đến 1 tuổi đầy đủ giúp giảm gánh nặng y tế công: Chi phí tiêm chủng sẽ thấp hơn rất nhiều so với chi phí điều trị bệnh, chưa kể có những trường hợp còn để lại những di chứng nặng nề. Các chi phí y tế cho trẻ nhỏ thường được chính phủ hỗ trợ qua dịch vụ y tế công, chính vì thế, nếu số lượng trẻ mắc bệnh quá nhiều hoặc bệnh quá nặng sẽ làm ảnh hưởng rất lớn đến tài chính quốc gia.
Lịch tiêm phòng cho trẻ từ 0 đến 1 tuổi theo từng giai đoạn cụ thể
Ở mỗi giai đoạn trong cuộc đời, trẻ sẽ có nguy cơ mắc 1 hoặc nhiều loại bệnh cùng lúc. Chính vì thế, việc tiêm vaccine phòng bệnh từ sớm có thể giúp hệ miễn dịch của bé có thể kịp thời sản xuất kháng thể chống lại các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Dưới đây là lịch tiêm phòng cho trẻ từ 0 đến 1 tuổi cụ thể:
Trẻ sơ sinh
Với những trẻ sơ sinh, đặc biệt trong 24 tiếng đầu đời cần phải tiêm 2 loại vaccine là vaccine phòng viêm gan B và tiêm phòng bệnh lao. Đây là 2 vaccine cần thiết đầu tiên và có trong chương trình tiêm chủng mở rộng.
Với những trẻ sinh non hoặc có sức khỏe yếu (bệnh bẩm sinh, cân nặng dưới 2kg) thì có thể được hoãn lịch tiêm, và cần tiêm bổ sung trong tối đa 28 ngày. Đặc biệt, nếu mẹ mắc bệnh viêm gan B thì trẻ sẽ được tiêm 1 mũi bổ sung vào tuần thứ 4.
Trẻ sơ sinh cần tiêm phòng viêm gan B và tiem phòng laoGiai đoạn từ 6 tuần tuổi - 2 tháng tuổi
Trong giai đoạn này trẻ sẽ được tiêm nhiều mũi vaccine hơn bao gồm:
Tiêm vaccine phế cầu (mũi 1) khi trẻ tròn 6 tuần tuổi
Tiêm mũi 2 vaccine phòng viêm gan B
Uống vaccine Rota
phòng tiêu chảy cấp (liều 1)Tiêm mũi 1 vaccine 6 trong 1 (phòng bạch hầu - ho gà - uốn ván - bại liệt - viêm màng não mủ do vi khuẩn Hib và viêm gan B) theo dịch vụ hoặc tiêm vaccine 5 trong 1 (phòng bạch hầu - ho gà - uốn ván - viêm màng não mủ do vi khuẩn Hib và viêm gan B) theo chương trình tiêm chủng mở rộng và uống vaccine phòng bại liệt
Giai đoạn trẻ từ 3 đến 4 tháng tuổi
Những vaccine trong giai đoạn này sẽ là mũi kế tiếp của giai đoạn trước 2 tháng tuổi với lịch tiêm như sau:
Mũi 2 và mũi 3 vaccine phế cầu, mỗi mũi tiêm cách nhau tối thiểu 4 tuần
Liều 2 và 3 vaccine phòng tiêu chảy do Rotavirus. Đối với những trẻ sử dụng vaccine Rotarix thì chỉ cần uống 1 liều khi trẻ được 3 tháng tuổi.
Tiêm mũi 3 và mũi 4 vaccine phòng virus HBV
hoặc tiêm mũi 2 và mũi 3 vaccine 6 trong 1/ 5 trong 1. Mỗi mũi tiêm cần đảm bảo cách nhau ít nhất là 28 ngày.
Giai đoạn từ 6 đến 9 tháng tuổi
Từ 6 đến 9 tháng tuổi, trẻ có thể sẽ được tiêm phòng những vaccine sau:
Tiêm bổ sung vaccine phòng bại liệt nếu trước đó trẻ chỉ sử dụng vaccine 5 trong 1 và uống vaccine phòng bại liệt theo lịch của các cơ sở y tế công cộng. Thời điểm tốt nhất để sử dụng vaccine bại liệt bổ sung là vào khoảng 5 tháng tuổi.
Tiêm 2 mũi vaccine phòng cúm, mỗi mũi cách nhau 1 tháng.
