Chi tiết bài tư vấn

Trong quá trình sinh thường, ở một số trường hợp, các bác sĩ buộc phải áp dụng thủ thuật rạch tầng sinh môn để giúp chị em có cuộc “vượt cạn” dễ dàng hơn. Sau khi sinh xong, các bác sĩ sẽ tiến hành khâu tầng sinh môn. Và việc chăm sóc vết khâu này là rất quan trọng để giúp sản phụ nhanh chóng phục hồi.

Tầng sinh môn là gì? Vì sao phải rạch tầng sinh môn

Tầng sinh môn là khu vực của cơ thể nằm giữa xương mu và xương cụt, bao gồm phần đáy chậu và các cấu trúc xung quanh. Bộ phận này chính là phần mô nằm giữa hậu môn và âm đạo có chiều dài khoảng 3-5 cm.Tầng sinh môn có vai trò rất quan trọng trong việc giao hợp, tiếp nhận tinh trùng và nuôi dưỡng thai nhi.

Trên thực tế khi sinh thường, bộ phận sinh dục nữ dần mở rộng các cơ để thai nhi có thể dễ dàng chui lọt ra bên ngoài. Tuy nhiên việc giãn nở cũng có giới hạn, bác sĩ sẽ rạch tầng sinh môn khi cần thiết, cụ thể là trong những trường hợp sau:

• Thai nhi có đầu quá to hoặc có trọng lượng khá lớn

• Thai nằm ngôi mông

  hay chân  

• Thai sinh non 

• Em bé không đủ oxy

• Ca sinh cần dùng forceps hay máy hút hỗ trợ

• Sản phụ rặn thời gian dài khi sinh

• Sản phụ có độ linh hoạt của tầng sinh môn kém, bị viêm âm đạo, cơ co bóp của tử cung không đủ mạnh khiến quá trình sinh nở trở nên khó khăn hơn. 

Bác sĩ hoặc nữ hộ sinh sẽ thực hiện một thủ thuật nhỏ là rạch một đường ngắn ở tầng sinh môn để giúp cho thai nhi được chào đời nhanh chóng và tránh trường hợp sản phụ cố gắng rặn sẽ làm rách tầng sinh môn. Thông thường, bác sĩ sẽ rạch tầng sinh môn ở vùng giữa âm đạo và hậu môn.

Sau khi sinh xong, các bác sĩ sẽ tiến hành khâu tầng sinh môn

. Nếu không rạch mà để tầng sinh môn bị rách, vết thương sẽ xấu, khó khâu hơn và thậm chí gây biến chứng chảy máu nặng nề. Vết khâu bị rách sẽ khó đạt được độ thẩm mỹ cao như vết khâu chủ động cắt tầng sinh môn.

Đối với một số sản phụ âm đạo giãn đủ rộng, có khả năng sinh đẻ dễ dàng hoặc thai nhi nhỏ có thể bỏ qua thủ thuật này.

Tìm hiểu thêm tại video giải đáp thắc mắc rạch tầng sinh môn có đau không?  

Thời gian phục hồi và những biến chứng có thể xảy ra khi khâu tầng sinh môn

Thông thường, sau 2- 4 tuần, vết khâu tầng sinh môn sẽ liền da. Tuy nhiên, việc này còn tùy thuộc vào cơ địa của mỗi người.

Chỉ khâu sẽ tự tiêu và việc này sẽ mất từ 2 - 12 tuần, tùy thuộc vào loại chỉ. Thế nên mẹ sau sinh cần biết cách chăm sóc vết khâu tầng sinh môn để vết thương nhanh lành.

Mẹ sẽ bị đau sau khi cắt và khâu tầng sinh môn. Một số vấn đề có thể xảy ra với vết khâu tầng sinh môn như vết khâu tầng sinh môn bị hở, bị rách, đứt chỉ vết khâu tầng sinh môn, vết khâu bị mưng mủ, bị ngứa.

Sản phụ có những bất thường sau đây nên đến các cơ sở y tế hoặc bệnh viện để thăm khám ngay:

• Vết khâu tầng sinh môn đau bất thường, mưng mủ hay có mùi hôi vì đó có thể là dấu hiệu nhiễm trùng vết khâu tầng sinh môn

• Sốt hay ớn lạnh

• Đau bụng dưới nhiều

• Cảm giác nóng rát hay đau nhiều khi tiểu

• Chảy máu cục nhiều.

Khâu tầng sinh môn chăm sóc ra sao?

 Cách giúp giảm đau vết khâu tầng sinh môn

• Chườm lạnh có thể giúp giảm đau và giảm sưng viêm, nhưng hãy hỏi bác sĩ về thời gian và cách làm để đảm bảo an toàn thực hiện.

