Chi tiết bài tư vấn

Rất nhiều người cho rằng chụp X quang khi mang thai có thể mang đến rủi ro cho em bé trong bụng. Vậy nhận định trên có chính xác hay không? Bài viết dưới đây sẽ giúp các mẹ trả lời thắc mắc này.

Tia X hoạt động như thế nào?

Tia X là những chùm phóng xạ ngắn không nhìn thấy được bằng mắt thường có thể đi qua mô cơ thể và được phóng ra khi thực hiện kỹ thuật chụp X quang. Nó thường được áp dụng để hỗ trợ việc chẩn đoán các loại bệnh về xương khớp, phổi và các cơ quan trong cơ thể của con người.

Mức độ hoặc liều lượng bức xạ được sử dụng khác nhau, tùy thuộc vào loại tia X và thiết bị được sử dụng. Nó cũng có thể thay đổi tùy thuộc vào kích thước của mỗi người. Trong tia X, liều phóng xạ được đo bằng miligram.

Chụp X-quang khi mang thai có an toàn không?

Khả năng chụp X quang khi mang thai có thể gây hại cho thai nhi là tương đối thấp. Nhìn chung, lợi ích của thông tin thu nhận được từ chẩn đoán chụp X quang trong những trường hợp thật sự cần thiết, lớn hơn so với nguy cơ tiềm ẩn đối với thai nhi.

Tuy nhiên, các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, nếu bà bầu tiếp xúc trực tiếp với tia X lên vùng bụng trong một thời gian ngắn, với mức nhiễm phóng xạ lớn hơn 5rad có thể ảnh hưởng đến em bé trong bụng.

Đối với các trường hợp chụp X quang các bộ phận như cánh tay, chân, đầu hoặc ngực thì hầu như không gây quá nhiều ảnh hưởng cho thai nhi và mẹ. Tuy nhiên. vẫn có có một số ý kiến cho rằng nếu chụp X quang răng trong thời gian mang thai, đặc biệt là 3 tháng đầu thì có thể khiến em bé bị nhẹ cân khi sinh ra.

Trường hợp chụp X quang ở nửa thân dưới của mẹ, tại các vùng như bụng, xương chậu, lưng dưới, thận... thì nguy cơ tác động đến em bé trong bụng sẽ cao hơn.

Mức độ ảnh hưởng của tia X đến thai nhi

Như đã khẳng định ở trên thì tia X có thể ảnh hưởng đến thai nhi nếu người mẹ tiến hành chụp X quang các bộ phận thân dưới, đặc biệt là vùng bụng. Nguy cơ gây hại của tia X cho thai nhi sẽ phụ thuộc vào tuổi thai và mức độ phơi nhiễm phóng xạ.

Trường hợp, người mẹ tiếp xúc với bức xạ liều cực cao trong hai tuần đầu sau khi thụ thai có thể dẫn đến nguy cơ sảy thai.

Nếu tiếp xúc với bức xạ liều cao từ 2 đến 8 tuần sau khi thụ thai có thể gây hạn chế sự tăng trưởng của thai nhi hoặc gây ra dị tật bẩm sinh.

Phơi nhiễm bức xạ từ giữa tuần thứ 8 và 16 có thể làm tăng nguy cơ bị thiểu năng trí tuệ.

Vì thế, trước khi chụp X quang, hãy thông báo cho bác sĩ nếu bạn đang hoặc có thể mang thai. Tùy thuộc vào thời điểm, các bác sĩ có thể trì hoãn việc sử dụng tia X hoặc giảm lượng phóng xạ xuống mức an toàn.

Hiện nay vẫn còn nhiều bất đồng giữa các nhà khoa học về việc liệu một lượng nhỏ phóng xạ được sử dụng khi chụp X-quang có gây hại cho thai nhi hay không. Bởi chúng ta biết rằng, thai nhi đặc biệt trong 3 tháng đầu rất nhạy cảm với tác động từ phóng xạ, các loại thuốc, rượu hay tình trạng nhiễm trùng.

Một phần bởi các tế bào của thai nhi đang phân chia nhanh chóng và phát triển thành các tế bào hoàn chỉnh và mô chuyên biệt. Nếu bức xạ hoặc các tác nhân khác gây ra thay đổi trong các tế bào này, có thể tăng nguy cơ dị tật bẩm sinh hoặc một số bệnh nhất định, chẳng hạn như bệnh bạch cầu.

