U nang buồng trứng là căn bệnh phổ biến thường gặp ở phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ. Một số dạng của u nang buồng trứng hoàn toàn không nguy hiểm và dần biến mất. Tuy nhiên, u nang buồng trứng với kích thước lớn có thể dẫn tới vô sinh.
U nang buồng trứng là gì?
U nang buồng trứng là khối u có vỏ bọc ngoài, bên trong chứa đầy dịch lỏng, được hình thành ở trên hoặc trong buồng trứng. U nang buồng trứng thường lành tính, không nguy hiểm và không gây bất cứ ảnh hưởng nào đến sức khỏe hay sinh hoạt hàng ngày. Trong nhiều trường hợp, u nang buồng trứng có thể tự tiêu biến mà không cần điều trị.
U nang buồng trứng có thể có ở 1 hoặc cả 2 bên buồng trứng. Các khối u nang buồng trứng có kích thước lớn, choán hết ổ bụng có thể gây rối loạn kinh nguyệt, đau bụng dưới dữ dội và thậm chí chèn ép các cơ quan lân cận.
Phân loại u nang buồng trứng
Hình ảnh khối u nang buồng trứng
Theo lâm sàng, u nang buồng trứng có thể phân thành 2 loại là u nang cơ năng và u nang thực thể.
U nang buồng trứng cơ năng: Được hình thành từ các nang trứng sinh lý không vỡ, có kích thước khoảng 3 - 8 cm. Trong u nang buồng trứng cơ năng chủ yếu là dịch, số ít chứa dạng như bã đậu.
U nang buồng trứng thực thể có 2 dạng là u nang biểu mô và u nang bì, trong đó u nang bì chứa các tổ chức như xương, tóc, sụn, răng,... U nang buồng trứng thực thể có thể phát triển và choán hết ổ bụng, làm bệnh nhân thấy đau đớn và khó chịu.
Dựa vào tính chất tế bào, u nang buồng trứng có thể phân thành u lành tính và u ác tính:
- U nang buồng trứng lành tính: ít tăng sinh, thường có dịch lỏng và không có tế bào ác tính.
- U nang buồng trứng ác tính: tăng sinh nhanh, dịch kèm máu đen, gây đau đớn dữ dội, các tế bào ác tính có thể xâm lấn các cơ quan lân cận gây ung thư đa tạng.
Phẫu thuật là phương pháp chủ yếu và hiệu quả nhất để loại bỏ y nang buồng trứng có kích thước lớn. Liên hệ hotline 0886.621.046 hoặc điền vào form dưới đây để đăng ký phẫu thuật phụ khoa cùng các chuyên gia đầu ngành:
Nguyên nhân của u nang buồng trứng
Nguyên nhân chính dẫn đến sự xuất hiện của các khối u nang buồng trứng vẫn chưa được xác định chính xác, tuy nhiên một số thực nghiệm đã cho thấy u nang buồng trứng thường phát triển do: rối loạn nội tiết, suy giảm chức năng tuyến giáp và yếu tố di truyền.
Rối loạn nội tiết: Các rối loạn nội tiết như hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) hoặc lạc nội mạc tử cung có thể tăng nguy cơ mắc u nang buồng trứng. Theo một số nghiên cứu, sự tăng cao đột ngột của nội tiết tuyến yên cũng là nguyên nhân dẫn đến u buồng trứng.
Rối loạn chức năng tuyến giáp: Tuyến giáp có nhiệm vụ điều chỉnh nội tiết tố nữ. Trong trường hợp mắc bệnh liên quan đến tuyến giáp như cường giáp hoặc suy giáp, chị em có thể gặp phải những triệu chứng rối loạn nội tiết như đau bụng hành kinh, kinh nhiều, mãn kinh sớm và thậm chí làm tăng kích thước u nang.
Di truyền: Nếu trong gia đình có mẹ/ chị gái/ em gái mắc u nang buồng trứng thì nguy cơ mắc bệnh có thể tăng gấp 3 lần.
Ngoài những yếu tố trên, các nhà khoa học cũng chỉ ra yếu tố thuận lợi giúp u nang buồng trứng phát triển là do đời sống vật chất cao, chị me có xu hướng đẻ muộn và đẻ ít, làm rối loạn quá trình sản sinh steroid - yếu tố chủ yếu gây u ở người trưởng thành. Thêm vào đó, những người mắc u vú cũng có nguy cơ mắc u tại buồng trứng cao hơn gấp 4 lần.
