U xơ tử cung: Dấu hiệu, biến chứng và cách điều trị

U xơ tử cung là bệnh gì và có ảnh hưởng như thế nào đối với cơ thể của mỗi người? Hãy khám phá thêm thông tin trong bài viết dưới đây. 

Bệnh u xơ tử cung là gì?

Khái niệm

U xơ tử cung (còn gọi là nhân xơ tử cung, u cơ tử cung) là khối u vùng chậu phổ biến nhất. U xơ tử cung thường xuất hiện ở cơ tử cung, lành tính. U xơ tử cung có hình dạng tương đối tròn, mật độ chắc và có màu trắng ngà.

Theo nghiên cứu, có khoảng gần 50% phụ nữ trên 35 tuổi mắc u xơ tử cung và con số này ở phụ nữ trên 45 tuổi là 70%. Tại Việt Nam, tỷ lệ chị em mắc u xơ tử cung có thể còn cao hơn do nhiều người không thăm khám phụ khoa định kỳ và thiết bị y tế tại nhiều cơ sở y tế công còn hạn chế, chưa phát hiện được các khối u nhỏ.

Chưa có nghiên cứu chính xác nào về tác nhân gây bệnh. Tuy nhiên, theo một vài nghiên cứu cho thấy nguyên nhân gây u xơ tử cung chủ yếu là do tình trạng cường estrogen, đặc biệt ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản.

Phân loại

Vị trí các khối u xơ tử cung

Tùy theo vị trí, u xơ tử cung có thể được phân thành 4 loại:

• U xơ dưới thanh mạc: phát sinh ở phần thân của tử cung, có thể có cuống hoặc không, thường chèn ép vào các tạng xung quanh và làm di chuyển vị trí của buồng trứng.
• U kẽ (nằm trong lớp cơ tử cung): khối u phát triển trong lớp cơ tử cung có thể làm buồng tử cung to lên và biến dạng. 
• U xơ dưới niêm mạc: Khối u có cuống ở dưới niêm mạc tử cung, gây biến chứng rong kinh, hoại tử niêm mạc, hình thành các polyp buồng tử cung.
• U xơ cổ tử cung: Phát triển tại thành sau cổ tử cung, hố chậu, gây chèn ép vào trực tràng và các cơ quan lân cận.

Triệu chứng thường gặp khi mắc u xơ tử cung

U xơ tử cung thường là bệnh lành tính, các khối u có kích thước nhỏ thì không có triệu chứng. Người bệnh chỉ có thể phát hiện u cơ tử cung qua thăm khám định kỳ hoặc khi có các vấn đề liên quan đến vô sinh, hiếm muộn. 

Với các khối u lớn, triệu chứng điển hình của u xơ tử cung có thể gồm:

• Chảy máu tử cung không phải trong ngày hành kinh
• Rong kinh, rong huyết
• Rối loạn chu kỳ kinh nguyệt: ngày hành kinh kéo dài, kinh nguyệt nhiều, đau bụng kinh dữ dội.
• Khí hư ra nhiều thành từng đợt.
• Đau tức vùng chậu, đau lưng dưới và vùng thắt lưng lan xuống đùi.
• Bí tiểu, tức vùng bàng quang.
• Táo bón, đau và chảy máu khi đại tiện.
• Đau khi quan hệ tình dục.
• Chướng bụng, khó tiêu
• Có thể sờ thấy khối u ở vùng bụng dưới, mật độ chắc, di động hạn chế.

U xơ tử cung gây đau bụng thường xuyên

Khi có xuất hiện 1 trong những triệu chứng bất thường kể trên thì hãy đến các cơ sở y tế để thăm khám. Để đặt lịch phẫu thuật phụ khoa cùng với các bác sĩ sản khoa có chuyên môn cao và nhiều năm kinh nghiệm, bạn vui lòng gọi đến hotline: 0886.621.046 hoặc đăng ký vào form dưới đây.

U xơ tử cung tiến triển như thế nào?

Thông thường, các khối u xơ tử cung lành tính có tốc độ phát triển chậm, phụ thuộc nhiều vào lượng hormone nội tiết của bệnh nhân. Hầu hết các khối u nhỏ đều không gây biến chứng và có thể nhỏ lại khi người phụ nữ đã đến tuổi mãn kinh. 

