đầy bụng khó tiêu: dấu hiệu, nguyên nhân, cách điều trị và phòng ngừa

đầy bụng khó tiêu: dấu hiệu, nguyên nhân, cách điều trị và phòng ngừa

22-05-2023

Đầy bụng khó tiêu là triệu chứng thường gặp do rối loạn tiêu hóa. Tình trạng này không quá nguy hiểm, nhưng lại gây ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt hàng ngày của người bệnh. Mời bạn đọc thông tin dưới đây để có thể hiểu được nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết, phương pháp điều trị và cách phòng tránh hiệu quả tình trạng này.

Đầy bụng khó tiêu là gì?

Đầy bụng khó tiêu là triệu chứng rối loạn tiêu hóa chứ không phải bệnh lý. Đây là hiện tượng rối loạn chuyển hóa các chất tinh bột hoặc sự rối loạn lên men vi sinh vật, vi khuẩn đường ruột khiến lượng hơi tăng lên trong đường tiêu hóa, dẫn tới tình trạng bụng căng lên và phình ra gây tức bụng, khó chịu.

Thông thường, sau mỗi bữa ăn 30 phút, thức ăn sẽ được tiêu hóa bớt, khiến chúng ta có cảm giác thoải mái. Tuy nhiên, ở những người bị đầy bụng, khó tiêu thì hoàn toàn ngược lại, thức ăn không được tiêu hóa theo đúng chu trình gây ra cảm giác bụng tức, trướng bụng, đầy hơi, khó tiêu.

Cảm giác khó chịu có thể tiến triển từ nhẹ, trung bình đến đau dữ dội và sau đó có thể thuyên giảm sau một thời gian. Tình trạng này cũng có thể tái phát, khiến người bệnh khó chịu, gây ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt hàng ngày của người bệnh. 

Theo các chuyên gia y tế, nếu người bệnh nhận thấy triệu chứng không cải thiện, kéo dài, hoặc tái phát nhiều lần thì nên đến thăm khám với bác sĩ để xác định nguyên nhân chính xác và có hướng điều trị phù hợp.

day-bung-kho-tieu Đầy bụng khó tiêu là một trong những triệu chứng rối loạn tiêu hóa

Dấu hiệu nhận biết tình trạng đầy bụng khó tiêu là gì?

Khi bị đầy bụng khó tiêu người bệnh có thể dễ dàng nhận biết thông qua các triệu chứng điển hình:

  • Đầy hơi: Bụng tức nặng căng phình, có thể đi kèm với hiện tượng xì hơi, ợ hơi liên tục hoặc ợ nóng, ợ chua.

  • Khó tiêu: tình trạng này có thể xuất hiện thường xuyên hoặc từng đợt, thường xảy ra sau khi ăn no và kéo dài hàng giờ sau đó. Người bệnh có cảm giác khó chịu, đau ở vùng bụng trên, trong trường hợp nặng hơn có thể đau lan lên nửa ngực, kèm theo buồn nôn, nôn, táo bón hoặc tiêu chảy.

  • Chướng bụng: hiện tượng này xảy ra khi lượng khí trong hệ tiêu hóa tăng quá mức, khiến bụng bị căng cứng, phình to, óc ách như chứa đầy nước gây khó chịu ngay cả khi người bệnh không ăn uống. Điều này khiến người bệnh có cảm giác chán ăn, ăn không ngon miệng, mệt mỏi… 

Nguyên nhân gây ra tình trạng đầy bụng khó tiêu

Đầy bụng khó tiêu có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân, có thể do tình trạng ăn uống nhưng cũng có thể do người bệnh mắc phải một số bệnh lý tiêu hóa mãn tính trong thời gian dài, cụ thể: 

Chế độ ăn uống không hợp lý

Đầy bụng khó tiêu có liên quan mật thiết với chế độ ăn uống. Một số thói quen gây ra tình trạng này bao gồm:

  • Chế độ ăn uống không cân đối: với nhiều thực phẩm khó tiêu và dễ sinh hơi, gây ra tình trạng tiêu hóa chậm. Một số thực phẩm gây đầy hơi, khó tiêu như: thực phẩm nhiều tinh bột, các món ăn xào rán nhiều dầu mỡ, hải sản, uống rượu bia, đồ uống có gas, hút thuốc lá…

  • Sử dụng thực phẩm không đảm bảo an toàn vệ sinh, thức ăn tái sống (nem chua, tiết canh, rau sống…) tạo điều kiện cho hại khuẩn xâm nhập, đặc biệt là vi khuẩn HP, lỵ amip…

  • Thói quen ăn uống không khoa học: ăn quá nhanh, ăn quá no, nhai không kỹ, ăn không đúng giờ, vừa ăn vừa nói chuyện hoặc xem phim, ăn xong nằm ngay… sẽ khiến bạn vô tình nuốt nhiều không khí gây ra tình trạng đầy bụng, khó tiêu.

