Vacccine Sputnik V: Nguồn gốc, mức độ an toàn và hiệu quả phòng COVID – 19

Quỹ đầu tư trực tiếp (RDIF) của Nga cho biết vaccine Sputnik V đạt hiệu quả lên đến 91,6% trong phòng chống virus SARS-CoV-2 và đặc biệt không phát hiện tác dụng phụ nghiêm trọng nào sau khi tiêm cũng như không có ca nhập viện hoặc tử vong nào liên quan đến tiêm chủng được ghi nhận. 

1. Vaccine Sputnik V là gì?
2. Vaccine Sputnik V được sản xuất ở đâu?
3. Mức độ an toàn của vaccine Sputnik V
4. Vaccine Sputnik V có hiệu quả phòng Covid – 19 lên đến 91,6%
5. Các thử nghiệm lâm sàng của vaccine Sputnik V
6. Tại Việt Nam đã có vaccine Sputnik V chưa?

Vaccine Sputnik V là gì?

Vaccine Sputnik V là vaccine sử dụng dụng hai vector virus, dựa trên hai virus adeno ở người (một loại virus gây cảm lạnh), trong đó có chứa đoạn gen mã hóa protein gai của virus SARS-CoV-2 để kích thích phản ứng miễn dịch của cơ thể.

Tên của vaccine được đặt theo tên của một vệ tinh nhân tạo đầu tiên của loài người do Liên Xô chế tạo và phóng vào vũ trụ. Ý nghĩa của tên Sputnik V của vaccine như so sánh với sự kiện có tính bước ngoặc vĩ đại của Nga trong việc nghiên cứu thành công vaccine ngăn ngừa Covid – 19.

Vaccine Sputnik V được sản xuất ở đâu?

Vaccine Sputnik V được nghiên cứu và phát triển tại Nga

Mức độ an toàn của vaccine Sputnik V

Vaccine Sputnik V được phát triển bởi Viện nghiên cứu Dịch tễ học và Vi sinh vật học Gamaleya (Nga).

Ngày 04/09/2020, Sputnik V được cấp phép phân phối tại Nga dựa trên kết quả thử nghiệm sơ bộ giai đoạn 1 – 2. Vào ngày 02/02/2021, tạp chí The Lancet đã công bố các phân tích cho thấy vaccine có hiệu quả tới 91,6% và không gây ra tác dụng phụ nào bất thường.

Tính đến tháng 03/2021, đã có 45 quốc gia cấp phép sử dụng khẩn cấp vaccine Sputnik V và đã có hơn một tỷ liều vaccine được đặt mua trên toàn cầu.

Từ ngày 11/08/2020, Nga bắt đầu đi vào thử nghiệm lâm sàng vaccine Sputnik V ở giai đoạn 3 cho hơn 16.000 tình nguyện viên chia làm hai nhóm tham gia tại 29 trung tâm y tế, kéo dài trong 21 ngày. Nhóm đầu sẽ được tiêm vaccine Sputnik V, nhóm thứ hai được tiêm giả dược.

Sputnik V đã cho kết quả vào tháng 9/2020 với 4% số người được tiêm vaccine có triệu chứng giả cúm trong thời gian ngắn như sốt, mệt mỏi, nhức đầu, không phát hiện bất kỳ hiện tượng bất thường nào khác.

Kết quả thử nghiệm lâm sàng vaccine Sputnik V đã cho kết quả tốt đẹp hơn mức mong đợi đồng thời khẳng định độ an toàn cao của vaccine Sputnik V.

Vaccine Sputnik V có hiệu quả phòng Covid – 19 lên đến 91,6%

Thực chất, Sputnik V của Nga là 2 loại vaccine khác nhau và tiêm cách nhau 21 ngày.
Liều thứ nhất, sử dụng vector là virus rAd26 (giống với loại đang được sử dụng trong vaccine của Jonhson & Jonhson và trường Y Harvard).

Liều thứ hai, sử dụng vector rAd5 (cùng loại đang được sử dụng trong vaccine của CanSino Biology của Trung Quốc).

Ngày 2/2/2021, trên Tạp chí The Lancet đã công bố một phân tích tạm thời từ thử nghiệm ở Moscow cho thấy hiệu quả 91,6% không thấy tác dụng phụ bất thường nào ở mọi lứa tuổi sau khi tiêm mũi thứ 2 vaccine Sputnik V.

Việc tiêm một vaccine thứ hai khác mũi một sau 21 ngày được các nhà khoa học Nga cho rằng sẽ giúp hệ miễn dịch củng cố khả năng nhận diện và chống lại virus SARS-CoV-2, đồng thời kéo dài khả năng miễn dịch so với việc chỉ tiêm một liều một loại vaccine hoặc hai liều cùng một loại vaccine.

