Chi tiết bài tư vấn

Không ít người bệnh tăng huyết áp gặp biến chứng phải nhập viện do nhầm tưởng khi điều trị tại nhà. Tình trạng bệnh nhân 65 tuổi nguy kịch được chia sẻ dưới đây là lời cảnh tỉnh đến những người mắc tăng huyết áp cần điều trị đúng cách.

Suy tim cấp, phù phổi kèm suy hô hấp nghiêm trọng - Nguyên nhân đến từ tăng huyết áp

Ông H.H (65 tuổi) vào BVĐK Hồng Ngọc trong trạng nguy kịch: suy hô hấp nặng, spO2 40%, nổi vân tím toàn thân,mạch chậm rời rạc 40 - 45 lần/ phút và có nguy cơ ngừng tuần hoàn bất cứ lúc nào. Ngay lập tức, ê kíp cấp cứu đã tiến hành đặt ống nội khí quản và cho người bệnh thở máy để đảm bảo hô hấp, kiểm soát huyết áp.

Các dấu hiệu, chỉ số xét nghiệm, cận lâm sàng cho thấy bất thường xuất phát từ bệnh tăng huyết áp không kiểm soát, dẫn tới chứng suy tim cấp gây phù phổi, ứ dịch phổi, khiến ông H gặp phải biến cố suy hô hấp nặng như hiện tại. 

Bệnh nhân đã được tiếp cận, xử trí cấp cứu theo đúng phác đồ điều trị để đảm bảo hô hấp, tuần hoàn, giảm tải chức năng tim, cân bằng dịch vào ra. Sau 01 ngày thở máy, bệnh nhân tỉnh táo hoàn toàn, huyết động ổn định được rút ống nội khí quản.

Sau 3 ngày, bệnh nhân đã có thể tự sinh hoạt nhẹ nhàng, không còn đau tức ngực do suy tim. Hiện tại, bệnh nhân đã phục hồi hoàn toàn các chức năng và được ra viện, tiếp tục điều trị kiểm soát tăng huyết áp tại nhà.

Ông H đã phục hồi hoàn toàn sau biến cố cấp tính của suy tim, phù phổi cấp do tăng huyết áp

ThS.BS. Nguyễn Thị Thư - Khoa Hồi sức Tích cực BVĐK Hồng Ngọc cơ sở Yên Ninh, người trực tiếp điều trị cho ông H chia sẻ: “Ông H là trường hợp điển hình của người không điều trị hiệu quả bệnh tăng huyết áp. Vậy nên khi biến cố tim mạch xảy ra, ông H rơi vào trạng thái nguy hiểm ảnh hưởng đến tính mạng rất nhanh.

Hiện nay, dù đã ra viện nhưng ông H cần điều trị kiểm soát huyết áp hiệu quả hơn, để tránh gây ra những tổn thương vĩnh viễn đến mạch máu, nội tạng và ngăn ngừa những biến cố nguy hiểm”.

Không tái khám để điều chỉnh phác đồ điều trị tăng huyết áp - Nguyên nhân khởi phát biến cố tim mạch

Ở trường hợp hợp của ông H, tuy vẫn sử dụng thuốc huyết áp hàng ngày, nhưng điều đó vẫn chưa đủ. Qua khai thác tiền sử, ông chia sẻ tuy vẫn dùng thuốc đúng chỉ định, nhưng lại không tái khám định kỳ để điều chỉnh phác đồ điều trị, mà dùng lại đơn thuốc cũ và không đo huyết áp hàng ngày. 

BVĐK Hồng Ngọc cũng ghi nhận không ít trường hợp tự ý dùng thuốc điều trị tăng huyết áp tại nhà hoặc dùng đơn thuốc cũ mà không tái khám, trong khi thực trạng liều thuốc cần được điều chỉnh cá nhân hóa theo thể trạng, tình trạng tổn thương cơ quan đích, bệnh nền nếu có. Hoặc nghiêm trọng hơn, nhiều người bệnh còn tự ý bỏ liều thuốc huyết áp hàng ngày và chỉ sử dụng khi huyết áp tăng cao bất chợt.

Đây là những sai lầm khiến nhiều bệnh nhân tăng huyết áp không đạt hiệu quả điều trị như mục tiêu. Huyết áp cao và không ổn định kéo dài làm tăng nguy cơ biến chứng suy tim mạn, suy thận mạn, xơ vữa động mạch toàn thân và các biến cố khó lường như đột quỵ, nhồi máu cơ tim, suy tim, phù phổi,..