  • Thường xuyên nhai kẹo cao su cũng là nguyên nhân dẫn tới chướng hơi

Không dung nạp thực phẩm gây chướng bụng

Một số người do không thể dung nạp thành phần nào đó của thức ăn như Lactose (có nhiều trong sữa), Fructose (đường trong trái cây), Gluten (một dạng protein trong ngũ cốc) cũng gây chướng hơi, đầy bụng khó tiêu.

day-bung-kho-tieu Đường Lactose có nhiều trong sữa cũng có thể gây chướng hơi, đầy bụng khó tiêu

Thói quen sinh hoạt không lành mạnh

Sinh hoạt không lành mạnh cũng là một trong những nguyên nhân gây ra chứng đầy bụng, khó tiêu, bao gồm: thói quen ngồi nhiều một chỗ, lười vận động khiến cho hệ tiêu hóa bị trì trệ, ảnh hưởng đến việc chuyển hóa thức ăn.

Mắc một số bệnh lý về đường tiêu hóa

Một số bệnh lý về đường tiêu hóa cũng có thể gây ra tình trạng đầy bụng, khó tiêu, bao gồm:

  • Rối loạn tiêu hóa

    : loạn khuẩn đường ruột, dư acid dịch vị, nhiễm khuẩn HP (Helicobacter Pylori) - một loại vi khuẩn gây loét dạ dày- tá tràng…
  • Bệnh lý về đường tiêu hóa: viêm niêm mạc dạ dày, viêm loét dạ dày - tá tràng, trào ngược dạ dày thực quản, ung thư dạ dày, tắc ruột, nhiễm ký sinh trùng Giardia, viêm ruột mãn tính (bệnh Crohn

    )... gây ảnh hưởng đến khả năng co bóp, tiêu hóa thức ăn...
  • Bệnh tuyến tụy gây giảm tiết men tụy, bệnh sỏi mật, viêm gan dẫn đến suy giảm chức năng gan-mật, giảm bài tiết mật và enzym tiêu hóa

Vấn đề tâm lý

Căng thẳng, mệt mỏi, áp lực công việc, mất ngủ… gây giảm tiết các men tiêu hóa, giảm nhu động đường tiêu hóa, gây đầy bụng, khó tiêu, ợ hơi… Đặc biệt, khi stress kéo dài mà người bệnh sử dụng chất kích thích hoặc thuốc an thần sẽ khiến tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn, rối loạn tiêu hóa càng nặng thêm.

Tác dụng phụ của thuốc

Một số loại thuốc như thuốc giảm đau, thuốc điều trị tiểu đường, thuốc kháng viêm, kháng sinh hay thuốc nội tiết tránh thai... có thể làm triệt tiêu vi khuẩn có lợi, gây mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột dẫn đến rối loạn tiêu hóa như: đi ngoài, đầy bụng khó tiêu…

Một số triệu chứng đi kèm với hiện tượng đầy bụng, khó tiêu

Trong hầu hết các trường hợp, tình trạng đầy bụng, khó tiêu thường đi kèm với các triệu chứng gần giống loét dạ dày tá tràng như: đau bụng vùng thượng vị, đau bụng khi đói, cơn đau giảm đi sau khi ăn vào, cơn đau có thể xuất hiện vào ban đêm hoặc có thể xuất hiện vào một thời điểm nhất định trong ngày.

Một số người bệnh có thể có thêm triệu chứng rối loạn co bóp: cảm giác ăn nhanh no, bụng tức nặng sau khi ăn, buồn nôn hoặc nôn oẹ, ợ hơi, đầy trướng ở vùng thượng vị…

Cần làm gì để giúp giảm nhanh triệu chứng đầy bụng khó tiêu?

Bên cạnh việc uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ, để có thể làm giảm nhanh triệu chứng đầy bụng khó tiêu, người bệnh có thể áp dụng các phương pháp sau:

  • Chườm ấm vùng bụng trên rốn, xoa nhẹ bụng để cảm thấy thoải mái hơn. Cách này cũng giúp giảm tình trạng táo bón, đau bụng, đầy bụng khó tiêu.