• Một trong những cách giúp giảm đau vết khâu tầng sinh môn chính là dùng thuốc giảm đau. Nếu sản phụ bị đau nhiều, có thể yêu cầu bác sĩ kê thêm thuốc giảm đau mà không làm ảnh hưởng đến sữa mẹ.

• Điều chỉnh tư thế: Nếu bị đau khi ngồi thì nên chuyển sang nằm sấp, hoặc nghiêng. Nếu ngồi, nên ngồi trên đệm hơi có thể điều chỉnh được sự căng phồng sẽ giúp thoải mái hơn.

• Kiêng quan hệ tình dục: Nhiều người sẽ thấy đau khi quan hệ

  trong vài tháng đầu sau sinh. Người phụ nữ nên nói với chồng và chờ đợi cho đến khi vết khâu lành hoàn toàn.

• Chăm sóc vết khâu: Giữ vết khâu sạch sẽ và khô ráo, đặc biệt là sau khi tiểu tiện. Nếu việc đại tiện trở nên khó khăn thì nên dùng thuốc làm mềm phân trước.

• Không nên thụt tháo

• Thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh. 

  Ăn nhiều chất xơ và uống nhiều nước để tránh bị táo bón, có thể tổn thương đến vết khâu chưa lành.

• Cần hạn chế vận động mạnh để tránh gây tổn hại đến vết thương. Tuy nhiên, mẹ sau sinh có thể di chuyển xung quanh nhà một cách nhẹ nhàng để tăng lưu thông máu đến vùng tầng sinh môn, giúp vết thương mau lành hơn.

Cách vệ sinh tầng sinh môn tại nhà

• Giữ vùng vết khâu luôn khô ráo và sạch sẽ bằng cách sử dụng nước sạch đun sôi để nguội, pha muối loãng để rửa vệ sinh vùng kín hoặc rửa vùng kín bằng dung dịch rửa phụ khoa chuyên dụng cho phụ nữ sau sinh. Khi vệ sinh, cần rửa nhẹ nhàng, dội nước từ từ. Nên vệ sinh ít nhất 3 lần/ngày, nhất là sau khi tiểu tiện, sau khi vệ sinh nên thấm khô vùng kín bằng khăn mềm.

• Giảm nguy cơ nhiễm trùng từ hậu môn bằng cách lau từ trước ra sau.

• Thay băng vệ sinh thường xuyên để đảm bảo không gây nhiễm trùng đến vết khâu

• Không nên thụt rửa âm đạo quá sâu khi chưa được sự cho phép từ bác sĩ.

• Sau khi đi vệ sinh, mẹ nên rửa sạch bằng nước ấm bằng cách dội từ trên xuống dưới giữa hai chân. Thực hiện ba lần một ngày và lau khô lại một cách thật nhẹ nhàng. Khi đi tiểu tiện xong thì nên xối nước bằng cách dùng vòi hoa sen để ngăn nước tiểu làm nhiễm trùng vết thương. Hoặc mẹ có thể dùng khăn giấy mềm và sạch để đặt nhẹ lên vết khâu, tránh nước tiểu làm xót hoặc buốt.

• Nên tránh để vết thương tiếp xúc với bề mặt vải là tốt nhất. Sử dụng quần lót dùng một lần hoặc quần lót bằng chất liệu cotton thấm hút tốt, rộng rãi thoải mái với eo cao để đảm bảo dịu nhẹ nhất với vết khâu.

Bí quyết giúp vết thương mau lành

• Lau rửa, chăm sóc vết khâu sau sinh

Khi vệ sinh vùng vết khâu, mẹ có thể sử dụng bông, gạc y tế nhúng nước ấm rồi lau theo một chiều duy nhất. Bắt đầu từ âm đạo rồi kéo nhẹ về phía hậu môn. Tuyệt đối không lau đi lau lại nhiều chiều để tránh vi khuẩn từ hậu môn có thể tiếp xúc với vết thương.

• Tắm đúng cách

Mẹ không cần quá lo lắng về chuyện vết thương sẽ tiếp xúc với nước. Bác sĩ cho phép mẹ sinh thường hoàn toàn có thể tắm rửa sau khi đã khâu vết rạch. Mặc dù vậy, khi tắm mẹ chỉ cần lau rửa nhanh bằng nước lã.

Không dùng vòi xịt thẳng lâu và mạnh vào vết thương vì lực nước sẽ dễ làm cho vết khâu bị bục chỉ cũng như tạo điều kiện cho vi khuẩn tấn công. Tắm xong mẹ nên dùng khăn thấm khô xung quanh vùng kín và vết khâu rồi đóng băng vệ sinh sạch sẽ.

