Phì đại tuyến tiền liệt lành tính là tình trạng tuyến tiền liệt ở nam giới phát triển quá mức bình thường. Bệnh thường gặp ở nam giới tuổi trung niên. Nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị phì đại tiền liệt tuyến như thế nào sẽ được giải đáp trong bài viết dưới đây.
Phì đại tuyến tiền liệt là gì?
Phì đại tuyến tiền liệt hay còn gọi là tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt, u xơ tuyến tiền liệt.... Đây là bệnh thường gặp ở nam giới lớn tuổi. Tuyến tiền liệt là một tuyến nhỏ kích thước khoảng 10-20 gr đóng vai trò quan trọng trong việc co bóp, kiểm soát nước tiểu, ngăn tinh dịch không chảy ngược vào bàng quang trong quá trình xuất tinh.
Phì đại tuyến tiền liệt là sự gia tăng kích thước bất thường ở bộ phận này, chèn ép vào niệu đạo và bàng quang gây ra các rối loạn tiết niệu như: tiểu khó, tiểu nhiều lần, tiểu gấp, tiểu không hết và các biến chứng như nhiễm trùng đường tiết niệu, sỏi bàng quang, suy giảm chức năng thận.
Phì đại tuyến tiền liệt là bệnh lành tính nhưng nếu không được thăm khám và điều trị kịp thời có thể dẫn tới nhiều biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng chất lượng cuộc sống. Mặc dù phì đại tuyến tiền liệt không dẫn đến ung thư tuyến tiền liệt nhưng nhiều trường hợp ung thư tuyến tiền liệt có thể phát hiện đồng thời cùng với phì đại tuyến tiền liệt.
Phì đại tuyến tiền liệt hay còn gọi là tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt là tình trạng tuyến tiền liệt phát triển quá mức bình thường, thường gặp ở nam giới tuổi trung niên
Phì đại tuyến tiền liệt, nguyên nhân do đâu?
Hiện nay, nguyên nhân chính gây phì đại tuyến tiền liệt vẫn chưa được xác định rõ ràng nhưng theo nhiều nghiên cứu thì tuổi già và hormone nam giới là tác nhân gây phì đại tuyến tiền liệt nhiều nhất nhiều nhất.
Nam giới có độ tuổi càng cao, hoạt động nội tiết tố thay đổi bất thường: suy giảm testosterone và tăng estrogen là tác nhân gây phì đại tuyến tiền liệt. Nam giới lớn tuổi cũng có hàm lượng dihydrotestosterone (DHT) cao hơn, trong khi lượng nồng độ testosterone trong máu giảm. Điều này có thể thúc đẩy các tế bài tuyến tiền liệt tiếp tục phát triển, làm tăng nguy cơ mắc phì đại tuyến tiền liệt.
Các yếu tố di truyền hoặc bất thường về tinh hoàn đều có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Nếu trong gia đình có cha hoặc anh em ruột mắc phì đại tuyến tiền liệt, nguy cơ mắc bệnh cũng sẽ cao hơn.
Chế độ ăn uống không lành mạnh và lối sống thiếu vận động cũng có thể góp phần vào sự phát triển của phì đại tuyến tiền liệt. Chế độ ăn uống nhiều thịt đỏ và chế phẩm từ sữa, thiếu chất xơ, thiếu chất béo tốt và lối sống ít tập thể dục, thường xuyên sử dụng chất kích thích hay thiếu ngủ có ảnh hưởng lớn đến nguy cơ mắc bệnh và quá trình điều trị bệnh.
Triệu chứng phì đại tuyến tiền liệt là gì?
Tùy theo mức độ của bệnh, nam giới mắc phì đại tuyến tiền liệt sẽ có các triệu chứng khác nhau. Nam giới có thể nhận biết phì đại tuyến tiền liệt qua một số triệu chứng sau:
- Tiểu khó, tiểu buốt, đôi khi bí tiểu: Người bệnh có cảm giác buồn đi tiểu nhưng phải một lúc sau mới có thể tiểu được, có thể kèm cảm giác đau khi đi tiểu.
- Tia nước tiểu yếu hoặc ngắt quãng: Lượng nước tiểu ra nhỏ, không thành dòng có thể đái rắt.
- Tiểu són: Người bệnh thường xuyên gặp hiện tình trạng nước tiểu bị són một ít ra quần, không thể kiểm soát.
- Tiểu nhiều lần trong đêm: Tăng số lần đi tiểu, khoảng cách giữa các lần đi tiểu ngắn đặc biệt tiểu nhiều vào đêm.
Ngoài ra, một số triệu chứng ít phổ biến hơn như: nhiễm trùng đường tiết niệu, tiểu ra máu. Mặc dù phì đại tiền liệt tuyến là bệnh lý lành tính tuy nhiên nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, phì đại tuyến tiền liệt có thể gây nên nhiều biến chứng như sỏi bàng quang, bí tiểu mạn tính, nhiễm trùng tiết niệu,...