Tiêm 2 mũi vaccine phòng viêm màng não do mô cầu
B, C; thời gian tối thiểu để tiêm phòng mũi 2 là sau 8 tuần kể từ khi tiêm mũi 1.
Giai đoạn từ 9 tháng tuổi đến 1 tuổi
Các mũi vaccine cần tiêm phòng cho trẻ từ 0 đến 1 tuổi trong giai đoạn này gồm:
Tiêm mũi 1 vaccine phòng sởi - quai bị - rubella MMR của Mỹ khi trẻ được tròn 1 tuổi.
Tiêm phòng viêm não Nhật Bản mũi 1
Tiêm bổ sung mũi 4 vaccine phòng vi khuẩn phế cầu
Tiêm mũi 1 và 2 vaccine phòng viêm não mô cầu A - C - Y - W-135, mỗi mũi cách nhau 3 tháng. Mũi 1 vaccine phòng viêm não mô cầu A - C - Y - W-135 được tiêm khi trẻ 9 tháng tuổi.
- mũi 1 khi trẻ 12 tháng.
Đăng ký tiêm chủng cho trẻ từ 0 đến 1 tuổi TẠI ĐÂY
Những lưu ý khi tiêm phòng cho trẻ dưới 1 tuổi
Do sức khỏe của trẻ dưới 1 tuổi tương đối nhạy cảm, chính vì thế, cha mẹ cần lưu ý những điều sau;
Trước khi tiêm phòng
Trước khi cho bé đi tiêm phòng, cha mẹ nên:
Cho bé mặc quần áo thoải mái, rộng rãi để thuận tiện cho việc tiêm chủng
Mang theo đầy đủ giấy tờ liên quan đến tiêm chủng cho bé.
Thông báo cho bác sĩ bệnh sử và tiền sử dị ứng của bé để các bác sĩ có thể quyết định có cho bé tiêm hay không
Tìm hiểu về các loại vaccine cho bé, phối hợp với chỉ dẫn của bác sĩ.
Trong khi tiêm phòng cho bé
Ngoài việc dảm bảo cho bé đi tiêm phòng đúng lịch và đầy đủ số mũi, trong quá trình các bác sĩ tiêm chủng cho bé, cha mẹ nên:
Giữ trẻ theo đúng tư thế phù hợp khi tiêm chủng theo chỉ dẫn của bác sĩ. Cha mẹ có thể an ủi bé để giảm tâm lý căng thẳng hoặc sợ hãi của bé khi tiêm.
Đảm bảo khoảng cách các mũi tiêm theo đúng chỉ định, không tiêm phòng cho trẻ từ 0 đến 1 tuổi quá sớm hoặc quá muộn vì có thể làm giảm tác dụng của vaccine.
Cha mẹ nên giữ cho bé ngồi/ nằm đúng tư thế khi tiêmSau khi tiêm phòng cho bé
Sau khi tiêm phòng cho trẻ từ 0 đến 1 tuổi, cha mẹ nên ở lại cùng trẻ khoảng 30 phút đến 1 tiếng tại Trung tâm tiêm chủng để có thể kịp thời xử lý những bất thường xảy ra. Đặc biệt, cha mẹ cần theo dõi những phản ứng của trẻ như nhịp thở, nhịp tim và nhiệt độ cơ thể.
Trong vòng 2 ngày sau tiêm, trẻ cần được theo dõi sát sao. Trong trường hợp xuất hiện bất kỳ phản ứng nào, hãy liên hệ với bác sĩ và đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để thăm khám và điều trị the đúng phác đồ. Không tự ý cho trẻ sử dụng thuốc hạ sốt hay bất cứ loại thuốc nào mà chưa có chỉ định của bác sĩ.
Nên cho trẻ bú đủ sữa để trẻ cảm thấy thoải mái nhất. Khi tắm cho bé thì nên dùng nước ấm và tránh gió.
Có cần tiêm bổ sung khi lỡ lịch tiêm không? Thời gian tiêm bù là bao lâu?
Vì một số lý do liên quan đến sức khỏe của bé như sinh non, bị sốt, viêm phổi hoặc có sử dụng thuốc nên bị hoãn tiêm. Trong trường hợp nàc, nhiều cha mẹ thắc mắc không biết có cần tiêm bổ sung không hay để đến lần tiêm chủng sau bù vào. Các chuyên gia y tế khuyến cáo, bất kể vì một lý do gì mà bé lỡ lịch tiêm, cha mẹ có trách nhiệm đưa bé tiêm bổ sung khi bé đã khỏe mạnh.