Hiệu quả của Sputnik V mang lại hy vọng chấm dứt đại dịch trên toàn cầu

Các thử nghiệm lâm sàng của vaccine Sputnik V

Tiến hành thử nghiệm ở giai đoạn 1, vào ngày 0, các nhà nghiên cứu tiêm vaccine Sputnik V vào bắp tay tình nguyện viên, có thể là một liều rAd26-S hoặc một liều rAd5-S. Sau đó đánh giá mức độ an toàn của hai thành phần này trong vòng 28 ngày.

Sau 5 ngày tiến hành giai đoạn 1 sẽ bắt đầu tiến hành thử nghiệm giai đoạn 2, tiến hành tiêm bắp tay một loại vaccine tăng cường chính. Cụ thể sẽ tiêm rAd26-S vào ngày 0, rAd5-S vào ngày 21. Phương pháp sinh hóa ELISA (Enzyme – linked Immunosorbent assay) sẽ được dùng để đo kháng thể đặc hiệu với SARS-CoV-2 vào các ngày 0, 14, 21, 28 và 42.

Nhóm tuổi từ 18 đến 60 tuổi là độ tuổi giới hạn được ưu tiên thử nghiệm lâm sàng với vaccine Sputnik V.

Những đối tượng không thuộc nhóm được thử nghiệm tiêm vaccine gồm những người có bệnh nền, phụ nữ mang thai, người có vấn đề hô hấp trong vòng 2 tuần.

Hiệu quả của vaccine Sputnik V và khả năng kích hoạt tế bào miễn dịch trước sự đáp ứng với vaccine sẽ được ghi lại bằng các xét nghiệm kháng thể trong huyết thanh của tình nguyện viên (bao gồm phân tích các kháng thể trung hòa virus SARS-CoV-2).

Sau khi kết thúc thử nghiệm lâm sàng, báo cáo kết quả cho thấy, cả hai công thức của vaccine Sputnik V đều an toàn và dung nạp tốt vào cơ thể. Các tác dụng ngoại ý thường gặp nhất gồm đau tại chỗ tiêm (58%), tăng thân nhiệt nhẹ (50%), nhức đầu (42%), suy nhược (28%), đau cơ khớp (24%) đều nhẹ và không phát hiện thấy các tác dụng phụ nghiêm trọng khác. Tất cả các tình nguyện viên tham gia thử nghiệm lâm sàng đều tạo ra kháng thể đối với glycoprotein SA.

Các tình nguyện viên sau khi tiêm vaccine Spunik V đều hoàn toàn khỏe mạnh và không gặp biến chứng

Tại Việt Nam đã có vaccine Sputnik V chưa?

Tại Việt Nam, đợt dịch Covid – 19 thứ 4 đang có những diễn biến phức tạp, khó lường và chưa thấy dấu hiệu dừng lại.

Nhu cầu tiêm vaccine của người dân đang rất cần thiết và số lượng lớn, do đó nước ta đang nỗ lực tiếp cận các nguồn vaccine phòng Covid – 19 nhằm tăng độ bao phủ tiêm chủng tới người dân một cách sớm nhất và nhanh nhất.

Ngày 23/03/2021, Bộ Y tế đã phê duyệt vaccine Sputnik V của Nga nhằm đáp ứng nhu cầu cấp bách phòng, chống dịch Covid – 19 trong nước.

Như vậy, sau vaccien AstraZeneca (Anh), vaccine Sputnik V (Nga) là vaccine Covid – 19 thứ hai được Việt Nam phê duyệt khẩn cấp.

Ngày 02/06/2021, Bộ Y tế đã đàm phán trực tiếp và đạt thỏa thuận đặt mua 20 triệu liều vaccine Sputnik V trong năm 2021.

Dự kiến đến tháng 07/2021, Công ty Vabiotech (đơn vị của Bộ Y tế) sẽ hợp tác với Nga tiến hành đóng ống, gia công vaccine Covid – 19 của Nga tại Việt Nam với công suất cung ứng dự kiến 5 triệu liều/tháng. Việc làm này cũng mang ý nghĩa quan trọng trong tiến trình Nga chuyển giao công nghệ sản xuất vaccine cho Việt Nam trong thời gian tới.

Để khống chế đại dịch Covid – 19 và tăng cường chủng ngừa virus SARS-CoV-2 thì vaccine chính là chìa khóa, khi toàn dân được tiêm đủ vaccine sẽ sớm bình thường hóa cuộc sống, hạn chế lây nhiễm và tỷ lệ tử vong do virus.

SERIES BÀI VIẾT VỀ COVID-19 [SARS-COV-2]

Hệ thống kiến thức đầy đủ nhất về Corona Virus được biên soạn bởi đội ngũ của Hồng Ngọc