Viêm tiểu phế quản ở trẻ là bệnh viêm đường hô hấp nặng, thường xảy ra quanh năm nhưng tăng mạnh vào thời điểm giao mùa đông - xuân, thu - đông, chủ yếu ở trẻ dưới 2 tuổi. Bệnh chuyển biến nhanh, phức tạp, gây ra các biến chứng nặng như viêm phổi, suy hô hấp, suy tim,…nếu không được nhận biết, thăm khám và điều trị kịp thời.
Viêm tiểu phế quản ở trẻ là gì?
Viêm tiểu phế quản ở trẻ em là tình trạng viêm xuất tiết, phù nề niêm mạc tiểu phế quản lan rộng, gây tắc hẹp đường thở, nhiễm trùng đường hô hấp, cản trở quá trình lưu thông không khí.
Viêm tiểu phế quản xảy ra ở bất kỳ lứa tuổi nào tuy nhiên phổ biến ở trẻ dưới 1 tuổi do hệ miễn dịch còn non yếu, cơ thể chưa phát triển đầy đủ.
Ngoài ra, viêm tiểu phế quản còn thường gặp ở những trẻ sinh non, thiếu cân, suy giảm miễn dịch hoặc mắc các bệnh lý bẩm sinh, thường xuyên tiếp xúc với khói thuốc lá bụi bẩn, ẩm mốc, môi trường đông đúc chật chội,...
Nguyên nhân viêm tiểu phế quản ở trẻ
Các chuyên gia cho biết, 80-90% nguyên nhân gây viêm tiểu phế quản ở trẻ là do các chủng virus đường hô hấp bao gồm RSV - virus hợp bào hô hấp (chiếm 30-50%), Rhinovirus, virus cúm (chiếm 25%), Adenovirus (chiếm 10%), virus Parainfluenza, Enterovirus, Herpes Simplex Virus,..
Ngoài ra, các loại vi khuẩn như liên cầu khuẩn, phế cầu khuẩn, Mycoplasma pneumoniae, H Influenzae (H.I),... cũng gây nên viêm tiểu phế quản ở trẻ tuy nhiên hiếm gặp hơn so với virus.
Các loại virus, vi khuẩn lây truyền qua tiếp xúc trực tiếp với dịch mũi, nước bọt có chứa virus với khả năng lây lan và phát triển mạnh mẽ, dễ tạo thành dịch, tỉ lệ bội nhiễm cao.
Virus là nguyên nhân chính dẫn đến viêm tiểu phế quản ở trẻ
Triệu chứng viêm tiểu phế quản ở trẻ
Giai đoạn khởi phát: Bao gồm cái triệu chứng viêm long đường hô hấp trên
- Sổ mũi, nghẹt mũi, hắt hơi
- Ho nhẹ, ho ngày càng nhiều, đặc biệt vào đêm và sáng
- Mệt mỏi, khó chịu, bỏ bú, chán ăn
- Sốt nhẹ
Giai đoạn toàn phát: Triệu chứng nặng hơn, bao gồm:
- Trẻ khó thở, thở nhanh, nhịp thở nhanh (> 60 lần/ phút), khò khè, rút lõm lồng ngực, tím tái
- Ho nhiều, ho từng cơn dữ dội, ho nặng ngực, ho nhiều về đêm
- Tắc nghẹt mũi, phập phồng cánh mũi
- Sốt cao (>39 độ), nôn trớ, mệt mỏi, quấy khóc…
- Da dẻ xanh xao, nhợt nhạt
Giai đoạn chuyển biến nặng: Bố mẹ cần đưa con tới các cơ sở y tế uy tín để được thăm khám và điều trị kịp thời ngay khi trẻ có triệu chứng:
- Thở nhanh, khó thở, có hiện tượng rút lõm lồng ngực
- Trẻ li bì, lơ mơ khó đánh thức
- Có biểu hiện tím tái, ngưng thở
- Sốt cao >39 độ C, không đáp ứng với cách dùng thuốc hạ sốt
- Biểu hiện mất nước, ăn uống kém, bỏ bú
Bố mẹ cần theo sát tình trạng viêm tiểu phế quản ở trẻ ngay từ giai đoạn khởi phát
Viêm tiểu phế quản ở trẻ có lây không?