Triệu chứng điển hình của u nang buồng trứng
Đau bụng là triệu chứng của u nang buồng trứng nhưng rất dễ nhầm lẫn với đau bụng khi đến kỳ kinh nguyệt
Theo thống kê, tại Việt Nam có khoảng 3,6 ‰ phụ nữ có u tại buồng trứng, hầu hết là những khối u nhỏ, không có triệu chứng và tự tiêu biến. Với những khối u nang nhỏ, bệnh nhân thường chỉ phát hiện khi đi khám phụ khoa, hoặc qua kiểm tra sức khỏe tổng quát.
Các khối u nang lớn thường gây ra ảnh hưởng đối với sức khỏe và sinh hoạt hàng ngày. Một số dấu hiệu điển hình khi mắc u nang buồng trứng có thể kể đến như:
Bụng chướng to, sờ thấy u có tính di động.
Đau bên hông dưới, vùng chậu và thắt lưng do khối u chèn ép vào các bộ phận liên quan.
Rối loạn kinh nguyệt, thường gặp nhất là rong kinh hoặc vô kinh.
Khó tiêu, chán ăn.
Đau khi quan hệ tình dục
Chảy máu vùng kín bất thường
Lưu ý: Dấu hiệu u nang buồng trứng ác tính có thể gặp phải bao gồm: u to nhanh, bụng chướng, sụt cân nhanh, cơn đau kéo dài. Khi gặp những triệu chứng nghi ngờ mắc u nang, chị em cần đến các cơ sở y tế uy tín để thăm khám.
Có thể bạn quan tâm:
Biến chứng của u nang buồng trứng
U nang buồng trứng thường tiến triển âm thầm và ít có dấu hiệu báo trước. Vì vậy, nhiều trường hợp bệnh nhân có khối u kích thước tương đương thai 5 - 6 tháng mới phát hiện ra. Hầu hết u nang buồng trứng đều là u lành tính, khi phát triển có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm:
Xoắn cuống u
U nang buồng trứng có cuống dài, không cứng có thể bị xoắn, bị thắt nút do hoạt động mạnh bạo. Xoắn cuống u nang làm hạn chế hoặc cắt nguồn cung cấp máu đến u nang, gây hoại tử khối u buồng trứng.
Xoắn cuống u thường biểu hiện với các cơn đau bên hông dưới cấp tính, đôi khi bệnh nhân xuất hiện phản ứng choáng ngất và đòi hỏi can thiệp y tế ngay lập tức.
Tình trạng xoắn cuống u nang gây nguy hiểm đến sức khỏe phụ nữ
Vỡ u nang
Các khối u nang buồng trứng kích thước lớn có thể tạo áp lực lên thành nang, dẫn đến nguy cơ vỡ nang. Khi nang vỡ, bệnh nhân có biểu hiện đau bên hông dưới dữ dội và xuất huyết trong. Khi thăm khám, tình trạng vỡ nang làm các bác sĩ khó xác định vị trí khối u, u dính và ít di động, khi ấn thấy đau.
Vỡ u nang có thể làm xuất huyết trong hoặc làm nhiễm trùng lan rộng, gây nguy hiểm đến tính mạng người bệnh.
Trong trường hợp vỡ u nang ác tính có thể làm các tế bào u ác lan rộng.
Chèn ép các cơ quan lân cận
U nang lớn có thể gây áp lực lên các cơ quan lân cận như bàng quang và đại tràng, gây ra rối loạn tiểu tiện và tiêu hóa. Trong nhiều trường hợp, các khôi u nang buồng trứng làm rối loạn nội tiết, ảnh hưởng đến quá trình rụng trứng dẫn đến tình trạng mất kinh hoặc rong kinh.
Tăng nguy cơ sảy thai, sinh non
Nhiều chị em thắc mắc không biết có u nang buồng trứng thì có thai được không. Các bác sĩ cho biết, chị em bị u nang buồng trứng vẫn có thể có thai được nếu được điều trị kịp thời. Hầu hết những khối u nang có kích thước nhỏ đều không ảnh hưởng đến khả năng mang thai và sinh nở.