Việc tiêm phòng cho trẻ từ 0 đến 1 tuổi cần thực hiện đầy đủ và đúng lịch bởi đó là thời gian cần thiết để hệ miễn dịch tiếp nhận vaccine và sản xuất kháng thể. Trong trường hợp tiêm muộn, các kháng thể có thể bị suy yếu sẽ được hệ miễn dịch bổ sung lại, giảm nguy cơ mắc bệnh. Nếu cha mẹ bỏ mũi tiêm do lỡ lịch tiêm hoặc không cho bé tiêm phòng, trẻ có thể phải đối mặt với việc mắc bệnh do cơ thể tự đào thải kháng thể hoặc hệ miễn dịch cung cấp quá ít kháng thể để phòng bệnh.
Việc tiêm bù sẽ được thực hiện theo chỉ định của bác sĩ, thông thường sẽ khoảng 2 tuần sau khi lỡ lịch tiêm hoặc khi bé khỏe hẳn và điều chỉnh các mũi vaccine ở lịch tiêm tiếp theo cho phù hợp đảm bảo bé được tiêm đầy đủ.
Những tác dụng phụ có thể gặp sau khi tiêm phòng cho trẻ từ 0 đến 1 tuổi
Một số tác dụng phụ bé có thể gặp phải sau khi tiêm phòng cho trẻ từ 0 đến 1 tuổi bao gồm:
Nóng người, sốt nhẹ
Đau và đỏ ở vị trí tiêm.
Đau cơ, mệt mỏi, quấy khóc.
Bỏ bú hoặc bú ít
Đây là những triệu chứng thường gặp và hoàn toàn bình thường do cơ thể bắt đầu tiếp nhận vaccine. Những triệu chứng trên sẽ dần biến mất sau khoảng 2 ngày sau tiêm, vì vậy cha mẹ không cần quá lo lắng. Mẹ nên lưu ý cho bé bú đầy đủ, nếu bé bú ít thì mẹ có thể cho bé bú nhiều lần.
Vaccine phòng Rota và vaccine phòng bại liệt có thể được dùng với dạng uốngTrong trường hợp bé sốt quá cao (trên 38.5 độ), co giật, nôn chớ quá nhiều, quấy khóc cả ngày,... thì hãy đưa bé đến cơ sở y tế gần nhất để kiểm tra.
Tiêm phòng cho trẻ từ 0 đến 1 tuổi ở đâu?
Hiện nay chương tình tiêm chủng mở rộng đã cung cấp 12 vaccine phòng các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Tuy nhiên, để bảo vệ sức khỏe trọn vẹn cho bé thì tiêm các mũi vaccine có trong chương trình tiêm chủng mở rộng là chưa đủ. Việc tiêm phòng cho trẻ từ 0 đến 1 tuổi có thể sử dụng theo dạng dịch vụ với nhiều mũi tiêm hơn và phòng ngừa được nhiều bệnh hơn. Bất kể bạn cho bé tiêm phòng ở đâu, mũi tiêm nào thì đều phải đảm bảo về nguồn gốc vaccine cũng như đảm bảo tính an toàn.
Tiêm phòng cho trẻ từ 0 đến 1 tuổi nên được thực hiện tại các cơ sở tiêm chủng dịch vụ uy tín với nguồn vaccine chất lượng. Những năm gần đây, trung tâm tiêm chủng Hồng Ngọc là địa chỉ được nhiều người tin tưởng lựa chọn khi tiêm phòng với các ưu điểm như sau:
Hệ thống 7 cơ sở tiêm chủng phủ rộng khắp 12 quận của Hà Nội
Nguồn vaccine được nhập khẩu trực tiếp, đảm bảo nghiêm ngặt về chất lượng và được bảo quản trong hệ thống tủ làm lạnh chuẩn GSP.
Đội ngũ bác sĩ và điều dưỡng giàu kinh nghiệm, chuyên nghiệp, thấu hiểu tâm lý và được đào tạo bài bản để kịp thời xử lý những trường hợp có phản ứng nặng sau tiêm
Tất cả mọi người, mọi lứa tuổi khi đến tiêm phòng đều được khám sàng lọc và theo dõi chặt chẽ trước và sau khi tiêm.
**Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Theo dõi fanpage của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc để biết thêm thông tin bổ ích khác!