  • Kê cao gối khi nằm: sau khi ăn, mọi người không nên nằm luôn mà cần ngồi nghỉ ngơi. Nếu bệnh do chứng trào ngược dạ dày thực quản, người bệnh có thể kê gối cao khi nằm ngủ khiến acid dạ dày hạn chế bị trào ngược lên thực quản.

  • Vận động nhẹ nhàng: để giúp đường ruột co bóp, tiêu hóa thức ăn tốt hơn và giúp khí trong dạ dày thoát ra ngoài dễ dàng, mọi người có thể chọn đi bộ, tập yoga hoặc tập thể dục nhẹ nhàng. 

  • Sử dụng thuốc điều trị đầy hơi khó tiêu: một số loại thuốc có thể giúp hỗ trợ tiêu hóa nhanh hơn và giảm các triệu chứng chướng bụng, đầy hơi một cách nhanh chóng. Tuy nhiên, trước khi sử dụng bất cứ loại thuốc nào, người bệnh nên tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa để có thể xác định rõ nguyên nhân gây bệnh, điều trị triệt để và phòng tránh các tác dụng phụ không mong muốn.

  • Người bệnh đang bị đầy hơi, chướng bụng nên bổ sung các loại thực phẩm giàu chất xơ vào thực đơn hàng ngày, như: Trái cây, rau xanh, giấm táo, bạc hà… uống nước lọc, men vi sinh, trà thảo mộc….

Người bị đầy bụng khó tiêu khi nào cần đi gặp bác sĩ?

Đầy bụng khó tiêu là triệu chứng phổ biến mà ai cũng có thể mắc phải một vài lần trong đời. Tình trạng này có thể tự khỏi và không quá nghiêm trọng. Tuy nhiên, người bệnh nên đến thăm khám với bác sĩ nếu có các dấu hiệu sau:

  • Dấu hiệu đầy hơi khó tiêu kéo dài hơn 3 tuần

  • Triệu chứng đầy hơi khó tiêu xuất hiện thường xuyên (hơn 12 lần/tháng)

  • Đã thay đổi chế độ ăn uống nhưng tình trạng đầy hơi khó tiêu vẫn không thuyên giảm

  • Sờ thấy khối u

  • Đầy hơi khó tiêu kèm sốt, tiêu chảy, táo bón, sụt cân nghiêm trọng hoặc có máu trong phân

  • Tình trạng đầy hơi khó tiêu gây khó khăn trong việc vận động, di chuyển hàng ngày

Cần làm gì để phòng ngừa tình trạng đầy hơi khó tiêu?

Tình trạng đầy hơi khó tiêu tuy xảy ra phổ biến nhưng hoàn toàn có thể được phòng ngừa hiệu quả thông qua một số giải pháp như:

  • Bổ sung đầy đủ chất xơ vào thực đơn hàng ngày: để giúp làm sạch hệ thống tiêu hóa, đặc biệt là chất thải lên men bị mắc kẹt bên trong. Ngoài ra, chất xơ còn có tác dụng bổ sung nước cho cơ thể, đem đến cảm giác no nhanh để kiểm soát lượng thức ăn mỗi ngày. Bên cạnh đó, chất xơ cũng là một Prebiotic giúp nuôi dưỡng và thúc đẩy lợi khuẩn đường ruột.

  • Uống đủ nước: sẽ kích thích nhu động ruột, duy trì thức ăn ở dạng mềm vừa phải, không quá cứng hay bị nén chặt, giúp ngăn ngừa chứng đầy bụng khó tiêu hiệu quả.

  • Tập thể dục đều đặn: giúp tăng cường sức khỏe toàn diện cũng như hệ tiêu hóa, ngăn hiện tượng giữ nước và hơi trong ruột, giúp chống đầy bụng khó tiêu.

  • Hạn chế sử dụng thực phẩm chế biến sẵn, ít chất xơ, nhiều muối và chất béo vì dễ gây đầy bụng khó tiêu.

  • Duy trì thói quen ăn uống khoa học: Ăn chậm nhai kỹ, ăn vừa đủ, không ăn quá nhiều…

  • Không uống rượu bia, nước ngọt, hút thuốc lá…

  • Duy trì thăm khám sức khỏe định kỳ hệ tiêu hóa 6 tháng - 1 năm/ lần nhắm phát hiện sớm và điều trị hiệu quả các bệnh lý liên quan đến hệ tiêu hóa.

day-bung-kho-tieu Thăm khám sức khỏe định kỳ hệ tiêu hóa 6 tháng - 1 năm/ lần nhắm phát hiện sớm và điều trị hiệu quả các bệnh lý liên quan đến hệ tiêu hóa

Thăm khám và điều trị đầy bụng khó tiêu ở đâu uy tín và hiệu quả?

