Ung thư đại tràng: Biểu hiện và cách phòng ngừa

Những biểu hiện của ung thư đại tràng và cách phòng ngừa

26-05-2020
Tiêu hóa - Gan - Mật

Ung thư đại tràng là một loại ung thư phổ biến và nguy hiểm của hệ tiêu hóa. Chủ động phòng ngừa, phát hiện sớm ung thư đại tràng qua các biểu hiện bất thường không chỉ giúp người bệnh tăng cơ hội chữa khỏi, kéo dài tuổi thọ mà còn giúp cải thiện chất lượng cuộc sống.

Bệnh ung thư đại tràng là gì?

Ung thư đại tràng (hay còn gọi là ung thư ruột già, ung thư đại trực tràng) là sự phát triển bất thường của các tế bào tại đại tràng có khả năng xâm lấn hoặc lan sang các bộ phận khác của cơ thể. Bệnh thường bắt đầu từ các polyp, qua thời gian, các polyp này có thể tiến triển thành ung thư.

bieu-hien-cua-ung-thu-dai-trang
Khối u ung thư nằm trong đại tràng

Polyp đại tràng là những khối tổn thương lồi vào bên trong lòng ruột do tế bào từ thành đại tràng tăng sinh bất thường tạo thành.

Đại tràng (hay còn gọi là ruột già) là đoạn cuối cùng của hệ tiêu hóa, nhiệm vụ của đại tràng là tiếp nhận và bài tiết các thức ăn không tiêu hóa được (phân) ra ngoài cơ thể qua hậu môn.  

Nguyên nhân gây bệnh ung thư đại tràng

Các nguyên nhân dẫn đến ung thư đại tràng có thể kể đến như:

  • Tiền sử gia đình: Có khoảng 25% trường hợp mắc ung thư đại tràng có liên quan đến tiền sử gia đình (ông bà, bố mẹ, anh chị em ruột, họ hàng,...ở đời thứ nhất đã mắc ung thư đại tràng) và 10% còn lại do hội chứng ung thư đại tràng di truyền như đa polyp tuyến gia đình (FAP), hội chứng Lynch,..., 
  • Các bệnh lý về đường ruột: Người bị mắc các bệnh như viêm loét đại tràng mạn tính, polyp đại tràng, bệnh crohn (một loại bệnh viêm ruột) thì khả năng mắc ung thư đại tràng càng cao.
  • Chế độ ăn uống không khoa học: Người thường xuyên ăn đồ ăn muối lên men (dưa muối, kim chim, cà muối,...); các thực phẩm có màu đỏ như thịt trâu, bò, dê, cừu,...; đồ ăn nhanh như xúc xích, hamburger,...; đồ uống có đường như soda, coca cola, sting… sẽ có nguy cơ mắc ung thư đại tràng cao hơn.
  • Thừa cân, béo phì: Những người béo phì có nguy cơ mắc ung thư đại tràng và tử vong cao hơn so với những người có cân nặng bình thường.
  • Hút thuốc lá và uống rượu bia: Thuốc lá và rượu bia gây ra các thay đổi hóa học và vật lý khác nhau trong cơ thể khiến con người dễ mắc ung thư đại tràng.
  • Tuổi tác: Tuổi tác càng cao thì nguy cơ ung thư đại tràng càng cao.

Biểu hiện của ung thư đại tràng

Ở giai đoạn đầu, ung thư đại tràng thường không có triệu chứng rõ ràng và dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý tiêu hóa thông thường khác. Do đó, khi gặp các triệu chứng sau thì nên đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời:

Đau bụng là biểu hiện của ung thư đại tràng

Đau bụng là triệu chứng thường gặp ở những bệnh nhân ung thư đại tràng. Các cơn đau bụng thường diễn ra bất thường: có lúc âm ỉ, có lúc đau quặn bụng, đau dữ dội, tương tự với triệu chứng của bệnh viêm dạ dày, viêm đại tràng,…

Ngoài ra, các cơn đau bụng có thể kèm theo triệu chứng đầy hơi, chướng bụng, khó tiêu, buồn nôn, nôn,... thì người bệnh cần nhanh chóng đến cơ sở y tế thăm khám và điều trị, bởi đây là dấu hiệu nghiêm trọng của tắc ruột do khối u ung thư đại tràng gây ra.

Dieu Tri Ut Dai Trang 1
Đau bụng là một trong những biểu hiện của ung thư đại tràng

Rối loạn tiêu hóa kéo dài

Chán ăn, đầy chướng bụng, khó tiêu, tiêu chảy, táo bón,... cũng là một trong những biểu hiện của ung thư đại tràng và dễ bị nhầm lẫn với các bệnh tiêu hóa thông thường. Nếu tình trạng rối loạn tiêu hóa kéo dài nhiều tuần mà không cải thiện khi thay đổi chế độ ăn uống, người bệnh cảm thấy mệt mỏi, gầy sút cân,... thì cần đi thăm khám sớm.

Thay đổi thói quen đại tiện 

Thường thì số lần đi đại tiện trong một ngày của người mắc ung thư đại tràng sẽ có tần suất nhiều hơn so với bình thường. Khi khối u có kích thước lớn ở một mức độ nhất định sẽ gây ra tình trạng táo bón, đại tiện lắt nhắt, cảm giác đi ngoài chưa hết phân, đi ngoài nhiều lần nhưng vẫn mót rặn,…

Đại tiện ra máu là biểu hiện của ung thư đại tràng

Máu trong phân có thể xuất hiện ở dạng máu tươi, máu sẫm hoặc nhầy máu. Nhiều người lầm tưởng đây chỉ là dấu hiệu của trĩ hoặc nứt kẽ hậu môn, nhưng thực tế ung thư đại tràng cũng thường có biểu hiện đi ngoài ra máu.

Thay đổi hình dạng phân 

Đại tiện phân nhỏ, dẹt hơn so với bình thường kéo dài là một trong những biểu hiện của ung thư đại tràng. Do các polyp hoặc khối u ung thư hình thành và phát triển tạo thành vật cản, trong quá trình bài tiết chất thải phải đi qua những polyp này khiến chúng biến dạng thành hình dẹt và nhỏ hơn bình thường. 

Giảm cân bất thường là biểu hiện của ung thư đại tràng

Giảm cân đột ngột, chán ăn, cơ thể gầy sút nhanh trong thời gian ngắn là dấu hiệu đáng cảnh báo. Khi ung thư đại tràng phát triển, tế bào ung thư tiêu thụ nhiều năng lượng, khiến người bệnh sụt cân mà không do ăn kiêng hay tập luyện.

Thiếu máu, mệt mỏi, suy nhược cơ thể

Thiếu máu, mệt mỏi, suy nhược là một trong những biểu hiện ung thư đại tràng nói riêng và ung thư nói chung nhưng dễ bị bỏ qua. Chảy máu đường tiêu hóa âm thầm khiến người bệnh thiếu máu mạn tính, biểu hiện bằng da xanh xao, hoa mắt, chóng mặt,... Người bệnh cảm thấy kiệt sức ngay cả khi đã nghỉ ngơi, đồng thời suy nhược cơ thể nhanh chóng mà không rõ nguyên nhân.

bieu-hien-cua-ung-thu-dai-trang
Thiếu máu, suy nhược cơ thế là một trong những biểu hiện của ung thư đại tràng

Các giai đoạn của bệnh ung thư đại tràng

Giai đoạn 0 (ung thư đại tràng tại chỗ): Các tế bào ung thư nằm trong niêm mạc hoặc lớp lót bên trong của đại tràng. 

Giai đoạn 1: Các tế bào ung thư xâm lấn sâu hơn giai đoạn 0 nhưng vẫn nằm trong các lớp của thành đại tràng. 

Giai đoạn 2: Bệnh tiến triển nặng hơn so với giai đoạn 1 và được phân thành giai đoạn 2A, 2B và 2C.