Tuy nhiên, với những khối u có kích thước lớn có thể ngăn chặn khả năng làm tổ của hợp tử và khiến chị em khó có thai hoặc sảy thai sớm.
Trong nhiều trường hợp, do không được điều trị kịp thời, u nang buồng trứng tiến triển làm tăng nguy cơ sảy thai, sinh non hoặc khó sinh.
Ung thư hóa
Mặc dù hầu hết những khối u nang tại buồng trứng đều là u lành tính, tuy nhiên nếu không được điều trị hoặc can thiệp kịp thời, các tế bào ác tính (dù rất ít) cũng có nguy cơ tiến triển thành ung thư, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và tính mạng của người bệnh.
Chẩn đoán u nang buồng trứng ra sao?
Việc chẩn đoán u nang buồng trứng dựa vào 2 phương pháp: chẩn đoán lâm sàng và chẩn đoán cận lâm sàng.
Chẩn đoán lâm sàng
Trước khi thực hiện siêu âm và xét nghiệm, các bác sĩ sẽ khai thác triệu chứng và tiền sử bệnh lý. Một số thông tin có thể là cơ sở để chẩn đoán bệnh gồm:
Rối loạn chu kỳ kinh nguyệt thường xuyên
Đau nhức, khó chịu ở vùng chậu kéo dài
Sờ bụng dưới thấy khối u có tính di động
Các triệu chứng đường tiết niệu như tiểu khó, tiểu buốt
Cảm giác đau và chảy máu khi quan hệ tình dục
Chẩn đoán cận lâm sàng
Siêu âm là biện pháp phổ biến để phát hiện vị trí và kích thước khối u
Để xác định chính xác vị trí và kích thước khối u, các bác sĩ sẽ thực hiện các cuộc kiểm tra chuyên sâu như siêu âm, xét nghiệm hoặc chụp MRI.
Siêu âm: Siêu âm là phương pháp phổ biến để chẩn đoán u nang buồng trứng. Siêu âm ổ bụng và vùng chậu giúp bác sĩ xem xét hình ảnh chi tiết của buồng trứng và xác định kích thước, hình dạng và tính chất của u nang.
Chụp CT và MRI: Biện pháp chụp cắt lớp và chụp cộng hưởng từ cho ra hình ảnh chi tiết về u nang và xác định tính chất của chúng.
Chẩn đoán hình ảnh nội soi: Nếu cần, bác sĩ có thể thực hiện phẫu thuật nội soi bằng cách chèn một dụng cụ nhỏ qua vùng bụng để xem trực tiếp buồng trứng và xác định tính chất của u nang.
Lấy mẫu tế bào (biopsy): Trong trường hợp nghi ngờ u nang ác tính, một mẫu tế bào có thể được lấy từ u nang để kiểm tra dưới góc độ vi mô.
Quá trình chẩn đoán u nang buồng trứng thường yêu cầu sự kết hợp giữa nhiều phương pháp khác nhau để đảm bảo việc đưa ra quyết định chẩn đoán chính xác.
Phương pháp điều trị u nang buồng trứng?
Các phương pháp điều trị u nang buồng trứng còn phụ thuộc nhiều vào kích thước, các dạng nang, lứa tuổi và tình trạng sức khỏe của phụ nữ, cũng như các biểu hiện nghiêm trọng dựa trên phân tích của bác sĩ.
Theo dõi và kiểm tra định kỳ
Với những khối u lành tính, có kích thước nhỏ và nằm ở những vị trí không ảnh hưởng nhiều, bác sĩ có thể yêu cầu bệnh nhân tự chăm sóc cơ thể và kiêng khem những thực phẩm có hại có sức khỏe. Thêm vào đó, các khối u không gây triệu chứng cũng có thể được quyết định chỉ theo dõi và kiểm tra định kỳ để theo dõi sự phát triển của u nang.
Điều trị nội khoa
Các khối u nhỏ cơ nang có kích thước dưới 5cm thường được chỉ định dùng thuốc để hạn chế sự phát triển. Thêm vào đó, bác sĩ cũng yêu cầu bệnh nhân tái khám theo lịch hẹn để đảm bảo xử lý khi khối u phát triển lớn hơn.
