Nguyên nhân là do can đởm khí uất, thấp nhiệt uẩn kết, chức năng của can đởm bị trở ngại, lưu trệ, dịch mật ứ lâu không lưu thông thì ngưng trệ mà thành sỏi.
Biểu hiện: người bệnh đau tức ở vùng thượng vị, sát với bên phải mũi ức, có thể bị sốt hoặc vàng da, vàng mắt… nếu như có hiện tượng viêm tắc túi mật kèm theo. Đau dữ dội thành cơn ngay sau bữa ăn no hoặc nhiều mỡ hoặc ăn trứng, sữa…, đau lan ra sau lưng và xuyên lên bả vai phải.
– Người bệnh nằm ngửa, người thao tác dùng ngón tay cái ấn vào các huyệt kỳ môn, chương môn mỗi huyệt khoảng 2 phút.
– Người bệnh ngồi, người thao tác dùng hai đầu ngón tay cái bấm huyệt nội quan, dương lăng tuyền mỗi huyệt trong 1 – 2 phút, sau đó dùng gồ các ngón tay gõ vào điểm đau ở phần lưng vai bên phải.
– Người bệnh nằm ngửa, hai chân co, hai bàn tay chồng lên nhau đặt lên bụng phần rốn rồi day xát lên xuống trong khoảng 5 phút, khi thấy bụng nóng lên là được.
Lưu ý: – Mỗi ngày có thể thực hiện 1 – 2 lần. Nên bấm mỗi đợt khoảng 10 – 15 ngày liên tục.
– Kết hợp chế độ ăn uống, làm việc và nghỉ ngơi hợp lý. Không nên ăn nhiều dầu mỡ, trứng, sữa… Trong đợt đau, nên ăn các thức ăn dễ tiêu.
Sau khi ăn xong cần nằm nghỉ, tránh lao động nặng. Ở người lao động trí óc, cần tránh làm việc căng thẳng, tránh bị mất ngủ… Ngoài ra cần chú ý đi khám và điều trị theo chỉ dẫn của thầy thuốc.
– Không dùng phương pháp day bấm huyệt trong các trường hợp có nhiễm khuẩn, nhiễm độc nặng. Những trường hợp này người bệnh cần được khám theo dõi để kịp thời can thiệp bằng y học hiện đại như: phẫu thuật, chống nhiễm khuẩn, nhiễm độc…