Hiện tại, Trung tâm Tiêu hóa - Gan Mật - BVĐK Hồng Ngọc

với nhiều ưu điểm vượt trội về chất lượng dịch vụ, được đông đảo bệnh nhân tin tưởng lựa chọn để điều trị các bệnh lý về tiêu hóa và tầm soát ung thư dạ dày với:
  • Trung tâm quy tụ đội ngũ bác sĩ tiêu hóa giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm: Tiến sĩ Đặng Thị Kim Oanh – Hội viên Hội Tiêu hóa Gan mật Thái Bình Dương, Ths. BS Lê Thị Vân Anh - hơn 30 năm kinh nghiệm từ BV Bạch Mai cùng đội ngũ bác sĩ được đào tạo chuyên sâu về tiêu hóa tại Nhật Bản, Hàn Quốc.

  • Áp dụng công nghệ nội soi NBI sử dụng dàn máy Olympus CV-190 tiên tiến nhất hiện nay giúp phát hiện sớm và chính xác các dấu hiệu bất thường tại các cơ quan thuộc hệ tiêu hóa

  • Quy trình trước – trong – sau nội soi tiêu chuẩn an toàn

  • Khám tiền mê với bác sĩ giàu kinh nghiệm, xét nghiệm đầy đủ đảm bảo chống chỉ định

  • Dịch vụ chất lượng cao trong thăm khám tiêu hóa và thực hiện các ca tiểu phẫu như nội soi cắt trĩ; cắt polyp dạ dày, đại tràng, trực tràng; lấy dị vật đường tiêu hóa hay những ca đại phẫu như khâu lỗ thủng dạ dày, ruột non; cắt ruột thừa, túi mật; mở ống mật chủ lấy sỏi; cắt nang ống mật chủ; phẫu thuật nối mật ruột…

  • Không gian sạch, thoáng, trải nghiệm tiện ích bệnh viện khách sạn 5*

  • Nhân viên y tế chuyên nghiệp, chu đáo.

Trung tâm Tiêu hóa - Gan Mật - Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc:

BV Hồng Ngọc Phúc Trường Minh, Số 8, Châu Văn Liêm, Nam Từ Liêm, Hà Nội

BVĐK Hồng Ngọc - 55 Yên Ninh, Ba Đình, Hà Nội

Phòng khám Hồng Ngọc Savico Long Biên - Tầng 3, tòa B, Savico Megamall, 07- 09 Nguyễn Văn Linh, Long Biên, Hà Nội

Đặt lịch trước để chọn Bác sĩ miễn phí và nhận ưu đãi riêng

Nếu quý khách có nhu cầu nhận tư vấn, đặt lịch khám tại 

Trung tâm Tiêu hóa – Bệnh viện Hồng Ngọc,

 

vui lòng liên hệ hotline

 

0911 908 856 

hoặc đăng ký TẠI ĐÂY:

**Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Để biết chính xác tình trang bệnh, người bệnh cần tới các cơ sở y tế uy tín để được bác sĩ trực tiếp thăm khám và tư vấn phác đồ điều trị hiệu quả.

Theo dõi fanpage

 

Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc

 

để biết thêm thông tin bổ ích khác. 

Đọc tiếp
Quay lại
Hỏi đáp Bác sĩ
Viết câu hỏi
Cơ sở chuyên khoa liên quan
Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc – Phúc Trường Minh
  • Số 8 đường Châu Văn Liêm, phường Phú Đô, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội
  • Hotline: +(84-24) 7300 8866
Đặt lịch ngay
Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc - Yên Ninh - Trải nghiệm dịch vụ chăm sóc sức khỏe 5*
  • Số 55 Yên Ninh, phường Trúc Bạch, quận Ba Đình, Hà Nội
  • Hotline: (+84-24) 3927 5568
Đặt lịch ngay
Phòng khám đa khoa Hồng Ngọc Keangnam
  • Tầng 10, Keangnam Landmark 72, Phạm Hùng, Hà Nội
  • Hotline: (+84-24) 3927 5568
Đặt lịch ngay
PHÒNG KHÁM ĐA KHOA HỒNG NGỌC - KOSMO TÂY HỒ
  • Gian S20 và TMDV 2A + 2B, Tầng 1 và 2, tổ hợp chung cư, văn phòng kết hợp dịch vụ thương mại Newtatco - Kosmo Tây Hồ, Phường Xuân Tảo, Quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội
  • Hotline: (+84-24) 3927 5568
Đặt lịch ngay