U xơ tử cung cũng có thể tiêu biến khi bị cắt đứt nguồn cung máu. Vì vậy, phương pháp nút mạch cũng được sử dụng như một biện pháp điều trị u xơ hiệu quả.

U xơ tử cung do đâu?

Mặc dù chưa được xác định rõ ràng, song nhiều nghiên cứu đã chỉ ra nguyên nhân gây u xơ tử cung là do sự tăng cường quá mức của hormone nội tiết tố. Đây cũng là nguyên nhân lí giải tại sao phụ nữ trong độ tuổi sinh sản lại dễ mắc u xơ tử cung hơn phụ nữ đã mãn kinh.

Ngoài ra, yếu tố di truyền học cũng là một trong những nguyên nhân làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Một vài nghiên cứu cho thấy, nếu gia đình có mẹ, chị gái hoặc em gái mắc u xơ tử cung thì khả năng mắc bệnh tăng gấp 3 lần.

Một số yếu tố thuận lợi khác gồm: có kinh sớm, chế độ dinh dưỡng không đảm bảo và thiếu vitamin D.

U xơ tử cung có thể gây biến chứng gì?

Biến chứng thường gặp khi mắc u xơ tử cung

Như đã nói ở trên, các khối u xơ lành tính với kích thước nhỏ thường không có triệu chứng và không gây biến chứng. Tuy nhiên, với các khối u lớn thì biến chứng có thể xảy ra là vô cùng nghiêm trọng.

• Thiếu máu: U xơ tử cung dưới niêm mạc gây rong kinh và kinh nhiều. Tình trạng này kéo dài làm bệnh nhân bị thiếu máu với các dấu hiệu như da xanh xao, hoa mắt hoặc thậm chí là trụy mạch do shock mất máu.
• Nhiễm khuẩn: Các khối u xơ tử cung thường gây nhiễm khuẩn đường sinh dục. trong một số trường hợp xoắn cuống u có thể làm khối u hoại tử, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và có thể gây choáng nếu không được xử lý kịp thời.
• Chèn ép vào các cơ quan lân cận: Những khối u xơ lớn thường chèn vào buồng trứng, làm biến dạng buồng tử cung. Tùy vào vị trí và kích thước, các khối u xơ còn có thể chèn vào các tạng xung quanh, đặc biệt là bàng quang, thận,…
• Viêm đài bể thận: Ngoài gây ra triệu chứng đau lưng dưới, đau hạ vị thì các khối u xơ lớn chèn ép vào khu vực niệu quản còn làm tăng nguy cơ ứ nước bể thận và viêm đài bể thận.
• Xoắn cuống nhân xơ: Những nhân xơ nằm dưới thanh mạc có cuống dễ bị xoắn cuống và hoại tử. Trong trường hợp này bệnh nhân sẽ thấy đột ngột đau bụng, cơn đau tăng dần và ngày càng dữ dội. Bệnh nhân có thể thấy choáng và có các phản ứng phúc mạc.

Các khối u xơ tử cung quá lớn có thể làm sai lệch kết quả chẩn đoán do chúng chèn ép và làm thay đổi vị trí buồng trứng. Nhiều khối u dưới thanh mạc bị nhầm lẫn với u nang buồng trứng do kích thước quá lớn.

U xơ tử cung có thể làm sảy thai

Mặc dù u xơ tử cung ít ảnh hưởng đến khả năng mang thai, tuy nhiên trong trường hợp khối u quá lớn hoặc u xơ nằm gần niêm mạc có thể làm biến dạng buồng tử cung và là thai khó đậu.

Trong thai kỳ, u xơ tử cung có thể gây ra nhiều biến chứng, bao gồm:

• Sảy thai, sinh non, dọa sảy
• Chèn ép và xoắn cuống gây đau, hoại tử và nhiễm trùng.
• Sinh khó do u xơ làm ngôi thai bất thường, nhau tiền đạo, rau cài răng lược
• Bong huyết sau sinh, đờ tử cung.
• Vô sinh nữ do hợp tử không có khả năng làm tổ tại tử cung.

