Bí tiểu sau sinh là một trong những biến chứng thường gặp, nhất là khi sinh ngả âm đạo. Cần hiểu rõ tình trạng bệnh để có biện pháp phòng tránh cũng như điều trị tích cực giúp cho người mẹ giải phóng được những điều khó chịu.
Bí tiểu là tình trạng rối loạn đường tiểu, biểu hiện triệu chứng mắc đi tiểu những không thể tiểu được, và khi thăm khám gõ thấy có cầu bàng quang. Những sản phụ mắc chứng bí tiểu sau sinh thường có cảm giác căng tức khi ấn bụng. Sau khi hướng dẫn sản phụ tập đi tiểu như ngồi theo tư thế tự nhiên, hay chườm ấm lên bụng vùng dưới rốn nhưng sản phụ vẫn không tự đi tiểu được, cảm giác căng tức và khó chịu ngày càng tăng.
Với phụ nữ đẻ thường
Trong quá trình chuyển dạ, khi ngôi thai xuống thấp, thường là đầu thai nhi đè vào cổ bàng quang hay niệu đạo gây ứ đọng nước tiểu. Từ đó làm bàng quang căng giãn, khi giãn nhiều làm mất trương lực và làm co thắt cơ cổ bàng quang.
Một số trường hợp trong lúc sinh phải cắt tầng sinh môn để giúp cho đầu thai nhi sổ ra được dễ dàng hơn thì sau khi may lại, vết thương sẽ sưng nề làm cho người mẹ khi đi tiểu không dám rặn tiểu vì đau.
Ngoài ra khi bí tiểu, động tác thông tiểu nhiều lần gây viêm bàng quang, làm cho triệu chứng bí tiểu thể hiện rõ.
Với phụ nữ đẻ mổ
Thuốc gây tê tủy sống có hàm lượng Bupivacain và Fentanyl (thuộc nhóm opioid) có tỷ lệ gây bí tiểu 10 – 15% sau mổ. Do đó, phải kiên nhẫn chờ cho đến khi hết tác dụng của thuốc thì hiện tượng bí tiểu của mẹ mới được chẩn đoán rõ ràng. Ngoài ra đối với sản phụ sinh mổ, tổn thương do thủ thuật thô bạo, dập bàng quang gây liệt bàng quang gây bí tiểu sau sinh.
Bí tiểu sau sinh có biểu hiện trên lâm sàng là sau khi sinh con khoảng 3-4 giờ đồng hồ trở đi, bà mẹ có cảm giác buồn tiểu nhưng không thể tiểu được.
Khám lâm sàng thấy bụng mềm, vùng dưới rốn là khối tử cung co hồi tốt, còn xuất hiện một khối cầu khác là cầu bàng quang.
Khi ấn bụng có cảm giác căng tức. Sau khi hướng dẫn tập đi tiểu như ngồi theo tư thế tự nhiên, hay chườm ấm lên bụng vùng dưới rốn nhưng sản phụ vẫn không tự đi tiểu được, và cảm giác căng tức và khó chịu ngày càng tăng.
Biểu hiện trên lâm sàng của bí tiểu sau sinh là mẹ có cảm giác buồn tiểu nhưng không thể tiểu được
Xem thêm: Dịch vụ thai sản
Tập đi tiểu
Tập đi tiểu theo tư thế ngồi tự nhiên, tránh nhịn tiểu do đau
Thông tiểu
Đặt sonde tiểu và lưu trong 24 giờ nếu tập đi tiểu mà sản phụ vẫn không tiểu được. Đặt sonde tiểu giữ lại và tháo kẹp mỗi 3 – 4 giờ/lần, tạo lại phản xạ đi tiểu. Khi tháo kẹp, người mẹ phải tập rặn tiểu qua sonde. Trước khi rút sonde tiểu, kẹp sonde tiểu 4 giờ, chờ cảm giác mót tiểu, cho người mẹ rặn tiểu qua sonde, nếu tiểu được qua sonde thì mới rút sonde.
Các điểm cần lưu ý khi thông tiểu:
Sử dụng thuốc
Dùng thuốc kháng sinh chống nhiễm trùng thường được chỉ định như cephalexin, doncef, augmentin. Những thuốc này dùng bằng đường uống và liên tục trung bình trong 7 ngày.
Dùng thuốc kháng viêm để chống phù nề chèn ép vào cổ bàng quang. Thuốc chống phù nề ví dụ như: alphachymotrypsin, buscopan…
Dùng thuốc hỗ trợ tăng cường trương lực và co bóp bàng quang bằng thuốc prostigmin hay xatral dùng 4 – 5 ngày giúp khả năng co bóp bàng quang trở lại bình thường.
Ngoài ra kết hợp các thuốc vitamin B1, vitamin B6 và vitamin B12 nhằm tăng sức khỏe.
Có thể bạn quan tâm:
Mẹ nên uống nhiều nước để phòng tránh tình trạng bí tiểu sau sinh
Với những chia sẻ về cách phòng ngừa và điều trị bí tiểu sau sinh nêu trên mà tình trạng của mẹ vẫn không thuyên giảm, hoặc sau khi sinh nếu thai phụ đi tiểu thấy đau hoặc có cảm giác nóng rát khi đi tiểu, thậm chí còn không muốn đi tiểu và cố gắng “nhịn” trong khi lại buồn tiểu liên tục… thì cần đến cơ sở y tế để được bác sĩ khám và chẩn đoán.
Bác sĩ sẽ chỉ định cụ thể như cho dùng thuốc kháng sinh chống nhiễm khuẩn, thuốc kháng viêm chống phù nề chèn ép vào cổ bàng quang và nguyên tắc sau cùng hỗ trợ tăng cường trương lực bàng quang giúp khả năng co bóp bàng quang trở lại bình thường.
Bí tiểu sau sinh là một biến chứng thường gặp, không gây nguy hại cho bà mẹ. Tuy nhiên nó gây nên cảm giác đau tức và khó chịu, ảnh hưởng không nhỏ tới bà mẹ sau sinh. Tần suất mắc bệnh khoảng 13,5%. Do đó phụ nữ sau sinh cần phải bổ sung thêm kiến thức về chứng bệnh này để phòng ngừa, điều trị kịp thời để quá trình phục hồi sau quá trình vượt cạn được diễn ra nhanh chóng.
**Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh không được tự ý mua thuốc để điều trị. Để biết chính xác tình trạng bệnh lý, người bệnh cần tới các bệnh viện để được bác sĩ thăm khám trực tiếp, chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị hợp lý.
Theo dõi fanpage của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc để biết thêm thông tin bổ ích khác: https://www.facebook.com/BenhvienHongNgoc/