Nam giới nghi ngờ đang bị phì đại tuyến tiền liệt có thể đặt lịch khám cùng chuyên gia qua hotline 0912.002.131 hoặc điền thông tin TẠI ĐÂY để được tư vấn điều trị đúng cách.
Chẩn đoán phì đại tuyến tiền liệt như thế nào?
Để xác định tình trạng và mức độ phì đại tuyến tiền liệt, các bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám lâm sàng: khai thác tiền sử gia đình, triệu chứng để đưa ra chẩn đoán sơ bộ ban đầu từ đó chỉ định các xét nghiệm cận lâm sàng phù hợp. Các xét nghiệm hỗ trợ bác sĩ chẩn đoán xem người bệnh có mắc phì đại tuyến tiền hay không và mức độ như thế nào bao gồm:
Siêu âm: Siêu âm giúp bác sĩ đánh giá thể tích, kích thước và hình dạng của tuyến tiền liệt, từ đó xác định mức độ phì đại tuyến tiền liệt. Kích thước lớn hơn bình thường có thể là dấu hiệu của tăng sinh tuyến tiền liệt. Siêu âm cũng có thể phát hiện các vấn đề khác như sỏi bàng quang, u xơ, hoặc các khối u trong hệ tiết niệu, giúp chẩn đoán toàn diện hơn. Các phương pháp siêu âm tuyến tiền liệt gồm siêu âm qua đường trực tràng, siêu âm qua tầng sinh môn, siêu âm màu Doppler.
Siêu âm là một phương pháp quan trọng trong việc chẩn đoán và theo dõi tình trạng phì đại tuyến tiền liệt
Nội soi bàng quang: Một ống soi nhỏ được đưa vào niệu đạo của người bệnh để kiểm tra tình trạng niệu đạo và bàng quang, có thể phát hiện các vấn đề khác như sỏi bàng quang, u xơ, hoặc các khối u trong hệ tiết niệu.
Xét nghiệm PSA: Xét nghiệm PSA là một xét nghiệm máu định lượng giá trị PSA, kháng nguyên đặc hiệu của tuyến tiền liệt nhằm giúp các bác sĩ chẩn đoán phân biệt giữa phì đại tuyến tiền liệt và ung thư tuyến tiền liệt.
Một số xét nghiệm khác như xét nghiệm vi khuẩn (cấy nước tiểu, làm kháng sinh đồ), xét nghiệm sinh thiết, chụp cộng hưởng từ... Tuy nhiên không phải bệnh nhân nào cũng cần thực hiện tất cả các xét nghiệm kể trên. Dựa trên tình trạng bệnh, bác sĩ sẽ lựa chọn và chỉ định phương pháp xét nghiệm phù hợp.
Điều trị phì đại tuyến tiền liệt ra sao?
Điều trị tự nhiên
Với các bệnh nhân phì đại tuyến tiền liệt mức độ nhẹ, người bệnh chỉ cần nghỉ ngơi điều độ, tập luyện thể dục thể thao, thay đổi lối sống như không nhịn tiểu, đi tiểu ngay khi cảm thấy buồn, hạn chế rượu bia và các chất kích thích, giảm căng thẳng... để giảm các triệu chứng của bệnh mà không cần dùng thuốc hay can thiệp phẫu thuật.
Điều trị nội khoa
Trong trường hợp các biện pháp tự nhiên không có hiệu quả, bác sĩ sẽ chỉ định người bệnh dùng thuốc. Các loại thuốc được sử dụng nhằm giảm triệu chứng, ngăn ngừa các biến chứng gồm: thuốc chặn alpha, thuốc giảm hormone, thuốc kháng sinh trong trường hợp tuyến tiền liệt bị viêm mãn tính do vi khuẩn.
Tuy nhiên, các loại thuốc này luôn đi kèm tác dụng phụ không mong muốn, có thể khiến người bệnh mệt mỏi, hạ huyết áp, rối loạn cương dương... Do đó, người bệnh tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc, cần tuân thủ nghiêm ngặt theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.
Can thiệp phẫu thuật
Trường hợp điều trị bằng thuốc không hiệu quả, kích thước tuyến tiền liệt phình to trên 80g, bệnh nhân sẽ được chỉ định làm phẫu thuật.
Phẫu thuật tuyến tiền liệt qua niệu đạo là phương pháp cắt bỏ khối u tuyến tiền liệt bằng máy cắt nội soi qua đường niệu đạo với các ưu điểm như ít đau, thời gian phục hồi nhanh, thời gian lưu viện ngắn, hạn chế tối đa các biến chứng trong và sau mổ.
Mặc dù đem lại hiệu quả điều trị cao, tuy nhiên phương pháp này chống chỉ định với các trường hợp: hẹp niệu đạo do không đặt được máy nội soi, viêm tuyến tiền liệt cấp tính, nhiễm khuẩn đường tiết niệu, cứng khớp hạng, bệnh nội khoa nặng đang tiến triển như tim mạch, hô hấp… Bệnh nhân nên tham khảo ý kiến chuyên môn từ các bác sĩ chuyên khoa và thực hiện các kiểm tra định kỳ sau phẫu thuật để đảm bảo sức khỏe tuyến tiền liệt.