U xơ tử cung khi mang thai có thể để lại nhiều biến chứng nguy hiểm

Chẩn đoán u xơ tử cung

Có nhiều phương pháp để các bác sĩ có thể chẩn đoán u xơ tử cung. Do u xơ tử cung kích thước nhỏ thường chưa có những triệu chứng điển hình nên nhiều bệnh nhân chỉ vô tình phát hiện khi đi khám sức khỏe định kỳ hoặc khám tiêu hóa. 

Chẩn đoán dựa vào triệu chứng bệnh

Các khối u xơ tử cung kích thước lớn thường gây ra các triệu chứng điển hình như rong kinh, đau bụng kéo dài, bụng to bất thường,… Các bác sĩ thường dùng tay sờ nắn vùng bụng dưới rốn để xác định vị trí và kích thước ban đầu của khối u. 

Với những bệnh nhân có u xơ, qua thăm khám âm đạo có thể thấy tử cung không đều, chắc và dễ di động. Với các trường hợp u xoắn hoại tử, bác sĩ có thể thấy những triệu chứng bất thường phúc mạc.

Chẩn đoán cận lâm sàng

Chẩn đoán cận lâm sàng giúp bác sĩ xác định chính xác vị trí, kích thước và tính chất khối u.

• Siêu âm ổ bụng: Là phương pháp chẩn đoán thường thấy nhất. Hình ảnh siêu âm giúp bác sĩ xác định nhân xơ và ra quyết định điều trị phù hợp.
• Chụp buồng tử cung: Với những khối u tử cung có kích thước lớn, hình ảnh thu được thường thấy tử cung bị biến dạng, khuyết bờ đều.
• Chụp cắt lớp, CT và MRI trong trường hợp u to và chèn ép các bộ phận xung quanh.

Chẩn đoán u xơ tử cung có thể dựa vào các bệnh ở buồng trứng như u buồng trứng hay ung thư nội mạc tử cung

Chẩn đoán phân biệt

Việc chẩn đoán u xơ tử cung trong trường hợp bụng chướng to, dừng kinh,… cần phân biệt với các trường hợp mang thai. Vì vậy, trong một số trường hợp, bác sĩ có thể yêu cầu bệnh nhân thực hiện xét nghiệm HCG và siêu âm trước khi kết luận bệnh. 

Lưu ý: Với những phụ nữ đã mãn kinh những phát hiện u xơ tử cung kích thước lớn và có triệu chứng chảy máu tử cung thì cần sinh thiết niêm mạc để xác định nguy cơ ung thư nội mạc tử cung.

Điều trị u xơ tử cung

Không phải tất cả các trường hợp mắc u xơ tử cung đều phải điều trị. Theo các bác sĩ chuyên ngành Phụ khoa, các khối u xơ tử cung có kích thước nhỏ, không phát hiện tế bào ác tính và chưa gây biến chứng có thể được theo dõi và không cần điều trị. Tuy nhiên, chị em cũng cần lưu ý khám phụ khoa định kỳ để kiểm tra và có các biện pháp điều trị kịp thời nêu u phát triển.

Các bác sĩ cho biết, u xơ tử cung chỉ điều trị khi đã phát triển với kích thước lớn, nghi ngờ u ác tính hoặc đã gây biến chứng. Các phương pháp điều trị u xơ tử cung gồm: điều trị nội khoa (dùng thuốc) và ngoại khoa (phẫu thuật).

Điều trị nội khoa

Phương pháp điều trị nội khoa (dùng thuốc) chủ yếu giúp giảm triệu chứng bệnh. Biện pháp này chỉ có hiệu quả ở một số bệnh nhân, chủ yếu dùng cho bệnh nhân có khối u kích thước nhỏ, tiến triển chậm hoặc đang trong thời gian chờ phẫu thuật.

Một số loại thuốc được kê đơn gồm:

• Thuốc tránh thai
• Thuốc điều chỉnh nội tiết
• Các thuốc chống viêm không chứa steroid

Điều trị ngoại khoa

Điều trị ngoại khoa chủ yếu được áp dụng với bệnh nhân có khối u to, đã gây biến chứng và cần được loại bỏ càng sớm càng tốt. Các phương pháp điều trị ngoại khoa gồm: nút mạch u xơ, phẫu thuật bóc tách u xơ tử cung.