  • Giai đoạn 2A: Các tế bào ung thư thường nằm ở lớp ngoài cùng của đại tràng.
  • Giai đoạn 2B: Tế bào ung thư vượt qua lớp ngoài cùng của đại tràng tới niêm mạc bao quanh cơ quan ổ bụng,
  • Giai đoạn 2C: Tế bào ung thư có thể di chuyển tới sát những cơ quan hoặc cấu trúc trong ổ bụng.

Giai đoạn 3: Ung thư đại tràng giai đoạn 3 đã di căn đến các hạch gần đại tràng hoặc xa hơn trong ổ bụng.

Giai đoạn 4: Là giai đoạn cuối cùng, giai đoạn muộn của ung thư đại tràng - các tế bào ung thư đã di căn đến các vị trí của cơ thể.

Các phương thức chẩn đoán ung thư đại tràng

Để chẩn đoán ung thư đại tràng chính xác, các bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện một số cận lâm sàng như:

Xét nghiệm máu để xác định chất chỉ điểm ung thư CEA

Kiểm tra định lượng CEA (Carcinoembryonic Antigen), nếu định lượng này tăng cao, nguy cơ mắc ung thư đại tràng cao. Xét nghiệm CEA được dùng với 2 mục đích: gợi ý chẩn đoán ung thư và theo dõi hiệu quả điều trị. 

Nội soi đại tràng để chẩn đoán ung thư đại tràng

Nội soi đại tràng được xem là “tiêu chuẩn vàng” trong tầm soát, phát hiện sớm và theo dõi bệnh nhân ung thư đại tràng. Bên cạnh đó, nội soi đại tràng còn cho phép cắt bỏ các polyp trong đại tràng hoặc khối u tiền ung thư - ung thư sớm đại tràng (nếu có).

Tại BVĐK Hồng Ngọc, công nghệ nội soi NBI Extra III tiên tiến hàng đầu Nhật Bản được ứng dụng trong tầm soát, chẩn đoán, phát hiện sớm các bệnh lý đại tràng nói riêng và bệnh lý tiêu hóa nói chung. Chỉ với 1 lần nội soi đại tràng, bác sĩ có thể phát hiện mầm mống các bệnh lý tiềm ẩn, đồng thời cắt polyp, cầm máu xuất huyết, cắt tách dưới niêm mạc điều trị ung thư sớm đại tràng,... hiệu quả cao.

bieu-hien-cua-ung-thu-dai-trang
Nội soi đại tràng giúp phát hiện sớm ung thư đại tràng

Đặt lịch nội soi tiêu hóa công nghệ NBI Extra III tại BVĐK Hồng Ngọc: 0911 908 856 

Siêu âm, chụp CT/MRI

Phương pháp này được dùng để xác định vị trí, kích thước và các tổ chức xung quanh khối u, hỗ trợ việc chẩn đoán ung thư đại tràng có di căn sang các bộ phận khác hay không. Ưu điểm của phương pháp này là không xâm lấn cho nên không gây đau đớn.

Sinh thiết polyp chẩn đoán ung thư đại tràng

Sinh thiết polyp đại tràng là kỹ thuật y khoa tối ưu nhất hiện nay để tầm soát ung thư đại tràng. Trong quá trình nội soi đại tràng, bác sĩ sẽ lấy mẫu mô bệnh phẩm và đưa đi xét nghiệm dưới kính hiển vi. Dựa vào kết quả sinh thiết lành tính hoặc ác tính, bác sĩ sẽ tư vấn và chỉ định các phương pháp điều trị phù hợp.

Xét nghiệm tìm máu trong phân

Tìm dấu hiệu của máu trong phân chưa phải là xét nghiệm chính xác nhất cho việc chẩn đoán ung thư đại tràng. Việc phát hiện có máu trong phân gợi ý cần nội soi đại tràng để kiểm tra. Do độ chính xác có xét nghiệm này không cao nhưng dễ thực hiện, chi phí rẻ nên được thực hiện với mục đích sàng lọc trong cộng đồng với số lượng lớn.

Cách phòng ngừa ung thư đại tràng

Ung thư đại tràng được coi như án tử đối với bất kỳ bệnh nhân nào, bởi thời gian ủ bệnh kéo dài và khi phát hiện thì bệnh đã ở trong giai đoạn cuối. Vì vậy để phòng ngừa ung thư đại tràng chúng ta nên khám sức khỏe định kỳ 6 tháng 1 lần và nên sàng lọc ung thư để phát hiện ung thư đại tràng sớm.