Bác sĩ Thư chia sẻ: “Không hiếm các trường hợp người bệnh chủ quan với bệnh tăng huyết áp bởi không có dấu hiệu lâm sàng cụ thể, mà chỉ cảm thấy cần khi bản thân trải qua các biến cố nguy hiểm của bệnh, hay phải chịu những hậu quả lâu dài cho bệnh gây ra. Nhiều bệnh nhân tăng huyết áp đã phải nhập viện trong tình trạng tính mạng bị đe dọa, trong đó có ông H là một ví dụ điển hình ”.

Hướng dẫn cách kiểm soát huyết áp hiệu quả, tránh biến chứng

Tăng huyết áp hoàn toàn có thể kiểm soát nếu như người bệnh tuân thủ đầy đủ phương thức điều trị, kết hợp cùng với chế độ ăn uống lành mạnh và lối sống tích cực. 

Người bệnh tăng huyết áp nên tuân thủ phác đồ điều trị thuốc đúng chỉ định và tái khám định kỳ đúng lịch trong khoảng 1 - 3 tháng/ lần. Người bệnh cũng nên đo huyết áp hàng tuần và lưu lại nhật lý huyết áp để làm căn cứ hỗ trợ bác sĩ theo dõi và lên phác đồ điều trị huyết áp hiệu quả. 

Khám định kỳ với bác sĩ tim mạch giúp kiểm soát huyết áp hiệu quả

Chế độ ăn cần hạn chế các thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh, hạn chế ăn mặn, uống đủ nước và nên ăn nhiều rau, trái cây hay ngũ cốc nguyên hạt. Việc áp dụng lối sống lành mạnh như tập thể dục đều đặn, vừa sức, hạn chế thuốc lá, bia, rượu, giảm căng thẳng,... cũng là những điều mà người bệnh không nên bỏ qua.

Đặc biệt, người bệnh nên xử trí hạ huyết áp khẩn cấp nếu huyết áp tăng trong khoảng 140 - 180/ 90 - 109 mmHg ngay cả khi không có triệu chứng. Khi huyết áp dao động ≥ 180/ 110 mmHg dù có triệu chứng hay không có triệu chứng thần kinh kèm theo, cần đi khám / cấp cứu tùy theo mức độ triệu chứng để tránh khởi phát thành các biến cố nguy hiểm.

Kiểm soát huyết áp hiệu quả giúp người bệnh ngăn ngừa nhiều biến chứng nguy hiểm, bảo vệ sức khỏe tim mạch, não bộ, thận và mắt, đồng thời nâng cao chất lượng cuộc sống và kéo dài tuổi thọ, giảm chi phí y tế về lâu dài. 

Không ít người bệnh tăng huyết áp gặp biến chứng phải nhập viện do nhầm tưởng khi điều trị tại nhà. Tình trạng bệnh nhân 65 tuổi nguy kịch được chia sẻ dưới đây là lời cảnh tỉnh đến những người mắc tăng huyết áp cần điều trị đúng cách.

Suy tim cấp, phù phổi kèm suy hô hấp nghiêm trọng - Nguyên nhân đến từ tăng huyết áp

Ông H.H (65 tuổi) vào BVĐK Hồng Ngọc trong trạng nguy kịch: suy hô hấp nặng, spO2 40%, nổi vân tím toàn thân,mạch chậm rời rạc 40 - 45 lần/ phút và có nguy cơ ngừng tuần hoàn bất cứ lúc nào. Ngay lập tức, ê kíp cấp cứu đã tiến hành đặt ống nội khí quản và cho người bệnh thở máy để đảm bảo hô hấp, kiểm soát huyết áp.

Các dấu hiệu, chỉ số xét nghiệm, cận lâm sàng cho thấy bất thường xuất phát từ bệnh tăng huyết áp không kiểm soát, dẫn tới chứng suy tim cấp gây phù phổi, ứ dịch phổi, khiến ông H gặp phải biến cố suy hô hấp nặng như hiện tại. 

Bệnh nhân đã được tiếp cận, xử trí cấp cứu theo đúng phác đồ điều trị để đảm bảo hô hấp, tuần hoàn, giảm tải chức năng tim, cân bằng dịch vào ra. Sau 01 ngày thở máy, bệnh nhân tỉnh táo hoàn toàn, huyết động ổn định được rút ống nội khí quản.

Sau 3 ngày, bệnh nhân đã có thể tự sinh hoạt nhẹ nhàng, không còn đau tức ngực do suy tim. Hiện tại, bệnh nhân đã phục hồi hoàn toàn các chức năng và được ra viện, tiếp tục điều trị kiểm soát tăng huyết áp tại nhà.

Ông H đã phục hồi hoàn toàn sau biến cố cấp tính của suy tim, phù phổi cấp do tăng huyết áp

ThS.BS. Nguyễn Thị Thư - Khoa Hồi sức Tích cực BVĐK Hồng Ngọc cơ sở Yên Ninh, người trực tiếp điều trị cho ông H chia sẻ: “Ông H là trường hợp điển hình của người không điều trị hiệu quả bệnh tăng huyết áp. Vậy nên khi biến cố tim mạch xảy ra, ông H rơi vào trạng thái nguy hiểm ảnh hưởng đến tính mạng rất nhanh.