• Chăm sóc vết thương tầng sinh môn mau lành lại bằng cách đi bộ

Nhiều mẹ nghĩ rằng việc đi lại sẽ ảnh hưởng đến vết thương, nhưng hoàn toàn ngược lại, việc tập đi bộ sau sinh giúp lưu thông máu đến vùng tầng sinh môn, giảm sưng và giúp vết khâu mau lành hơn. Vì vậy nên sau ngày đầu tiên, khi mẹ lấy lại sức và ngồi dậy bình thường được, hãy tập đi lại nhẹ nhàng xung quanh giường bệnh, hoặc tập đi ngoài hành lang khoa hậu sản.

Lúc đầu, việc đi lại có thể gây khó khăn và đau nhưng hãy cố gắng tập luyện bằng cách: đi thẳng người, hai chân dang rộng ra một chút và bước đi tự tin.

Việc đi lại sau khi khâu tầng sinh môn sẽ khiến các mẹ cảm thấy đau đớn và khó khăn. Do đó, chị em nên đi lại nhẹ nhàng để không ảnh hưởng đến vết thương. Cũng không nên nằm quá nhiều, nên đi lại vận động nhẹ để máu lưu thông giúp vết thương bớt sưng hơn. Tập bài tập sàn chậu hơn để giúp máu lưu thông và thúc đẩy lành vết thương.

Chế độ ăn uống giúp vết khâu mau lành

Không ăn kiêng khem, nên ăn đầy đủ các chất dinh dưỡng để phục hồi sức khỏe, nuôi con bằng sữa mẹ

và giúp lành vết thương.

Bổ sung thực phẩm chứa nhiều chất đạm như thịt, cá, tép, trứng, lươn,… và các loại đậu. Đây là nguyên liệu chính để tạo các tế bào mới, các thành phần có liên quan đến quá trình lành vết thương. 

Bổ sung các loại thực phẩm giàu sắt, acid folic, vitamin B12 sẽ tốt cho quá trình tạo máu. Vì máu sẽ mang các nguyên liệu cần thiết như protein, vitamin, khoáng chất và oxy đến mô đang bị tổn thương; mang các tế bào bạch cầu, đại thực bào đến tiêu diệt các vi khuẩn xâm nhập vào vết thương, đồng thời dọn dẹp các chất thải như xác vi trùng chết, xác các tế bào đã chết. Các chất này có nhiều trong các loại thịt, gan, trứng, sữa, các loại rau xanh đậm,…

Bổ sung những thực phẩm chứa vitamin B, A, E, là các vitamin có vai trò quan trọng trong việc tạo mô mới và làm vết thương mau lành. 

Bổ sung vitamin C có ảnh hưởng đáng kể đến việc lành vết thương, giúp tăng sức đề kháng của cơ thể chống lại hiện tượng nhiễm trùng, mưng mủ. 

Xây dựng chế độ ăn lành mạnh, ăn nhiều chất xơ, hoa quả tươi và uống nhiều nước để tránh táo bón

. Bởi nếu bị táo bón thì nguy cơ vết thương bị rạn, bục rất cao. 

Ngoài ra, ăn cá, thịt gia cầm, trứng, nghêu, sò, ốc, thận, gan, ngũ cốc,… giàu kẽm và selen cũng giúp mau lành vết thương, chống nhiễm khuẩn.

Hy vọng với những chia sẻ nêu trên, các mẹ sẽ có thể tự chăm sóc vết khâu tầng sinh môn chóng lành, sớm bình phục để thuận tiện hơn trong sinh hoạt hằng ngày thời kỳ sau sinh.

Khi sinh con tại Bệnh viện Hồng Ngọc, các mẹ luôn được bác sĩ giải thích và tư vấn kỹ lưỡng mọi vấn đề trước khi bước vào phòng sinh. Việc rạch tầng sinh môn được thực hiện bởi bác sĩ có chuyên môn và kinh nghiệm, đảm bảo vết rạch và khâu thẩm mỹ đẹp, giúp vết thương mau lành.

Sau sinh mẹ được chiếu tia plasma giúp cho vết khâu nhanh ráo và liền da sớm hơn, giảm cơn đau nhức. Mẹ cũng được tư vấn và chỉ dẫn cách vệ sinh vết khâu tầng sinh môn đúng cách nhất.

Với đội ngũ đông đảo các bác sĩ giỏi chuyên môn, cùng dịch vụ chất lượng 5*, Bệnh viện Hồng Ngọc chắc chắn là địa chỉ sinh con tuyệt vời, mang đến cho mẹ sự thoải mái và dễ chịu nhất.

Để nhận tư vấn thai sản trọn gói tại Hồng Ngọc, mẹ vui lòng đăng ký tại đây:

**Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh không được tự ý mua thuốc để điều trị. Để biết chính xác tình trạng bệnh lý, người bệnh cần tới các bệnh viện để được bác sĩ thăm khám trực tiếp, chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị hợp lý.

Theo dõi fanpage của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc để biết thêm thông tin bổ ích khác

https://www.facebook.com/BenhvienHongNgoc