• Nút mạch u xơ: Điều trị bằng phương pháp nút mạch giúp bệnh nhân hạn chế chảy máu và giúp các khối u dừng phát triển do không được cung cấp máu. Tuy nhiên, phương pháp này không có tác dụng điều trị dứt điểm u xơ và cần can thiệp lại sau một thời gian nhất định. 
• Phẫu thuật phụ khoa: Là phương pháp được áp dụng chủ yếu giúp bóc tách hoàn toàn các khối u kể cả ở vị trí khó thao tác. Trong nhiều trường hợp, phương án phẫu thuật loại bỏ u xơ được cho là tối ưu nhất. 
• Phẫu thuật cắt tử cung bán phần: Với những khối u quá to hoặc có quá nhiều u, phương pháp này có thể được thực hiện.

Phẫu thuật phụ khoa loại bỏ u xơ tử cung

Phương pháp điều trị u xơ tử cung chủ yếu và triệt để nhất là phẫu thuật phụ khoa cắt bỏ u. Hiện, tại các bệnh viện uy tín đã áp dụng 2 phương pháp là phẫu thuật và phẫu thuật nội soi, tùy vào vị trí, kích thước và tính chất khối u.

Phẫu thuật mở được áp dụng với những bệnh nhân có khối u lớn, ở vị trí khó thao tác và nghi ngờ u ác tính cần loại bỏ hoàn toàn tử cung. Phương pháp này có nhược điểm là lâu hồi phục, thời gian đau hậu phẫu kéo dài, mất nhiều máu,…

Hiện nay, phương pháp phẫu thuật nội soi được áp dụng rộng rãi, ngày càng được nhiều chị em đón nhận do ít di chứng, hạn chế đau đớn và không để lại sẹo ảnh hưởng thẩm mĩ.  Tuy nhiên, phương pháp phẫu thuật nội soi phụ khoa đòi hỏi bác sĩ thực hiện phải có chuyên môn và kinh nghiệm. Vì vậy, chị em lưu ý nên lựa chọn những bệnh viện uy tín, chất lượng để điều trị bệnh.

Tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe bệnh nhân, vị trí và kích thước khối u, các bác sĩ sẽ chỉ định các phương án phẫu thuật, có thể bao gồm:

• Bóc tách u xơ tử cung qua đường bụng, đường âm đạo hoặc qua nội soi.
• Cắt tử cung bán phần: thực hiện chủ yếu với bệnh nhân có khối u quá to ở dưới niêm mạc và có nhiều nhân xơ ở thân tử cung.
• Cắt tử cung bán phần: Chỉ định với những bệnh nhân có u kích thước lớn ở eo tử cung, các trường hợp u ác cần loại bỏ tử cung để ngăn ngừa tế bào ung thư tiến triển.

U xơ tử cung gây cơ đau bụng liên tục

Phẫu thuật loại bỏ u xơ tử cung ở đâu?

Khoa Sản Phụ khoa – Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc được nhiều chị em tin tưởng tìm đến khi thăm khám cũng như điều trị phụ khoa nói chung và phẫu thuật phụ khoa nói riêng. Bệnh viện ĐK Hồng Ngọc quy tụ nhiều bác sĩ giỏi có chuyên môn cao và nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực sản phụ khoa như Ths. BSCKII Nguyễn Khánh Toàn (19 năm kinh nghiệm về Sản phụ khoa, từng công tác tại BV Thanh Nhàn), Ths. BSCKII Nguyễn Văn Xuyên (10 năm kinh nghiệm làm việc tại BV Phụ Sản TW)…

Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc được trang bị hệ thống máy móc y tế hiện đại, được nhập khẩu trực tiếp từ nước ngoài. Đến nay, Khoa Sản Phụ khoa – bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc đã tiến hành phẫu thuật nội soi thành công nhiều ca u xơ tử cung có kích thước lớn.

Trong thời gian thăm khám và tiến hành điều trị tại viện, chị em sẽ được hướng dẫn tỉ mỉ, chi tiết bởi các nhân viên y tế, được sử dụng những dịch vụ tiện ích chuẩn mô hình ” bệnh viện – khách sạn”. Đặc biệt, chị em cũng có thể chia sẻ tất cả những vấn đề cho các bác sĩ tại phòng thăm khám riêng tư, kín đáo.

Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.

Theo dõi fanpage của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc để biết thêm thông tin bổ ích khác: https://www.facebook.com/BenhvienHongNgoc/