Phẫu thuật nội soi phì đại tiền liệt tuyến bằng tia laser hay còn gọi là HoLEP (Holmium Laser Enucleation of the Prostate), là một phương pháp phẫu thuật tiên tiến và hiệu quả trong điều trị tăng sinh tuyến tiền liệt. Phẫu thuật thường được thực hiện qua việc chèn ống cảng qua ống nước tiểu vào bàng quang.
Tia laser được sử dụng để cắt bỏ hoặc hủy bỏ mô tuyến tiền liệt thừa. Phẫu thuật bằng tia laser thường ít mất máu, giảm nguy cơ xuất huyết và cần truyền máu sau phẫu thuật, giữ lại được các cơ quan xung quanh và giảm nguy cơ tổn thương đến các dây thần kinh và mạch máu liên quan đến chức năng tình dục. Phương pháp này cũng phù hợp với những người có tình trạng sức khỏe yếu hoặc các tình trạng y tế phức tạp.
Phẫu thuật phì đại tuyến tiền liệt bằng laser với ưu điểm không đau, không mất máu, hồi phục nhanh
Phẫu thuật nội soi phì đại tiền liệt tuyến bằng dao lưỡng cực là một phương pháp phẫu thuật tiêu biểu được sử dụng để giảm kích thước của tuyến tiền liệt ở nam giới mắc phì đại đại tuyến liệt. So với phẫu thuật truyền thống, phương pháp này có một số ưu điểm như: giảm nguy cơ mất máu, giảm nguy cơ về chức năng tình dục, thời gian hồi phục ngắn hơn, hiệu quả và an toàn.
Nút mạch tuyến tiền liệt
Nút mạch tuyến tiền liệt là kỹ thuật nút mạch chặn nguồn máu nuôi nhằm thu nhỏ tuyến tiền liệt phì đại, cải thiện triệu chứng tiểu đêm, bí tiểu cho người bệnh. Đây là phương pháp điều trị phì đại tuyến tiền liệt xâm lấn tối thiểu, mang lại hiệu quả cao.
Dưới sự hỗ trợ của máy chụp mạch số hóa xóa nền DSA tích hợp công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI), bác sĩ sẽ đưa một ống thông vào lòng động mạch, bơm vật liệu nút mạch bít tắc các nhánh mạch cấp máu cho tuyến tiền liệt. Khi cắt nguồn máu nuôi, tuyến tiền liệt sẽ giảm dần kích thước và không còn chèn ép vào niệu đạo, bàng quang. Từ đó, các triệu chứng bí tiểu, tiểu rắt sẽ được cải thiện.
Phương pháp này giúp bảo toàn tối đa tuyến tiền liệt, không gây các biến chứng như xuất tinh ngược, rối loạn cương dương, phù hợp với bệnh nhân ở mọi độ tuổi, đặc biệt là bệnh nhân trẻ tuổi cần bảo tồn chức năng sinh dục. Kỹ thuật này cũng có thể được thực hiện trên cả những bệnh nhân không có khả năng phẫu thuật như những người có bệnh nền liên quan đến hô hấp, bệnh tim mạch.
Nút mạch phì đại tuyến tiền liệt là phương pháp an toàn và ít xâm lấn. Bệnh nhân hoàn toàn tỉnh táo trong quá trình thực hiện thủ thuật
Khám và điều trị phì đại tuyến tiền liệt ở đâu?
Việc thăm khám và điều trị phì đại tuyến tiền liệt cần được thực hiện bởi các chuyên gia y tế có kinh nghiệm, đặc biệt là các bác sĩ chuyên khoa Tiết niệu.
Đến với Khoa Nam học và Phẫu thuật tiết niệu BVĐK Hồng Ngọc, bệnh nhân sẽ được:
- Thăm khám và điều trị với chuyên gia kinh nghiệm, bài bản, đứng đầu là ThS.BSCKII - Trịnh Minh Thanh: 30 năm kinh nghiệm điều trị bệnh lý nam khoa, cùng nhiều chứng chỉ phẫu thuật tại Hoa Kỳ, Nhật bản,…
- Hệ thống xét nghiệm hóa sinh tự động hóa, siêu âm Doppler, máy MRI thế hệ mới giúp tầm soát toàn diện tác nhân gây phì đại tuyến tiền liệt và hỗ trợ đắc lực cho đội ngũ chuyên gia trong quá trình phẫu thuật.
- Hệ thống trang thiết bị hiện đại công nghệ Đức, Nhật hỗ trợ đắc lực cho đội ngũ chuyên gia trong quá trình phẫu thuật.
Đặt lịch khám cùng chuyên gia qua hotline 0912.002.131 hoặc điền thông tin vào FORM bên dưới để được tư vấn điều trị đúng cách.
**Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.