Nhưng cũng cần phải chỉ ra rằng phần lớn các khuyết tật bẩm sinh và các bệnh ở trẻ em xảy ra ngay cả khi người mẹ không tiếp xúc với bất kỳ tác nhân gây hại nào kể trên trong thai kỳ. Các nhà khoa học tin rằng di truyền và lỗi ngẫu nhiên trong quá trình phát triển là nguyên nhân chính của hầu hết các vấn đề này.

Nếu người mẹ chụp X quang trước khi biết mình mang thai?

Nếu không may bạn đã tiến hành chụp X quang trước khi biết mình mang thai, thì đừng nên quá hoảng sợ hay lo lắng. Vì khả năng tia X có thể gây tác động xấu đến cơ thể bạn và em bé là tương đối thấp.

Tuy nhiên, nếu trường hợp không biết mình mang thai mà lại tiếp nhận một số lượng lớn tia X trực tiếp lên vùng bụng trong thời gian ngắn, hoặc tiến hành điều trị bức xa phía thân dưới, thì bạn nên thông báo ngay cho bác sĩ phụ trách để họ có thể đưa ra những tư vấn cần thiết nhất.

Làm thế nào để giúp giảm thiểu rủi ro khi tiến hành chụp X quang khi mang thai?

Điều đầu tiên cũng là quan trọng nhất chính là thông báo ngay với các bác sĩ nếu bạn đang mang thai hoặc nghĩ rằng mình có khả năng mang thai. Điều này sẽ tác động đến các quyết định điều trị bệnh như kê đơn thuốc, phương thức điều trị hay như chụp X quang. Đặc biệt giai đoạn những tuần đầu của thai kỳ, cơ thể của mẹ và thai nhi vô cùng nhạy cảm nên tránh có những tác động không cần thiết từ bên ngoài vào.

Trong trường hợp bạn chưa có thai nhưng được chỉ định chụp X quang thì hãy yêu cầu mặc áo chì bảo hộ để bảo vệ cơ quan sinh sản của bản thân. Điều này có thể giúp ngăn chặn ảnh hưởng đến gen của bạn cũng như có thể di truyền lại gây ảnh hưởng xấu đến con cái của bạn trong tương lai.

Cuối cùng hãy trao đổi với bác sĩ về sự cần thiết phải kiểm tra X quang, bạn cần hiểu rõ lý do vì sao sử dụng tia X được yêu cầu trong trường hợp này, để tránh tâm lý hoang mang cũng như ảnh hưởng đến quyết định mang thai của bạn.

Đối với phụ nữ mang thai thì mỗi quyết định của người mẹ lại có những ảnh hưởng trực tiếp đến em bé. Vậy nên hãy lựa chọn những cơ sở y tế uy tín với những trang thiết bị hiện đại để chắc chắn rằng bạn và em bé đang được bảo vệ đúng cách.

Tại Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc, đội ngũ các bác sĩ sản khoa với kinh nghiệm lâu năm cùng trình độ cao luôn đảm bảo thận trọng trong việc đưa ra các quyết định khám chưa hay phương pháp điều trị tốt nhất. Bên cạnh đó, hệ thống các phòng chụp chiếu và máy móc hiện đại đạt chuẩn quốc tế sẽ đảm bảo sự an toàn tuyệt đối cho các bà mẹ khi tiến hành các kĩ thuật này. 

Hiện tại, Bệnh viện Hồng Ngọc đã triển khai dịch vụ thai sản và sinh con trọn gói với nhiều lựa chọn cho mẹ bầu. Khi đăng ký mẹ bầu sẽ được chăm sóc chu đáo bởi đội ngũ nhân viện y tế chuyên nghiệp và tận tâm; được thực hiện đầy đủ các xét nghiệm máu, nước tiểu, sàng lọc dị tật thai nhi...

Đăng ký nhận tư vấn thai sản trọn gói tại đây:

**Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Để biết chính xác tình trạng bệnh lý, bệnh nhân cần tới các bệnh viện để được bác sĩ thăm khám trực tiếp, chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị hợp lý.

Theo dõi fanpage của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc để biết thêm thông tin bổ ích khác: https://www.facebook.com/BenhvienHongNgoc