Viêm tiểu phế quản ở trẻ có thể lây nhiễm thông qua 2 con đường tiếp xúc:
- Trực tiếp: Trẻ có thể lây nhiễm viêm phế quản từ người khác thông qua đường nước bọt trong quá trình nói chuyện, chơi đùa, thơm má, tiếp xúc với người bệnh
- Gián tiếp: Virus bám đậu trên các đồ vật và có thể tồn tại trong một khoảng thời gian nhất định. Nếu mắt, mũi, miệng của trẻ tiếp xúc với các đồ vật chứa virus thì khả năng lây nhiễm là rất cao
Chẩn đoán viêm tiểu phế quản ở trẻ
Thăm khám và chẩn đoán lâm sàng: Bác sĩ sẽ thăm khám về các triệu chứng mà trẻ đang gặp phải, xác định dấu hiệu bệnh trong giai đoạn khởi phát, toàn phát, hay giai đoạn biến chứng nặng, kết hợp với nghe phổi, xác định âm thanh bất thường ở phổi
Chẩn đoán cận lâm sàng:
- Đo độ bão hòa oxy máu theo xung mạch
- X-quang phổi: Hình ảnh khí phế thũng, phổi sáng hơn bình thường,nặng hơn có thể thấy những vùng mờ do rối loạn thông khí, ứ khí, xẹp phổi từng vùng
- Xét nghiệm công thức máu: Bạch cầu bình thường, giảm hoặc tăng bạch cầu lympho
- Khí máu: SaO2 92%, PaO2 60 mmHg và PaCO2 tăng
- Kỹ thuật PCR hoặc test nhanh: Phân lập được virus gây viêm tiểu phế quản bằng dịch mũi họng hoặc dịch nội khí quản trên nước rửa mũi, hút mũi hoặc tăm bông lấy bệnh phẩm ở mũi cho trẻ
Khám và điều trị an toàn, hiệu quả viêm tiểu phế quản cho trẻ tại Hồng Ngọc
Hiện nay, bệnh viêm tiểu phế quản ở trẻ chưa có thuốc đặc trị. Vậy nên, nguyên tắc điều trị cho trẻ mắc viêm tiểu phế quản sẽ gồm: điều trị triệu chứng, bù nước, điện giải và chất dinh dưỡng bé bị hụt trong thời gian mắc bệnh, đảm bảo đủ oxy cho bé.
Trường hợp viêm tiểu phế quản do virus
- Không cần sử dụng thuốc kháng sinh
- Giữ ấm cho trẻ bằng cách cho trẻ uống nước ấm
- Vệ sinh mũi cho trẻ bằng nước muối sinh lý 0.9% dạng nhỏ mũi
- Hạ sốt cho trẻ bằng cách chườm ấm toàn thân. Chườm ấm đúng cách có thể khiến nhiệt độ cơ thể trẻ giảm đến 1%. Uống thuốc hạ sốt paracetamol khi nhiệt độ trẻ lớn hơn hoặc bằng 38.5 độ C theo hướng dẫn của bác sĩ
- Dùng thuốc giúp trẻ long đờm, loãng đờm. Không dùng thuốc có tác dụng cắt cơn ho nhanh vì phản xạ ho giúp bé tống hết đờm ra ngoài, giúp trẻ mau chóng hồi phục hơn
- Với trẻ nhũ nhi hoặc không tự khạc đờm được, bố mẹ nên cho con thực hiện các phương pháp vật lý trị liệu đường thở như ép đờm, hút mũi, khí dung,...
- Giữ không gian sạch sẽ, ấm áp, không khói thuốc
Trường hợp viêm tiểu phế quản do vi khuẩn
- Điều trị bằng kháng sinh: liều lượng và cách sử dụng theo chỉ định của bác sĩ
BV Hồng Ngọc ưu tiên sử dụng phác đồ chuẩn WHO trong điều trị viêm tiểu phế quản ở trẻ
Khi trẻ có những dấu hiệu viêm tiểu phế quản ở giai đoạn khởi phát, cần đưa con đến thăm khám các bác sĩ nhi khoa để được chẩn đoán chính xác, điều trị kịp thời tránh biến chứng nặng như viêm phổi, suy hô hấp.
Khoa Nhi BVĐK Hồng Ngọc là địa chỉ đáng tin cậy trong chẩn đoán và điều trị viêm tiểu phế quản ở trẻ em:
- Khám 1:1 với chuyên gia trên 20 năm kinh nghiệm: 1 lần khám phát hiện chính xác căn nguyên gây bệnh, theo sát quá trình điều trị của từng bệnh nhi
- Phác đồ điều trị chuẩn WHO: Hạn chế kháng sinh, chỉ sử dụng kháng sinh khi có bội nhiễm hoặc suy hô hấp cấp, tránh nhờn thuốc, giảm tái phát về sau, ưu tiên kết hợp vật lý trị liệu hô hấp giúp rút ngắn thời gian điều trị, tăng khả năng hồi phục
**Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của BVĐK Hồng Ngọc mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Để biết chính xác tình trạng bệnh lý cần tới các bệnh viện để được bác sĩ thăm khám trực tiếp, tư vấn phác đồ điều trị phù hợp nhất.
KHOA NHI - BỆNH VIỆN ĐA KHOA HỒNG NGỌC
- 55 Yên Ninh, Ba Đình, Hà Nội
- Số 8 Châu Văn Liêm, Nam Từ Liêm, Hà Nội
- Tầng 3, tòa B, Tasco Mall, 07- 09 Nguyễn Văn Linh, Long Biên, Hà Nội
- Tầng 10 Keangnam Landmark 72, Phạm Hùng, Hà Nội
- Tầng 1, TTTM TNL Plaza Goldseason, 47 Nguyễn Tuân, Thanh Xuân, Hà Nội
- Tầng 1, HPC Landmark 105, Tố Hữu, Hà Đông, Hà Nội
- Tầng 1,2,3, Kosmo Tây Hồ, 161 Xuân La, Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Hotline tư vấn miễn phí và đặt lịch nhanh nhất: 0947.616.006
>>> Cập nhật nhiều thông tin hữu ích tại: https://www.facebook.com/@KhoaNhiBVHongNgoc