Hiện nay, dù đã ra viện nhưng ông H cần điều trị kiểm soát huyết áp hiệu quả hơn, để tránh gây ra những tổn thương vĩnh viễn đến mạch máu, nội tạng và ngăn ngừa những biến cố nguy hiểm”.

Không tái khám để điều chỉnh phác đồ điều trị tăng huyết áp - Nguyên nhân khởi phát biến cố tim mạch

Ở trường hợp hợp của ông H, tuy vẫn sử dụng thuốc huyết áp hàng ngày, nhưng điều đó vẫn chưa đủ. Qua khai thác tiền sử, ông chia sẻ tuy vẫn dùng thuốc đúng chỉ định, nhưng lại không tái khám định kỳ để điều chỉnh phác đồ điều trị, mà dùng lại đơn thuốc cũ và không đo huyết áp hàng ngày. 

BVĐK Hồng Ngọc cũng ghi nhận không ít trường hợp tự ý dùng thuốc điều trị tăng huyết áp tại nhà hoặc dùng đơn thuốc cũ mà không tái khám, trong khi thực trạng liều thuốc cần được điều chỉnh cá nhân hóa theo thể trạng, tình trạng tổn thương cơ quan đích, bệnh nền nếu có. Hoặc nghiêm trọng hơn, nhiều người bệnh còn tự ý bỏ liều thuốc huyết áp hàng ngày và chỉ sử dụng khi huyết áp tăng cao bất chợt.

Đây là những sai lầm khiến nhiều bệnh nhân tăng huyết áp không đạt hiệu quả điều trị như mục tiêu. Huyết áp cao và không ổn định kéo dài làm tăng nguy cơ biến chứng suy tim mạn, suy thận mạn, xơ vữa động mạch toàn thân và các biến cố khó lường như đột quỵ, nhồi máu cơ tim, suy tim, phù phổi,..

Bác sĩ Thư chia sẻ: “Không hiếm các trường hợp người bệnh chủ quan với bệnh tăng huyết áp bởi không có dấu hiệu lâm sàng cụ thể, mà chỉ cảm thấy cần khi bản thân trải qua các biến cố nguy hiểm của bệnh, hay phải chịu những hậu quả lâu dài cho bệnh gây ra. Nhiều bệnh nhân tăng huyết áp đã phải nhập viện trong tình trạng tính mạng bị đe dọa, trong đó có ông H là một ví dụ điển hình ”.

Hướng dẫn cách kiểm soát huyết áp hiệu quả, tránh biến chứng

Tăng huyết áp hoàn toàn có thể kiểm soát nếu như người bệnh tuân thủ đầy đủ phương thức điều trị, kết hợp cùng với chế độ ăn uống lành mạnh và lối sống tích cực. 

Người bệnh tăng huyết áp nên tuân thủ phác đồ điều trị thuốc đúng chỉ định và tái khám định kỳ đúng lịch trong khoảng 1 - 3 tháng/ lần. Người bệnh cũng nên đo huyết áp hàng tuần và lưu lại nhật lý huyết áp để làm căn cứ hỗ trợ bác sĩ theo dõi và lên phác đồ điều trị huyết áp hiệu quả. 

Khám định kỳ với bác sĩ tim mạch giúp kiểm soát huyết áp hiệu quả

Chế độ ăn cần hạn chế các thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh, hạn chế ăn mặn, uống đủ nước và nên ăn nhiều rau, trái cây hay ngũ cốc nguyên hạt. Việc áp dụng lối sống lành mạnh như tập thể dục đều đặn, vừa sức, hạn chế thuốc lá, bia, rượu, giảm căng thẳng,... cũng là những điều mà người bệnh không nên bỏ qua.

Đặc biệt, người bệnh nên xử trí hạ huyết áp khẩn cấp nếu huyết áp tăng trong khoảng 140 - 180/ 90 - 109 mmHg ngay cả khi không có triệu chứng. Khi huyết áp dao động ≥ 180/ 110 mmHg dù có triệu chứng hay không có triệu chứng thần kinh kèm theo, cần đi khám / cấp cứu tùy theo mức độ triệu chứng để tránh khởi phát thành các biến cố nguy hiểm.

Kiểm soát huyết áp hiệu quả giúp người bệnh ngăn ngừa nhiều biến chứng nguy hiểm, bảo vệ sức khỏe tim mạch, não bộ, thận và mắt, đồng thời nâng cao chất lượng cuộc sống và kéo dài tuổi thọ, giảm chi phí y tế về lâu dài.