Với các trường hợp u nang buồng trứng ác tính, bác sĩ thường sử dụng các phương pháp điều trị bằng thuốc như hóa trị để tiêu diệt tế bào ung thư. Sử dụng thuốc cho bệnh nhân ung thư được áp dụng sau khi đã phẫu thuật loại bỏ khối u.
Phẫu thuật
Phẫu thật là một triong các phương pháp điều trị u nang buồng trứng
Biện pháp phẫu thuật thường được áp dụng với những khối u lớn và gây triệu chứng nghiêm trọng. Ngoài ra, với các trường hợp khối u chèn ép hoặc ảnh hưởng đến khả năng sinh sản cũng sẽ được chỉ định phẫu thuật sớm. Loại phẫu thuật phụ khoa được sử dụng có thể là:
Phẫu thuật nội soi: Sử dụng các dụng cụ nhỏ được chèn qua các lỗ nhỏ trên bụng để loại bỏ u nang. Đây thường là phương pháp ưa thích vì tạo ra vết thương nhỏ hơn và thời gian phục hồi ngắn hơn.
Phẫu thuật mở: Trong trường hợp u nang quá lớn hoặc phức tạp, phẫu thuật mở có thể được thực hiện để loại bỏ u nang.
Tùy vào kích thước, tình trạng khối u và mong muốn của bệnh nhân mà các bác sĩ sẽ quyết định bảo tồn buồng trứng hay không. Với những khối u ác tính thì phải cắt bỏ cả tử cung.
U nang buồng trứng có phòng ngừa được không?
Do chưa chắc chắn về nguyên nhân nên u nang buồng trứng là bệnh khó phòng ngừa. Tuy nhiên, chị em có thể thực hiện một số biện pháp để giảm nguy cơ mắc u nang và kiểm soát tình trạng sức khỏe tổng thể bao gồm:
Duy trì lối sống lành mạnh: Cân nhắc duy trì một chế độ ăn uống cân đối, giàu chất xơ, hạn chế đường và chất béo không tốt. Tập thể dục đều đặn và duy trì trọng lượng cơ thể ở mức lý tưởng cũng có thể giúp giảm nguy cơ mắc u nang
Thường xuyên kiểm tra sức khỏe: Thực hiện kiểm tra sức khỏe định kỳ và siêu âm âm đạo để theo dõi sự phát triển của buồng trứng và phát hiện sớm các biểu hiện của u nang.
Kiểm soát hormone: Nếu bạn có bất kỳ rối loạn hormone nào như hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS), hãy tìm kiếm sự tư vấn và điều trị từ bác sĩ. Kiểm soát hormone có thể giúp ngăn ngừa một số vấn đề liên quan đến u nang buồng trứng.
Ngoài ra, việc kiêng cữ các thực phẩm có chứa nhiều đường và tuyệt đối không sử dụng chất kích thích cũng đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa u nang.
Điều trị u nang buồng trứng ở đâu?
Điều trị u nang buồng trứng cần được thực hiện tại các cơ sở y tế uy tín với đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao. Hiện nay, khoa Sản Phụ khoa Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc là địa chỉ điều trị u nang buồng trứng được nhiều chị em tin tưởng lựa chọn.
Với hơn 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, khoa Sản Phụ khoa tại Bệnh viện ĐK Hồng Ngọc đảm bảo về chất lượng y tế và dịch vụ khi bệnh nhân đến thăm khám và thực hiện các thủ thuật liên quan.
Khách hàng đến khám và phẫu thuật phụ khoa tại khoa Sản Phụ khoa Bệnh viện Hồng Ngọc sẽ được thăm khám và phẫu thuật trực tiếp bởi các bác sĩ giàu kinh nghiệm, từng công tác tại các bệnh viện tuyến đầu cả nước. Thêm vào đó, hệ thống máy móc, thiết bị y tế phục vụ phẫu thuật đảm bảo mang đến kết quả chính xác.
Hậu phẫu, bệnh nhân được chăm sóc tận tình, được theo dõi sức khỏe 24/24. Điều này giúp bệnh nhân có thể yên tâm về tình trạng vết mổ sau phẫu thuật, bệnh nhân cũng có thể thoải mái trong chia sẻ tình trạng sức khỏe vùng kín cho các bác sĩ có chuyên môn.
Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Theo dõi fanpage của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc để biết thêm thông tin bổ ích khác:
