Đo chức năng hô hấp là một trong những kỹ thuật quan trọng giúp bác sĩ đánh giá khả năng thông khí của phổi, từ đó định hướng chẩn đoán và xây dựng phác đồ điều trị hiệu quả cho các bệnh lý đường thở. Đây là phương pháp an toàn, không xâm lấn và mang lại nhiều giá trị trong việc phát hiện sớm các rối loạn hô hấp.
Đo chức năng hô hấp phát hiện và chẩn đoán nhiều bất thường đường thở
Trong bối cảnh các bệnh lý hô hấp đang ngày càng gia tăng và diễn biến phức tạp do ảnh hưởng của thời tiết, ô nhiễm môi trường và thói quen sinh hoạt, nhiều người rơi vào tình trạng khó thở, ho kéo dài nhưng dễ lầm tưởng với cảm cúm hay viêm phế quản thông thường. Điều này khiến việc phát hiện sớm bệnh hô hấp mạn tính gặp nhiều khó khăn.
Đo chức năng hô hấp là phương pháp cận lâm sàng quan trọng, giúp đánh giá khả năng thông khí của phổi bằng cách đo thể tích và tốc độ luồng khí hít vào - thở ra theo thời gian, qua đó phản ánh mức độ hoạt động của phổi và đường hô hấp. Đây là một kỹ thuật an toàn, không xâm lấn, giúp hỗ trợ chẩn đoán và theo dõi các bệnh lý như hen suyễn, phổi tắc nghẽn mạn tính,...

Người có dấu hiệu bất thường nên đo chức năng hô hấp để phát hiện sớm bệnh lý
Như trường hợp của bà N.T.TH có tiền sử hen phế quản nhiều năm. Do không điều trị dự phòng, bà đã có triệu chứng nặng, khó kiểm soát hơn khi mắc đợt cấp hen phế quản với nhiều cơn khó thở, khò khè, ho nhiều đờm vàng, tức ngực,... Sau khi được đo chức năng hô hấp kết hợp nghiệm pháp hồi phục phế quản, bà được xác định mắc hen phế quản bội nhiễm kèm viêm mũi họng cấp. Sau quá trình điều trị tại BVĐK Hồng Ngọc, tình trạng sức khỏe dần ổn định. Đặc biệt, sau 1 tháng, bà không còn xuất hiện các cơn khó thở, triệu chứng ho giảm chỉ còn ho húng hắng, không có đờm.
Hay trường hợp của anh L.B.C, tiền sử dị ứng hải sản, không có bệnh hô hấp trước đó nhưng xuất hiện ho khạc đờm vàng, khó thở về đêm, tức ngực kéo dài gần 1 tuần, dùng kháng sinh không đỡ. Đo chức năng hô hấp cho thấy rối loạn thông khí tắc nghẽn mức độ nhẹ, test hồi phục dương tính, anh được chẩn đoán cơn hen phế quản cấp – viêm họng cấp và sau khi có chẩn đoán và điều trị theo hướng hen phế quản thì triệu chứng của anh được cải thiện nhanh sau điều trị 1 ngày.
Hai trường hợp trên đều cho thấy vai trò quan trọng của đo chức năng hô hấp trong phát hiện sớm - chẩn đoán đúng - điều trị kịp thời.
Thạc sĩ Hoàng Thị Thu Trang - Bác sĩ khoa Hô Hấp, Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc cho biết: “Đo chức năng hô hấp là một phương pháp dùng để đánh chức năng của đường hô hấp bằng cách đo thể tích không khí khi hít vào và thở ra theo thời gian, dựa trên kết quả đo bác sĩ có thể đánh giá mức độ tắc nghẽn hay hạn chế thông khí, từ đó xác định nguyên nhân gây khó thở, mức độ nặng, dự báo tiến triển và theo dõi đáp ứng điều trị ở bệnh nhân mắc bệnh hô hấp mạn tính.”
Hiện nay, đo chức năng hô hấp là xét nghiệm cận lâm sàng thiết yếu trong tầm soát, chẩn đoán và quản lý hiệu quả các bệnh đường thở.
Bác sĩ hướng dẫn cách đo chức năng hô hấp hiệu quả
Để có kết quả phản ánh đúng thực trạng sức khỏe phổi, người bệnh cần chú ý chuẩn bị và phối hợp theo đúng hướng dẫn để có kết quả chính xác.
Trước khi thực hiện, người bệnh cần ngưng sử dụng các chất kích thích, tránh ăn no và ngừng sử dụng thuốc giãn phế quản ngắn hạn theo hướng dẫn của bác sĩ. Người bệnh nên nghỉ ngơi nhẹ nhàng tại chỗ để bình ổn nhịp thở trước khi thực hiện. Nên ngồi thẳng, ngậm kín miệng quanh ống ngậm và hít sâu hết mức có thể và thổi mạnh - dứt khoát - hết sức ra ngoài. Thao tác này có thể được lặp lại vài lần theo hướng dẫn của nhân viên y tế để kết quả chính xác nhất.
Kết thúc quá trình đo, bác sĩ sẽ theo dõi các chỉ số thu được và đối chiếu với các giá trị bình thường để đánh cho tình trạng phổi cho người bệnh. Nếu có nghi ngờ tắc nghẽn đường thở, bệnh nhân có thể thực hiện thêm 1 vài bước cận lâm sàng khác để xác định nguy cơ.

Đo chức năng hô hấp được thực hiện thường quy tại BVĐK Hồng Ngọc
Theo bác sĩ Trang, những người hút thuốc lá nhiều, thường xuyên ho khạc đờm, ho kéo dài mà không đáp ứng với điều trị thông thường, khó thở khi gắng sức nên chủ động đi khám và có thể đo chức năng hô hấp để tầm soát và phát hiện sớm những bệnh lý đường hô hấp mạn tính, để từ đó có hướng điều trị và dự phòng kịp thời, giúp cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống.
Đo chức năng hô hấp là phương pháp hữu ích giúp hỗ trợ chẩn đoán, đánh giá mức độ bệnh và xây dựng chiến lược điều trị hiệu quả hơn. Do vậy, người bệnh có thể thực hiện xét nghiệm này định kỳ để phát hiện sớm bệnh lý đường hô hấp.
Thông tin liên hệ: Khoa Hô Hấp - Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc
- Số 55 phố Yên Ninh, phường Ba Đình, Hà Nội
- Số 8 đường Châu Văn Liêm, phường Nam Từ Liêm, Hà Nội
- Hotline tư vấn và đặt lịch khám: 0947 616 006