Bên cạnh đó, cần thay đổi lối sống theo hướng tích cực hơn bằng cách:

  • Uống đủ từ 1.5 lít - 3 lít nước mỗi ngày để hạn chế tình trạng táo bón, từ đó giảm bớt gánh nặng cho đại tràng
  • Tăng cường ăn thực phẩm có chứa nhiều chất xơ từ trái cây, rau củ,…
  • Bổ sung Vitamin D và canxi
  • Hạn chế rượu bia và thuốc lá
  • Tập thể dục thường xuyên giúp cơ thể khỏe mạnh, kiểm soát cân nặng, tinh thần thư thái và giúp giảm nguy cơ mắc ung thư đại tràng.

Ung thư đại tràng là một trong số ít bệnh ác tính có tiên lượng tốt nếu điều trị ở giai đoạn sớm. Tuy nhiên, ung thư đại tràng thường có triệu chứng mơ hồ và thường xuất hiện chỉ khi khối u ở giai đoạn muộn. Do đó, chủ động nội soi đại tràng định kỳ và duy trì thói quen ăn uống, sinh hoạt lành mạnh chính là phương pháp phòng ngừa và tầm soát, phát hiện sớm, điều trị kịp thời ung thư đại tràng hiệu quả nhất.

bieu-hien-cua-ung-thu-dai-trang
Chủ động nội soi đại tràng định kỳ là phương pháp tầm soát và phát hiện sớm ung thư đại tràng hiệu quả nhất

Đặt lịch nội soi đại tràng, chủ động bảo vệ sức khỏe, phòng ngừa ung thư đại tràng.

Liên hệ Hotline ngay: 0911 908 856

—-------------

**Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh không được tự ý mua thuốc để điều trị. Để biết chính xác tình trạng bệnh lý, người bệnh cần tới các bệnh viện để được bác sĩ thăm khám trực tiếp, chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị hợp lý.

Trung tâm Tiêu hóa và Bệnh lý Đại Trực Tràng, Tầng sinh môn - Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc

  • Số 55 Yên Ninh, Ba Đình, Hà Nội
  • Số 8 Châu Văn Liêm, Từ Liêm, Hà Nội
  • Phòng khám Hồng Ngọc Tasco Long Biên - Tầng 3, tòa B, Tasco Megamall, 07- 09 Nguyễn Văn Linh, Việt Hưng, Hà Nội

Cập nhật nhiều thông tin hữu ích và chương trình Ưu đãi tại: 

https://www.facebook.com/trungtamtieuhoaBVHongNgoc

Đọc tiếp
Quay lại
Hỏi đáp Bác sĩ
Viết câu hỏi
Các bác sĩ có chuyên khoa liên quan
Bác sĩ
Nguyễn Thị Xuân

Đăng ký tư vấn

Cơ sở chuyên khoa liên quan
Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc - Phúc Trường Minh
  • Số 8 đường Châu Văn Liêm, Phường Từ Liêm, Thành phố Hà Nội, Việt Nam
  • Hotline: +(84-24) 7300 8866
Đặt lịch ngay
Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc - Yên Ninh
  • Số 55 Yên Ninh, phường Ba Đình, Hà Nội
  • Hotline: (+84-24) 3927 5568
Đặt lịch ngay
Phòng khám Đa khoa Hồng Ngọc - Keangnam
  • Tầng 10 tòa nhà 70 tầng, tòa nhà Keangnam Hanoi Landmark Tower, phường Yên Hòa, Hà Nội
  • Hotline: (+84-24) 3927 5568
Đặt lịch ngay
Phòng khám Đa khoa Hồng Ngọc - Kosmo Tây Hồ
  • Tầng 1&2 Tòa nhà NoVo chung cư Kosmo, 161 Xuân La, phường Xuân Đỉnh, Hà Nội
  • Hotline: (+84-24) 3927 5568
Đặt lịch ngay